Współczesne choroby oczu, choć nie zostały zakwalifikowane do grupy chorób cywilizacyjnych, to niektóre z nich, z pewnością można by do takich zaliczyć. Coraz większe zanieczyszczenie powietrza, niezdrowy tryb życia, przebywanie w sztucznym oświetleniu i korzystanie z wszechobecnych ekranów smartfonów, tabletów i komputerów, ma ogromny wpływ na pogorszenie wzroku już od pierwszych chwil życia. Na jakie choroby oczu zapadają najczęściej ludzie na całym świecie i co możesz zrobić, by uchronić swój wzrok przed pogorszeniem, a nawet utratą?
Współczesne choroby oczu
Świat, w którym żyjemy, nie jest przyjazny dla oczu. Choć korzystanie ze smartfonów stało się czymś naturalnym i dla wielu osób niezbędnym, to powinieneś wiedzieć, że ma to również swoje złe strony. Wzrok jest bardzo delikatnym narządem, wrażliwym na wszelkiego rodzaju bodźce mechaniczne i świetlne. Nie wszystkim chorobom oczu jesteś w stanie zapobiec, ale na pewno nie w każdym przypadku jesteś bezsilny.
Krótkowzroczność – epidemia XXI wieku
Obecnie na świecie krótkowzroczność dotyka ok. 50% dzieci, co jest zatrważających wynikiem, którego nie można zlekceważyć. W niektórych krajach czy regionach, takich jak Singapur oraz Honkong, cierpi na nią nawet 90% nastolatków w wieku od 14. do 16. roku życia. Rozwój technologiczny i coraz większa ilość czasu, jaką dzieci spędzają przed małymi lub dużymi ekranami, nie pozostaje tu bez wpływu. A wciąż mało kto zdaje sobie sprawę, że krótkowzroczność ma znaczący wpływ na edukację młodych ludzi. Źle lub w o ogóle nie skorygowane wady wzroku obniżają koncentrację i efektywność w nauce. Wpływają też na obniżenie samopoczucia, co objawia się mniejszą motywacją oraz niechęcią do podejmowania nowych wyzwań i rozwijania swoich umiejętności.
Choć w ok. 40% przypadków za tego rodzaju chorobę oczu odpowiadają geny, to cała reszta jest w rękach dorosłych i dzieci. Im rzadziej wychodzisz na zewnątrz, a zamiast tego przez większość dnia przebywasz w pomieszczeniu i spędzasz czas przed monitorem, tym bardziej szkodzisz swoim oczom. Jeśli do tego rzadko mrugasz, nie pozwalasz oczom odpoczywać i nie ćwiczysz wzroku, z czasem twoje zdolności widzenia mogą znacznie się pogorszyć.
Jaskra
Aby współczesne choroby oczu nie obejmowały swoim zasięgiem coraz większej grupy osób, potrzebne jest ciągłe uświadamianie zagrożeń, jakie niosą. Nie każda bowiem dolegliwość wywołuje dające się zauważyć objawy, przez co zbyt późno poddawana jest leczeniu.
Tak jest między innymi z jaskrą. To grupa chorób oczu prowadząca do zniszczenia nerwu wzrokowego. Dochodzi do tego w wyniku zbyt dużego dla danego oka, ciśnienia wewnątrzgałkowego.
Jednym z objawów jaskry są tak zwana mroczki jaskrowe, czyli luki w polu widzenia. Pojawiają się, kiedy częściowo lub całkowicie zniszczone zostają pęczki włókien nerwowych, które zbiegają się w pierścieniu nerwowo-siatkówkowym na tarczy nerwu wzrokowego. Z tego powodu, mózg nie otrzymuje wrażeń wzrokowych z odpowiadających im obszarów siatkówki.
Chorzy w końcowym stadium jaskry, widzą otaczającą rzeczywistość jakby patrzyli przez dziurkę od klucza. Jest to tak zwane widzenie lunetowe. Z czasem też dochodzi do całkowitej ślepoty.
W krajach rozwiniętych, to druga po zaćmie, najczęstsza przyczyna ślepoty, a jej skutki są nieodwracalne. Obecnie choruje na nią ok. 80 miliona osób na cały świecie, zaś w Polsce co najmniej 800 000. Najczęściej spotykaną i rozpowszechnioną w Europie odmianą jest jaskra otwartego kąta przesączenia.
Zespół suchego oka
W związku ze zmianą stylu życia i niesprzyjającymi warunkami środowiskowymi, coraz więcej osób cierpi na zespół suchego oka. By narząd ten mógł prawidłowo pracować, potrzebuje nawilżenia. To zaś zapewniają lipidy filmu łzowego, które odpowiadają za zmniejszenie parowania warstwy wodnistej oka. Spędzając długie godziny przez ekranem komputera, mrugasz bardzo rzadko. Nie jesteś nawet świadom, że częstotliwość mrugania spada wówczas z 20–25 na minutę do około 2–4 w tym samym czasie, a to zbyt mało, by odpowiednio nawilżyć oczy. Spada też przez to grubość warstwy lipidowej i skraca się czas stabilności filmu łzowego o około 45%.
Gdy tak się dzieje, twoje oczy stają się zaczerwienione, swędzące i napięte, a ty czujesz się zmęczony i rozkojarzony.
Współczesne choroby oczu – jak im zapobiegać?
Badania profilaktyczne wciąż nie należą do tych, z których wszyscy chętnie korzystają. Wręcz przeciwnie, do lekarza chodzą zwykle ci, którym coś dolega. To zaś oznacza, że choroba jest już w kolejnym stadium rozwoju.
Jeśli naprawdę chcesz zadbać o swoje oczy, umów się na wizytę do okulisty. Być może cyklicznie robisz tak w przypadku stomatologa czy ginekologa, więc dodaj do tego jeszcze jedno rutynowe działanie prozdrowotne. Dzięki temu odpowiednio wcześnie wykryjesz coś niepokojącego i zwiększysz szanse na skuteczne wyleczenie. Zrób to szczególnie w sytuacji, gdy cierpisz na inne choroby, które mogą mieć wpływ na twój wzrok. Tak jest w przypadku cukrzycy, która jest najczęstszą przyczyną ślepoty.
Poza tym, dbaj o swoje oczy na co dzień. Ćwicz wzrok, rób przerwy od patrzenia w monitor i telefon, nawilżaj oczy kroplami. Zadbaj również o dobrą dla oczu dietę oraz codziennie spędzaj trochę czasu na świeżym powietrzu.
