Toksyczne związki to określenie, z którym najprawdopodobniej spotkałeś się niejeden raz w swoim życiu. Masz też z pewnością ogólne pojęcie, czym są oraz to, że nie są niczym dobrym. Czy jednak masz pewność, że jesteś od nich wolny? To nie tylko małżeństwa czy związki partnerskie, ale każda relacja, jaka łączy cię z innymi ludźmi. Kiedy tak na to spojrzysz, może się okazać, że przynajmniej jeden taki jest w twoim życiu, choćby w pracy. Na początek jednak zwróć uwagę na ten najważniejszy, związek z życiowym partnerem.
Czym charakteryzuje się taki związek?
Toksyczne związki – najważniejsze cechy
O wiele łatwiej dostrzec niezdrowe relacje, którą łączą innych, niż tę, w której sam tkwisz. Wszystko przez współuzależnienie, które bywa jedną z cech toksycznych relacji partnerskich. Im dłużej trwasz w niezdrowym związku, tym trudniej go uzdrowić lub zakończyć. Zwykle w takich sytuacjach potrzebna jest pomoc specjalisty i rozłożona w czasie terapia. Jeśli jednak pierwsze oznaki toksyczności pojawiły się niedawno, powinieneś dokładniej przyjrzeć się temu, co wzbudza twój niepokój.
Oto niektóre objawy, świadczące o toksyczności związku:
Nieustanne poczucie winy
Nikt nie lubi być obwiniany, a już na pewno z powodu czegoś, czego nie zrobił. Twój partner może obarczać cię winą niemal za wszystko, co zechce. Niezależnie, czy to kiepski dzień w pracy, nieudane spotkanie ze znajomymi, korki uliczne, zepsuty sprzęt domowy, brak kawy, czy bardziej niż zwykle niecierpliwe dzieci.
Wmawia ci jednocześnie, że zmiana zależy tylko od ciebie. Jeśli bardziej się postarasz – problem zniknie. Z czasem zaczynasz wierzyć, że twój partner zmieni się, jeśli przestaniesz popełniać błędy i zrobisz wszystko tak, jak on tego chce.
Lekceważenie osobistych granic
Zwykle dzieje się tak dlatego, że tych granic nie wyznaczyłeś. Toksyczny partner bardzo szybko to odkryje i wykorzysta, wchodząc z butami na twoje terytorium. Nie liczy się z twoim potrzebami, prawami i uczuciami. To jego zawsze musi być na wierzchu, na pierwszym miejscu. Masz być na każde zawołanie, bez względu na to, co akurat robisz.
Zaniżanie twojej wartości
Toksyczne związki pełne są słownego i emocjonalnego poniżania, niedoceniania, umniejszania zalet i atrakcyjności, obrażania przy znajomych i obcych, nieustannej krytyki i negowanie twoich wyborów. A to tylko wybrane przejawy deptania i podważania twojej wartości. W połączeniu z wbijaniem w poczucie winy, w krótkim czasie mogą zniszczyć twój obraz siebie i sprawić, że naprawdę poczujesz się bezwartościowym człowiekiem.
Emocjonalny szantaż
To sposób na wymuszanie posłuszeństwa i uległości wobec partnera. Odwołuje się on zwykle do twojej miłości, przysięgi małżeńskiej, wyciągając przy okazji błędy z twojej przeszłości. Bywa, że grozi odejściem, zabraniem dzieci lub odcięciem od finansów. Im bardziej jesteś zależny, tym większą władzę ma nad tobą toksyczny partner.
Kłamstwa
Toksyczne związki naznaczone są też rosnącą liczbą kłamstw. Próbując się wybielić w twoim oczach, partner stosuje kłamstwa, niedopowiedzenia, oszustwa i mataczenie. Czuje się bezkarny, mając nieraz po swojej stronie znajomych, którzy potwierdzają jego wersje.
Kłótnie i przemoc
Nie te sporadyczne, ale codzienne, z błahych powodów i coraz bardziej rozciągające się w czasie. Partner prowokuje kłótnie, wyzywa cię i jest agresywny. Jeśli zdarzy się, że cię popchnie lub uderzy, to znak, który powinien dać ci do myślenia. Jeśli sytuacja się powtarza, a nawet zwiększa się częstotliwość i poziom agresji, nie łudź się, że to tylko gorszy dzień w pracy lub problemy, z którymi partner nie może sobie poradzić.
Chorobliwa zazdrość
Zazdrość i podejrzenia o zdradę to nie coś, co mija z czasem. Jeśli nie możesz bez tłumaczenia wyjść ze znajomymi, a potem odbierasz dziesiątki telefonów z pytaniem, z kim, gdzie jesteś i czemu nie wracasz, to wiedz, że może być tylko gorzej.
Nawet, jeśli siedzieć będziesz w domu, podejrzenie może paść na sąsiada, którego twój parter minie na klatce schodowej.
Terapia, czy rozstanie?
Toksyczne związki to problem dotyczący obojga partnerów i tylko dobra wola każdej ze stron daje szansę na uzdrowienie relacji. Jeśli jednak tylko jedno z partnerów decyduje się na terapię dla par, a drugie jest temu przeciwne, masz dwa wyjścia. Albo będziesz trwać w chorej relacji, albo ją zakończysz. Odejście to nierzadko jedyne rozsądne wyjście z tej trudnej sytuacji i szansa na nowy początek. Zanim jednak postanowisz stworzyć nowy związek, skorzystaj ze wsparcia psychologa. Pomoże on oczyścić i uporządkować twoje emocje, odbudować poczucie wartości, ustalić granice i nauczyć cię ich bronić. Wszystko po to, byś nie trafił ponownie na toksycznego partnera, a w zamian za to, mógł się cieszyć pełnym zrozumienia, wsparcia i miłości związkiem.