Kapilaroskopia to nieinwazyjne i bezbolesne badanie, którego celem jest ocena mikrokrążenia w obrębie skóry i/lub błon śluzowych. Wykorzystywany w tym celu specjalny mikroskop umożliwia obserwację układu i liczby naczyń włosowatych, ich struktury, przepływu krwi oraz ewentualnych nieprawidłowości w tym zakresie. Badanie umożliwia nie tylko wczesną ocenę zmian naczyniowych, ale dodatkowo obserwację ich postępu na skutek choroby oraz ocenę skuteczności stosowanego leczenia.

Wskazania

Badanie kapilaroskopowe może być rekomendowane przez lekarza w przebiegu chorób, które wiążą się z obecnością patologicznych zmian w naczyniach włosowatych.

Przykładowe zastosowanie kapilaroskopii obejmuje ocenę zaburzeń mikrokrążenia w przebiegu:

  • chorób reumatycznych,
  • neurologicznych (neuropatie obwodowe, dystrofie neurowegetatywne),
  • dermatologicznych (łuszczyca, owrzodzenia),
  • hematologicznych (czerwienica prawdziwa, niedokrwistości),
  • zaburzeń wazomotorycznych (zespół Raynauda),
  • nadciśnienia tętniczego,
  • cukrzycy typu 1 oraz 2,
  • miażdżycy zarostowej tętnic kończyn dolnych,
  • zakrzepicy,
  • przewlekłej niewydolności naczyń żylnych,
  • niektórych chorób zawodowych, przebiegających z uszkodzeniem naczyń.

Przebieg badania

Dwa do czterech tygodni przed badaniem nie należy wycinać skórek oraz tymczasowo zrezygnować z zabiegów typu manicure, ponieważ urazy w obrębie wału paznokciowego mogą utrudniać interpretację badania. Samo obcinanie paznokci nie jest przeciwwskazane.

Przed rozpoczęciem kapilaroskopii, badane miejsce pokrywa się olejkiem immersyjnym, aby lepiej zobrazować naczynia kapilarne. W celu oceny stanu naczyń najczęściej wybiera się II-V palec dłoni, a dokładniej obszar skóry sąsiadujący z paznokciem, czyli wał paznokciowy. W obrębie wału paznokciowego naczynia prawidłowo mają przebieg równoległy, co ułatwia ocenę ich budowy. W innych miejscach dostępnych badaniu przebieg naczyń jest prostopadły. Rzadziej oceny dokonuje się w obrębie palców stóp lub skóry grzbietu stóp, błon śluzowych (dziąseł, języka, warg) oraz spojówek gałek ocznych.

Wynik badania dostępny jest bezpośrednio po jego wykonaniu. Jeśli badanie wykonywano już wcześniej, należy dostarczyć jego wynik, co ułatwia ocenę postępu choroby lub skuteczności stosowanej terapii.

Korzyści

Kapilaroskopia jest badaniem szybkim, nieinwazyjnym i bezbolesnym, które pozwala na diagnostykę i monitorowanie wielu chorób dotykających w swym przebiegu małe naczynia krwionośne. W wybranych przypadkach pozwala z dużym prawdopodobieństwem trafności postawić wstępną diagnozę lub przynajmniej określić kierunek jej poszukiwań i konieczność wykonania dodatkowych badań.