Niezależnie, czy są proste, złożone lub powikłane, zdarza się, że rany się nie goją. Nie jest to normalny stan i powinien wzbudzić twoje zainteresowanie. Jest bowiem wiele różnych czynników, które mogą wpłynąć na proces gojenia i znacząco go spowolnić, a nawet zahamować. Oto najważniejsze z nich.
Jak rozpoznać, że rana goi się prawidłowo?
Zanim zapoznasz się z przyczynami, które stoją za ranami przewlekłymi, słów kilka na temat prawidłowej reakcji twojego organizmu na uszkodzenie. Jest on bowiem tak skonstruowany, że zwykle bardzo dobrze radzi sobie z naprawianiem przerwanej anatomicznej ciągłości tkanki. Niezależnie, czy jest to rana cięta, kłuta, szarpana, czy postrzałowa, niemal automatycznie uruchamiane są mechanizmy naprawcze.
Rana, w zależności od umiejscowienia i wielkości, goi się zwykle w ciągu kilku do kilkunastu dni. Z pewnością wiele razy byłeś świadkiem tego procesu i najczęściej wszystko kończyło się blizną albo też po ranie nie pozostawał żaden ślad. W normalnej sytuacji twojemu ciału nie powinno to zająć więcej niż 8 tygodni od zranienia.
Niestety nie zawsze wszystko przebiega zgodnie z naturalnym rytmem i jeśli po tym czasie rana wciąż nie będzie zagojona, powinieneś skonsultować to z lekarzem. Bardzo możliwe, że przyczyną są choroby współistniejące, których obecność wyjaśni, dlaczego w tym konkretnym przypadku twoje rany się nie goją.
Dlaczego rany się nie goją – najczęstsze przyczyny
Leczenie ran, zwłaszcza przewlekłych, to złożony i wieloetapowy proces. Dobrze leczona rana, w ciągu 4-6 tygodni powinna zmniejszyć swoją powierzchnię o 20-40%. Jeśli tak się nie stanie, może to wskazywać na ranę przewlekłą.
Do najczęstszych przyczyn problemów z gojeniem się ran należą:
Słabe krążenie krwi
Problem z dopływem krwi do żył może doprowadzić do niedotlenienia, zaburzając tym samym proces gojenia się rany. Mowa tu przede wszystkim o niewydolności tętniczej, gdzie zaburzony jest przepływ krwi przez tętnice, jak i niewydolności żylnej, w której zużyta krew nie może przez żyły dotrzeć do serca.
Za duża ilość wysięku
Sam w sobie wysięk wspiera proces leczenia, chroniąc ranę przed wyschnięciem. Tym samym utrzymuje zdolność komórek do wydzielania czynnika wzrostu, poprawia syntezę kolagenu i wspomaga tworzenie tkanki ziarnowej.
Gdy jednak jest go za dużo, dochodzi do niekontrolowanego stanu zapalnego lub zakażenia rany. Przyczyniają się do tego obecne w wysięku drobnoustroje chorobotwórcze, toksyny i pozostałości przemiany materii oraz zbyt duże ilości enzymów.
Zbyt mało białka w diecie
Choć w pierwszej chwili może się to wydać dziwne, to niestety zdarza się, że rany się nie goją, ponieważ organizm jest niedożywiony, a w diecie jest za mała ilość białka. Jeśli tak właśnie będzie w twoim przypadku, powinieneś zwiększyć nawet trzykrotnie podaż białka, niż normalnie wynosi dzienne zapotrzebowanie.
Pacjentka bardzo obciążona – niewydolnością żylną, miażdżycą, cukrzycą i niewydolnością serca. Rana nie rokuje całkowitego wygojenia, ale leczenie znacznie poprawia komfort życia pacjentki.
Terapia 7 miesięczna.
Obciążenie nekrotyczne
Zalegające w ranie komórki martwicze i chroniczne złogi włóknika to bardzo sprzyjające warunki dla rozwoju bakterii, co zwiększa ilość czynników zapalnych w ranie. Dochodzi tym samym do odcięcia bakterii w złogach włóknika od komórek odpornościowych i proces gojenia nie może przebiegać prawidłowo. By to zmienić, lekarz musi usunąć złogi włóknika i martwe tkanki z rany.
Zakażenie
To nic innego, jak namnożenie się w ranie wirusów, grzybów i bakterii, które skutecznie blokują naturalne procesy gojenia. Zwykle twój organizm nie ma problemu ze zniszczeniem z pomocą białych krwinek. Rany nie goją się jednak, kiedy w grę wchodzi więcej czynników chorobowych, które utrudniają szybką regenerację organizmu w miejscu uszkodzenia. Dopiero prawidłowe zdiagnozowanie bakterii, która odpowiada za zakażenie, pozwala na rozpoczęcie procesu leczenia. W tym przypadku lekarz może zastosować antybiotykoterapię, usunięcie zakażonych tkanek, czy też zlecić pielęgnację ran z użyciem bakteriobójczych opatrunków. Jedną ze skuteczniejszych metod jest również terapia podciśnieniem.
Cukrzyca
Jeśli zastanawiasz się, dlaczego twoje rany się nie goją, albo trwa to bardzo długo, sprawdź poziom cukru we krwi. Cukrzyca to jedna z chorób, które objawiają się między innymi problemami z gojeniem się ran. Powodów jest kilka. Wysoki poziom glukozy we krwi prowadzi do upośledzenia białych krwinek, które tym samym nie mogą skutecznie walczyć z bakteriami.
Słabe krążenie to kolejny problem dotykający chorych, którzy nie kontrolują cukrzycy. Z powodu niskiego ciśnienia krwi, wolniej przebiega u nich proces dostarczania substancji odżywczych do rany, co spowalnia proces gojenia.
Może się też zdarzyć, że w wyniku uszkodzenia nerwów, chory na cukrzycę nie jest nawet świadomy urazu, którego doznał. To zaś może doprowadzić do zakażenia niezauważonej rany i wydłużenia samego gojenia.
O czym powinieneś pamiętać?
Przede wszystkim nie lekceważ sytuacji, kiedy twoje rany się nie goją. Nawet, jeśli są niewielkie, ich ciągła obecność po dwóch miesiącach nie jest czymś naturalnym. Zgłaszając się do lekarza, możesz tylko zyskać, ponieważ wczesne wykrycie przyczyny, pozwoli na podjęcie odpowiedniego leczenia. Być może dzięki tej anomalii, odkryjesz poważniejszy problem, o którym wcześniej nie wiedziałeś. To zaś pozwoli ci uniknąć powikłań wynikających z zaniedbania i braku leczenia.
