Na skórze w różnych miejscach twojego ciała może występować wiele zmian. Większość z nich nie niesie ze sobą żadnego zagrożenia zarówno dla twojego zdrowa, jak i życia. Są jednak wśród nich też takie, które wymagają wczesnej diagnostyki i rozpoczęcia odpowiedniej terapii. W ich zdiagnozowaniu bardzo ważną rolę odgrywa dermatoskopia. Ta ważna metoda diagnostyczna sprawdza się też w przypadku zmian, które mogą być jednym z objawów chorób, które wymagają bardziej kompleksowego leczenia.
Czym zajmuje się dermatoskopia?
Dermatoskopia to jedno z najskuteczniejszych badań w wykrywaniu zmian skórnych o złośliwym charakterze. Jest w pełni nieinwazyjne, bezbolesne, krótkie i nie wymaga specjalnego przygotowania przed jego wykonaniem.
Do badania dermatoskopowego lekarz dermatolog używa specjalnego przyrządu zwanego dermatoskopem. Składa się on z powiększającej soczewki i źródła światła, które pozwala jeszcze lepiej obejrzeć badaną zmianę. 10-krotne powiększenie umożliwia dostrzeżenie takich szczegółów, które gołym okiem są niewidoczne. Mowa tu między innymi o strukturze oraz różnorodności i ilości barw występujących na różnej głębokości.
Wykrywanie zmian skórnych
Dermatoskopia stosowna jest w celu wykrycia i zdiagnozowania:
- wczesnego stadium czerniaka — to jeden z najgroźniejszych i nierzadko prowadzących do śmierci nowotworów skóry, a jego wykrycie we wczesnym stadium rozwoju pozwala na rozpoczęcie skutecznego leczenia,
- innych nowotworów skóry — mowa tu między innymi o raku podstawnokomórkowym i kolczystokomórkowym,
- łagodnych zmian skórnych — dermatoskop doskonale sprawdza się też w badaniu innych, niegroźnych zmian na twojej skórze, do których należą między innymi znamiona barwnikowe, niezłośliwe włókniaki oraz zmiany grzybicowe.
Anna Michalska-Bańkowska - Dermatologia, wenerologia
Monitorowanie zmian
Dermatoskopia wykorzystywana jest też do monitorowania wcześniej zdiagnozowanych zmian, zwłaszcza tych, które mogą wskazywać na raka skóry. Podobnie jak ma to miejsce w przypadku innych schorzeń, tak też przy różnego rodzaju znamionach na ciele, bardzo ważna jest wczesna i dokładna diagnostyka. Dopiero bowiem na podstawie wyników badań lekarz może w dobrym czasie podjąć decyzję o rozpoczęciu leczenia i dobrać skuteczną terapię, która zakończy się całkowitym wyleczeniem.
Jest to ważne szczególnie w przypadku zmian złośliwych, gdzie kluczową rolę odgrywa czas. Dlatego, jeśli tylko masz na ciele znamiona lub inne zmiany skórne, które cię niepokoją, umów się na wizytę do dermatologa w celu wykonania badania dermatoskopowego.
Dermatoskopia — jakie zmiany pozwala zobaczyć
Duże powiększenie, które zapewnia dermatoskop, pozwala przyjrzeć się zmianie na skórze z bardzo dużą dokładnością. Gdy spojrzysz na nie z większej odległości, wiele z nich wydaje się do siebie bardzo podobnych, a ich kształt i inne cechy nie budzą niepokoju. Gdy jednak dermatolog przyjrzy im się z bliska, może dostrzec to, na co zawsze w takim badaniu zwraca uwagę. Pozwoli mu to obliczyć tak zwany wskaźnik dermatoskopowy. Składa się na niego:
- asymetria zmiany,
- nieregularne i nierówne granice zmiany,
- wypukłość lub wklęśnięcie w obrębie zmiany,
- różnorodny lub zmieniający się kolor, który wynika z niejednolitego rozłożenie barwnika,
- większa niż w przypadku innych zmian średnica przekraczająca 6 mm,
- zmieniająca się wielkość zmiany (na plus i na minus), do której dochodzi w przeciągu określonego czasu.
Im parametry te będą większe, tym zmiana może być groźniejsza, co zwykle skłania lekarza do jej wycięcia i przekazania do dalszego badania histopatologicznego.
Jakie zmiany na skórze powinny skłonić cię do wizyty u lekarza?
Nie wszystkie zmiany na skórze wymagają badania i analizy pod dermatoskopem. Większość z nich jest zupełnie niegroźna i nie powinna budzić twojego niepokoju. Jednak bez wiedzy medycznej nie jesteś w stanie dokładnie określić, czy tak jest ze wszystkimi, które dostrzegasz na swojej skórze. Dlatego pierwszym i bardzo ważnym powodem, dla którego powinieneś skorzystać z dermatoskopii, jest badanie profilaktyczne. To właśnie dzięki regularnym badaniom lekarz jest w stanie odpowiednio wcześnie zdiagnozować groźne zmiany, w tym czerniaka skóry. Wystarczy, że na tego rodzaju wizyty będziesz się umawiać raz w roku po zakończeniu okresu letniego.
Dermatoskopia wskazana jest szczególnie w przypadku osób o jasnej karnacji, piegowatych, z dużą ilością różnych znamion na skórze oraz tych, u których w rodzinie ktoś chorował na czerniaka skóry.
Przeczytaj także: Zmiany skórne – jakie mogą być groźne?
Inną sytuacją, kiedy dermatoskopia może okazać się pomocna, a nawet niezbędna, jest dostrzeżenie przez ciebie czegoś niepokojącego w obrębie znajdujących się na twojej skórze zmian. Zgłoś się do dermatologa, gdy:
- nastąpił wysyp nowych znamion na skórze,
- w obrębie wybranej zmian doszło do zmiany:
- koloru,
- rozmiaru,
- kształtu,
- doszło do krwawienia zmiany.
Może się okazać, że to nic niepokojącego, ale dopóki lekarz nie przyjrzy się temu z pomocą dermatoskopu, nie będzie w stanie stwierdzić tego ze 100% pewnością.
Również świerzb, brodawki, rogowacenie łojotokowe naskórka, i naczyniaki powinny być przebadane z użyciem dermatoskopu. Jeśli więc posiadasz takie, umów się na wizytę, by dowiedzieć się, jaki jest charakter tych zmian i czy konieczne jest ich usunięcie lub rozpoczęcie leczenia.
Co zrobić, by nie przeoczyć groźnych zmian na skórze?
Wiosna to dobry czas, by przyjrzeć się dokładnie swojemu ciału pod kątem obecności różnych zmian, w tym znamion. Jeśli okaże się to dla ciebie pomocne, możesz zrobić zdjęcia tych, które wydają Ci się podejrzane. Może też w ten sposób utrwalić obraz tych części ciała, które zwykle wystawiane są na działanie promieni słonecznych. Pomoże ci to dokładnie określić, czy jesienią zauważysz jakieś różnice w wyglądzie zmian, które widnieją na zdjęciach. Łatwiej ci będzie też dostrzec nowe zmiany, które pojawiły się po okresie letnim.
Niezależnie, czy znajdziesz powód do niepokoju, czy też nie, warto, jak już wspomnieliśmy, umówić się jesienią na kontrolne badanie dermatoskopem. Dzięki temu nie przeoczysz czegoś, co może zagrażać twojemu zdrowiu, a nawet życiu.
