Krioterapia to jedna z najstarszych metod terapeutycznych stosowanych w fizykoterapii. Polega na miejscowym lub ogólnym zastosowaniu niskich temperatur. Zaletą krioterapii jest przyspieszenie okresu rekonwalescencji, działanie przeciwzapalne, przeciwkrwotoczne i przeciwbólowe.
Krioterapia miejscowa
Zabieg polegający na schłodzeniu skóry oraz tkanek głębiej położonych, w miejscu wystąpienia schorzenia lub urazu. Najczęściej stosowana jest szybko po wystąpieniu urazu, bo zmniejsza ból, stany zapalne, zwiększa siłę mięśniową oraz zakresu ruchu w stawie. Działa przeciwobrzękowo. Sesja trwa od 1 do 4 minut, a zastosowana temperatura to od -150 do -180 stopni Celsjusza. Najczęściej stosuje się ciekły azot.
Wskazania do krioterapii miejscowej
- obrzęki powstałe po urazach, przy zapaleniach, obrzęki pooperacyjne,
- ostre oraz przewlekłe schorzenia stawów i chrząstek stawowych (np. choroba Bechterewa, liszaj rumieniowaty, dna moczanowa, infekcyjne zapalenie stawów, zespół Reitera),
- zespoły bólowe kręgosłupa, takie jak nerwoból nerwu kulszowego, stan po operacji jądra miażdżystego,
- reumatyzm tkanek miękkich,
- wypadki i inne urazy, takie jak stłuczenie mięśni, naciągnięcie mięśnia, oparzenie, skręcenie, zwichnięcie,
- następstwa zabiegów chirurgicznych, np. obrzęki pooperacyjne, bóle blizn, przetoki,
- przewlekłe choroby stawów, takie jak zapalenia okołostawowe i zwyrodnienia stawów.
Przeciwwskazania do krioterapii miejscowej
Krioterapia, choć skuteczna, nie może być przeprowadzana przy problemach takich jak:
- zaburzenia czucia,
- znaczna anemia,
- nowotwory ostre i łagodne,
- odmrożenia,
- otwarte rany,
- pokrzywka,
- nadwrażliwość na zimno,
- choroba Raynauda,
- zaburzenia troficzne,
- parestezje,
- polineuropatie,
- krioglobulinemia,
- hemoglobinuria na zimno,
- zaburzenia mikrokrążenia tkanek,
- choroby serca i układu krążenia, zwłaszcza w zaawansowanym stopniu,
- choroby nerek,
- choroby pęcherza moczowego.
Krioterapia ogólna
Do zastosowania krioterapii ogólnej konieczna jest specjalnie skonstruowana komora w której temperatura dochodzi do -160 stopni Celsjusza. Pacjent ma na sobie kostium kąpielowy oraz czapkę, rękawiczki, skarpetki oraz osłony na uszy i nos. Sesja trwa około 2-3 minuty. W tym czasie pacjent powinien wykonywać energiczne ruchy. Po wyjściu z komory zalecane są ćwiczenia.
Krioterapię ogólną stosuje się
- przy przewlekłych chorobach stawów,
- przy reumatoidalnych zapaleniach stawów,
- przy chorobie Bechterewa,
- przy gośćcu łuszczycowym,
- przy liszaju rumieniowatym,
- przy kolagenozoch,
- przy reumatyzmie tkanek miękkich.
Przeciwwskazania
Sesje w komorze krioterapeutycznej nie mogą być stosowane przy nadciśnieniu, chorobach serca i chorobach układu krążenia oraz przy chorobach płuc.