Choroby przenoszone przez kleszcze mogą stanowić duże niebezpieczeństwo dla zdrowia i pozostawić po sobie konsekwencje nawet na całe życie. Te niewielkie pajęczaki, stanowią większe zagrożenie dla zdrowia niż wszystkie inne, ale z pozoru bardziej dokuczliwe insekty. Zobacz, jakie najpopularniejsze choroby przenoszone są przez kleszcze i kiedy niezwłocznie należy udać się do lekarza.
Borelioza
Krętkowica kleszczowa, czyli borelioza, to najczęściej występująca w Polsce choroba odkleszczowa. Za zakażenie odpowiada ślina oraz zawartości jelita środkowego kleszcza, które zostają wpuszczane do organizmu człowieka po wkłuciu się. Czas ma znaczenie, ponieważ im dłużej pajęczak pozostaje w ciele człowieka, tym większa szansa na zakażenie. Niestety, samo ukąszenie kleszcza nie jest odczuwalne, ponieważ jego ślina ma działanie znieczulające. Tylko dokładna obserwacja ciała po spacerze w lesie lub na łące, może zminimalizować ryzyko zachorowania. Charakterystycznym, pierwszym objawem świadczącym o boreliozie jest rumień wędrujący na skórze. Ma kształt okręgu – pierścienia, który zanika w centrum. Jeśli taki rumień pojawił się na skórze, należy jak najszybciej udać się do lekarza. Rumieniowi mogą towarzyszyć takie objawy jak szumy w uszach, przewlekłe zmęczenie i skurcze mięśni. Szybko zdiagnozowana borelioza jest całkowicie uleczalna (najczęściej stosuje się antybiotykoterapię). Kolejne fazy nieleczonej choroby mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia, ponieważ powikłania obejmują układ sercowo-naczyniowy, układ nerwowy oraz kostno-stawowy. Zdiagnozowanie boreliozy po tygodniach lub miesiącach wymaga skomplikowanej diagnostyki. Nie wystarczy tu wywiad z pacjentem i tradycyjne badanie, ponieważ objawy mogą pasować do wielu innych chorób. Konieczne jest przeprowadzenie testów serologicznych.
Kleszczowe zapalenie mózgu
Choroba rozwija się od 4 do 28 dni od czasu ukłucia kleszcza. Jest to choroba ośrodkowego układu nerwowego i składa się z dwóch faz. W pierwszej, wirus dostaje się do krwi, a objawy choroby podobne są do grypy: gorączka, bóle mięśni, bóle głowy oraz nudności i wymioty. W drugiej fazie choroby, wirus przedostaje się do układu nerwowego. Najczęściej dzieje się to po kilkunastu dniach, kiedy objawy pierwszej fazy choroby nie są już odczuwalne. Objawy drugiego etapu kleszczowego zapalenia mózgu to bardzo wysoka gorączka, nudności, wymioty i bóle oponowe i mięśniowe. Choroba może przybrać postać oponową, oponowo-mózgową, oponowo-rdzeniowo-mózgową lub zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Chorzy najczęściej wymagają hospitalizacji. Leczenie ma charakter objawowy, ponieważ nie znaleziono jeszcze lekarstwa na ten rodzaj wirusa. Czasem może dojść do uszkodzenia nerwów obwodowych i korzeni nerwowych.
Anaplazmoza
To choroba, która została zdiagnozowana po raz pierwszy dopiero w latach 90-tych ubiegłego wieku. W większości przypadków (około 60%) przebiega bezobjawowo. U pozostałej części występują podobne do grypy objawy, takie jak wysoka gorączka, kaszel, drgawki, bóle mięśni i stawów. U części pacjentów może dojść do niewydolności nerek lub zapalenia płuc. Choroba diagnozowana jest poprzez wykonanie testów serologicznych. W leczeniu najczęściej stosuje się antybiotykoterapię.
Jak uchronić się przed chorobami odkleszczowymi?
Kleszcze są najbardziej aktywne w okresie od kwietnia do października. Najczęściej można spotkać je w lasach i na łąkach, ale także w miejskich parkach. Ukąszenia raczej nie grożą tym osobom, które nie przepadają za spacerami w takich miejscach. Jeśli wybierasz się na wycieczkę do lasu, warto założyć długie spodnie, rękawy oraz nieco wyższe buty. Przed ugryzieniami do pewnego stopnia uchronią nas także specjalne środki odstraszające tzw. repelenty dostępne w aptekach i drogeriach. Po powrocie ze spaceru, należy dokładnie obejrzeć ciało, zwłaszcza okolice pachwin i na zgięciach stawowych. Jeśli doszło do ukąszenia, należy usunąć kleszcza z ciała w taki sposób, aby pod skórą nie pozostała żadna jego część (z pomocą palców lub pensety). Nie należy przy tym używać żadnych środków takich jak spirytus lub tłuszcz. Jeśli pojawił się rumień, należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu. Objawy wszystkich powyższych chorób odkleszczowych są do siebie bardzo podobne i mogą być kojarzone także z wieloma innymi chorobami. Dlatego należy poinformować lekarza, że doszło do ukąszenia bo dzięki temu, już w pierwszym etapie choroby, można wdrożyć leczenie i skierować pacjenta na odpowiednie testy.
