Są różne rodzaje przepuklin, a ich istotą jest przemieszczenie danego narządu poza jego prawidłowe położenie. Aby do tego doszło, musi zaistnieć kilka kluczowych czynników. Zwykle jest to odbiegające od normy ciśnienie w obrębie ciała, wrodzona wada anatomiczna, uraz lub zaburzenie włókien kolagenowych. Na pojawienie się przepukliny narażone są między innymi osoby z chorobami układu oddechowego z przewlekłym kaszlem, z otyłością, palacze, kobiety w ciąży oraz ci, którzy po urazach jamy brzusznej wykonują ciężką, fizyczną pracę.
Jakie są rodzaje, przyczyny i objawy przepuklin?
Rodzaje przepuklin
Rodzaj przepukliny zależy w dużej mierze od miejsca, w którym ta występuje i to od niego zwykle bierze ona swoją nazwę. Najwięcej jest przepuklin brzusznych, ale są też inne, o których warto wiedzieć.
Przepuklina rozworu przełykowego
Między twoją klatką piersiową a żołądkiem, znajduje się cienki, szeroki mięsień zwany przeponą. Pełniąc rolę naturalnej przegrody, posiada jednocześnie anatomiczną strukturę, przez którą w okolicy swojego dolnego zwieracza, przechodzi przełyk. Struktura ta zwana jest rozworem przełykowym. Gdy dochodzi do jego osłabienia, zaburzona zostaje ważna funkcja, jaką tu pełni, co doprowadza do tego, iż wpust żołądka przesuwa się ku górze z jamy brzusznej do klatki piersiowej.
Tak właśnie dochodzi do powstania przepukliny rozworu przełykowego.
Nie zawsze daje ona odczuwalne objawy, ale gdy się pojawią, dają wiele dolegliwości. Przepuklinę rozworu przełykowego rozpoznasz między innymi po zgadze, cofaniu się treści pokarmowej do przełyku, kwaśnym odbijaniu, chrypce i bólu w nadbrzuszu oraz klatce piersiowej.
Główną przyczyną tego schorzenia jest wzrost ciśnienia w jamie brzusznej, do czego może doprowadzić między innymi kichanie, czy też dźwiganie ciężkich przedmiotów, wymagających napięcia mięśni brzucha.
Przepuklina pępkowa
Choć najczęściej występuje u dzieci, to możesz jej doświadczyć również jako osoba dorosła.
W przypadku najmłodszych pacjentów, problem pojawia się na wczesnym etapie rozwoju płodu. Gdy szybko rosnące jelito ma zbyt mało miejsca w jamie brzusznej, wychodzi przez szeroki pierścień pępkowy. Jeśli wszystko rozwija się prawidłowo, po kilku tygodniach jelito wraca do jamy brzusznej i dochodzi do zamknięcia oraz zmniejszenia pierścienia. Jeśli tak się nie stanie, powstaje przepuklina pępkowa.
Po urodzeniu dziecka można jej nie zauważyć, ale gdy mięśnie brzucha zaczynają się wzmacniać, wytwarzając coraz większe ciśnienie, spowoduje ono pojawienie się uwypuklenia w pępku.
Przepuklina pachwinowa
Jak sama nazwa wskazuje, przepuklina pachwinowa umiejscowiona jest w pachwinie i objawia się w postaci miękkiego guza pod skórą. Dochodzi do niej, gdy elementy jamy brzusznej wypełnią i uwypuklą niezarośnięty wyrostek pochwowy otrzewnej w kanale pachwinowym.
Przepuklina ta może pojawić się jako:
Przepuklina pachwinowa prosta
Powstaje w wyniku osłabienia mięśni i powięzi w podbrzuszu w trójkącie Hasselbacha, utworzonym przez więzadła pachwinowe i brzeg mięśni prostych, które dochodzą do spojenia łonowego.
Przepuklina pachwinowa skośna
Zwana jest też przepukliną boczną. Przebiega wzdłuż kanału pachwinowego i dochodzi do niej, gdy kanał ten po urodzeniu nie ulegnie zamknięciu. Nieleczona, po latach może urosnąć do dużych rozmiarów. Kiedy zaś zstępuje do moszny, nazywamy ją przepukliną mosznową.
Przepuklina kresy białej
Kres biała to krzyżujące się włókna ścięgien mięśnia poprzecznego i skośnego brzucha. Przepuklina pojawia się wzdłuż łączącej mostek ze spojeniem łonowym, środkowej linii ciała. Zwykle w początkowym stadium nie daje objawów, ale wystarczy, że dostaniesz ataku uporczywego kaszlu lub zajmiesz się działaniem wymagającym dużego wysiłku, a w okolicy nadbrzusza i pępka pojawi się delikatny ból i twardy guzek. Zwracaj uwagę na tego rodzaju objawy, zwłaszcza jeśli na co dzień prowadzisz aktywny tryb życia.
Przepuklina udowa
To dolegliwość, która najczęściej pojawia się u kobiet i przybiera postać niewielkiego guzka na przyśrodkowej części uda, poniżej więzadła pachwinowego.
Przepuklina udowa należy do rzadziej występujących przepuklin brzusznych. Dochodzi do niej, gdy narządy wewnętrzne znajdujące się w jamie otrzewnej, przedostaną się przez kanał udowy do pachwiny.
Jeśli ją zaniedbasz, możesz doprowadzić do poważnych powikłań, ze śmiercią włącznie, co jest skutkiem tak zwanego uwięźnięcia. Objawia się ono bardzo silnym bólem brzucha, przyspieszoną akcją serca oraz nudnościami i wymiotami.
Przepuklina pępowinowa
Ta występująca u noworodków przepuklina, należy do groźniejszych w porównaniu z przepukliną pępkową. Dochodzi do niej, gdy przez pokryty jedynie owodnią i otrzewną ubytek w skórze w okolicy pępka, uwypukleniu ulega część narządów jamy brzusznej.
Przepuklina w bliźnie pooperacyjnej
To zwykle jedno z powikłań po zabiegach chirurgicznych w obrębie jamy brzusznej, które pojawia się w sytuacji, gdy doszło do przecięcia powięzi. Przepuklina w bliźnie pooperacyjnej objawia się guzkiem pod skórą, uczuciem ciągnięcia w miejscu blizny oraz bólem, który nasila się w trakcie wysiłku. Nie należy jej lekceważyć, ponieważ może ona doprowadzić nawet do problemów z oddychaniem.
Inne rodzaje przepuklin
Poza wspomnianymi przepuklinami, są też inne, które zdarzają się nieco rzadziej. Należy do nich przepuklina:
oponowa i oponowo–rdzeniowa – to przemieszczenie się na zewnątrz tych struktur, które normalnie znajdują się wewnątrz kanału kręgowego, co wynika z nieprawidłowego zamykania się cewy nerwowej,
jądra miażdżystego – związana jest z degeneracją dysków międzykręgowych i należy do stanów nabytych,
Spiegla – pojawia się w okolicy bocznego brzegu mięśnia prostego brzucha, w obrębie linii półksiężycowej, która stanowi wrota przepukliny. Występuje głównie u kobiet w wieku między 50. a 70. rokiem życia pod postacią wrodzoną lub nabytą.
Leczenie przepukliny
Wiele zależy od rodzaju przepukliny, stopnia jej zaawansowania oraz wieku i stanu zdrowia pacjenta. Zwykle jednak lekarz wybiera standardowe postępowanie w postaci operacji. Głównie dlatego, że nieoperowana przepuklina może uwięznąć. Bardzo często w przypadku przepuklin, chirurg wybiera metody małoinwazyjne, w tym laparoskopowe.
Jeśli masz przepuklinę i dostaniesz ataku nagłego i silnego bólu, gorączki, wzdęcia i zatrzymania stolca, jak najszybciej zgłoś się do szpitala.
Laparoskopowe leczenie przepukliny pachwinowej
