Astygmatyzm bardzo utrudnia widzenie i tym samym codzienne funkcjonowanie. Zdrowe oko pozwala na wyraźne widzenie przedmiotów niezależnie od odległości, w jakiej się znajdują. Możliwe to jest dzięki odpowiedniej budowie tego ważnego organu w twoim ciele. Dzięki niej wszystkie promienie świetlne, które wpadają do oka, skupiają się w jego ognisku.
Jeśli jednak cierpisz na astygmatyzm, proces ten jest mocno zaburzony. Tym samym nie jesteś w stanie widzieć tak dobrze, jak osoby ze zdrowym wzrokiem.
Na jaki rodzaj astygmatyzmu możesz cierpieć i jak go rozpoznać?
Co to jest astygmatyzm?
Astygmatyzm to wada spowodowana niesymetrycznością rogówki oka. Najczęściej wynika to z nieprawidłowej budowy powierzchni rogówki lub soczewki. W zdrowym oku ma ona regularny, kulisty kształt. U osób z astygmatyzmem bardziej przypomina piłkę do rugby, co sprawia, że światło wpadające do oka nie skupia się odpowiednio na siatkówce. Skutkiem tego jest niewyraźne widzenie, co jest jednym z głównych objawów astygmatyzmu.
Astygmatyzm może też przybrać postać silniejszą, gdy rogówka przybiera postać stożka. W tym przypadku niezbędna okazuje się korekcja z użyciem specjalnych soczewek kontaktowych. W wybranych przypadkach lekarz może też zdecydować o przeprowadzeniu zabiegu chirurgicznego.
Wadą, która często towarzyszy astygmatyzmowi jest krótkowzroczność i dalekowzroczność.
Jak objawia się astygmatyzm?
Główne objawy, które wskazują na astygmatyzm, dotyczą tego, co związane jest z pracą twojego wzroku oraz uczucie zmęczenia wzroku. Możesz ich doświadcza szczególnie wtedy, gdy astygmatyzm nie został jeszcze u ciebie zdiagnozowany lub nie zdecydowałeś się na jego leczenie.
Co najczęstszych objawów astygmatyzmu należy:
- nieostre, zamazane widzenie w trakcie patrzenia na elementy położone zarówno daleko, jak i blisko ciebie,
- widzenie, jakbyś patrzył przez mgłę,
- brak jednoczesnego widzenia tak samo ostro linii pionowych i poziomych,
- problemy z czytaniem, a dokładnie:
- szybkie zmęczenie, nieadekwatne do czasu spędzanego na czytaniu,
- słabe rozumienie czytanego tekstu,
- mylenie liter w trakcie czytania,
- zmęczenie oczu połączone z ogólnym zmęczeniem w trakcie dużego wysiłku obciążającego twój wzrok,
- ból oczu oraz głowy w okolicy czoła,
- mrużenie oczu,
- częste mruganie,
- postrzeganie linii prostych jako krzywych,
- tarcie oczu,
- widzenie nieostrych konturów.
Nierzadko zdarza się, że astygmatyzm nie jest jedyną wadą wzroku, dlatego tym bardziej powinieneś skorzystać z pomocy okulisty. Dokładna diagnostyka pozwoli nie tylko rozpoznać przyczynę twoich problemów z widzeniem, ale przede wszystkim odpowiednio wcześnie rozpocząć leczenie. Niezbędne może też okazać się noszenie okularów korygujących tę wadę.
Astygmatyzm — rodzaje
Astygmatyzm, z którym okuliści spotykają się najczęściej w swoich gabinetach to astygmatyzm regularny, zwłaszcza u małych pacjentów, u których wada ta odziedziczona jest po przodkach.
W przypadku astygmatyzmu regularnego, pomimo nieprawidłowej krzywizny rogówki, jest ona stosunkowo regularna. Mimo to, promienie, które wpadają do oka z tą wadą, nie spotykają się na siatkówce w jednym punkcie. Tym samym osoba z astygmatyzmem regularnym nie widzi wyraźnie.
Gdy natomiast chodzi o astygmatyzm nieregularny, krzywizna rogówki nie jest już tak regularna, jak ma to miejsce przy astygmatyzmie regularnym. Zwykle spowodowane to jest:
- uszkodzeniem rogówki, co skutkuje tworzeniem się blizn,
- mętnieniem soczewki,
- stożkowym uwypukleniem rogówki.
Astygmatyzm regularny dzieli się na:
Regularny prosty
Rogówka w tym przypadku jest stroma bardziej w przekroju pionowym, niż poziomym, co skutkuje większym załamaniem światła w pionie. Astygmatyzm regularny prosty zwykle związany jest z działaniem powiek na powierzchnię rogówki.
Regularny odwrotny lub przeciwny regule
W przeciwieństwie do astygmatyzmu regularnego prostego, tu załamanie światła jest większe w płaszczyźnie poziomej. Wynika to z kształtu rogówki, która jest bardziej strona w przekroju poziomym, niż pionowym.
Regularny skośny
Diagnozowany jest wówczas, gdy oś załamania światła spowodowanego przez nieprawidłowy kształt rogówki mieści się w przedziałach od 31° do 59° lub od 121 do 149°, czyli między astygmatyzmem regularnym prostym a odwrotnym.
Podział astygmatyzmu zgodnie z klasyfikacją kliniczną
Zgodnie z klasyfikacją kliniczną, która bierze pod uwagę położenie ognisk w przekrojach głównych, astygmatyzm można podzielić na:
- krótkowzroczny:
- zwykły — ma miejsce w sytuacji, gdy jedno z ognisk położone jest przed siatkówką, a drugie na niej,
- złożony — występuje wówczas, gdy oba ogniska zlokalizowane są przed siatkówką,
- nadwzroczny:
- zwykły — w tym przypadku jedno z ognisk leży za siatkówką, a drugie na siatkówce,
- złożony — tu oba ogniska leżą za siatkówką,
- mieszany — przy tego rodzaju astygmatyzmie jedno ognisko leży przed siatkówką, a drugie za nią.
Ze względu na struktury systemu optycznego oka, astygmatyzm można też podzielić na rogówkowy, wewnętrzny i całkowity.
Czy można wyleczyć astygmatyzm?
Zwykle pierwszym elementem w procesie leczenia astygmatyzmu jest dobranie odpowiednich okularów lub soczewek kontaktowych. Nie mają one jednak działania typowo leczniczego, a jedynie korygują zniekształcenia wywołane przez astygmatyzm.
Jedną z bardzo popularnych obecnie metod leczenia astygmatyzmu jest laseroterapia przy użyciu lasera excimerowego — PRK i LASIK. Z jego pomocą lekarz może zmienić krzywiznę rogówki i tym samym wyeliminować problem niewyraźnego widzenia.
