O tym, jak ważny jest sen w życiu człowieka wiedzą te osoby, które najpierw zarwały kilka nocy, a następnie próbowały w ciągu dnia być w pełni wydajnymi. Mało komu się to udaje, a ci, którzy od dłuższego czasu mają problemy ze snem, notorycznie cierpią na brak energii do działania. Jeśli zmagasz się z tego rodzaju problemem, sprawdź, jakie mogą być przyczyny bezsenności. Dzięki tej wiedzy będziesz mógł poradzić sobie z tymi, które zależą od twojego stylu życia lub zgłosić się o pomoc do specjalisty, jeśli problem okaże się głębszy.
Rodzaje bezsenności — sprawdź, na którą z nich cierpisz
Wydawać by się mogło, że wszystkie trudności z zasypianiem i utrzymaniem ciągłości snu określane są mianem bezsenności. W rzeczywistości jednak istnieje trzy rodzaje podziałów tego typu problemów.
Według Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych bezsenność dzieli się na:
- nieorganiczną — niezwiązane z chorobami somatycznymi i chorobami układu nerwowego,
- organiczną — związaną z chorobami somatycznymi i chorobami układu nerwowego.
Amerykańska klasyfikacja chorób i zaburzeń psychicznych wyróżnia bezsenność:
- pierwotną — występującą samoistnie,
- wtórną — związaną z chorobami współistniejącymi.
Mając na uwadze czas trwania, bezsenność dzieli się na:
- przygodną — nie trwa dłużej niż kilka dni,
- krótkotrwałą — trwa maksymalnie 4 tygodnie,
- przewlekłą — trwa powyżej miesiąca.
O tym, na jak ciężką bezsenność cierpisz, świadczy czas jej trwania, wpływ bezsenności na twoje codzienne funkcjonowanie oraz częstotliwość w ciągu tygodnia.
Jakie są najczęstsze przyczyny bezsenności?
Bezsenność może mieć wiele przyczyn. Jedne stoją u jej źródła, a inne powodują jej utrwalenie, co utrudnia proces leczenia. Jeśli więc chcesz wrócić do zdrowego i długiego snu, powinieneś poznać najczęstsze przyczyny bezsenności. Pomoże ci to zwrócić uwagę na te elementy twojego stylu życia, które skutecznie mogą zaburzać zdrowy sen. Nie zawsze bowiem przyczyna wymaga pomocy medycznej, w tym psychiatrycznej.
Przyczyny bezsenności wynikające ze stylu życia
Na zaburzenia snu bardzo duży wpływ może mieć prowadzony przez ciebie styl życia. Najczęstszą przyczyną w dzisiejszych czasach jest stres, zwłaszcza przewlekły. Szybkie tempo życia, rosnące wymagania związane z pracą, niepewna przyszłość, czy problemy finansowe, to tylko wybrane stresory, które nie tylko mogą utrudniać zasypianie, ale też powodować częste wybudzenia nocne. Jeśli nie towarzyszą temu techniki radzenia sobie ze stresem, terapia psychologiczna czy odpowiednia ilość odpoczynku i relaksu, taki styl życia może skutecznie zaburzać twój nocny odpoczynek. Przyjrzyj się dokładnie, czy tego typu elementy nie są ci znane i zacznij wprowadzać niezbędne zmiany. Nieefektywny i zaburzony sen może też być skutkiem pracy zmianowej lub wykonywanej tylko nocą.
Zaburzenia psychiczne powodujące bezsenność
Tego rodzaju problemy zwykle są przyczyną bezsenności przewlekłej i wymagają leczenia psychiatrycznego. Do najczęstszych zaburzeń, które objawiają się między innymi bezsennością, należy:
- depresja,
- nerwica, w tym nerwica lękowa,
- fobie,
- choroba afektywna dwubiegunowa,
- natręctwo myśli,
- zespół stresu pourazowego
- uzależnienia (od alkoholu, narkotyków, leków).
Paweł Potempa - Psychiatra
Gdy chodzi o psychiczne przyczyny bezsenności, warto też wspomnieć o ortosomni. Cierpią na nią osoby, które wręcz obsesyjnie pragną mieć idealny sen. Z czasem pojawia się coraz więcej lęku, że kolejna noc nie spełni ich wygórowanych oczekiwań, co może być spowodowane czynnikami, na które nie mają wpływu. Aby upewnić się, że sen był wystarczająco dobry, osoby te używają aplikacji monitorujących jakość snu, co i tak nie zapewnia im spokoju. Im bardziej ich sen odbiega od wyznaczonych wcześniej norm, z tym większymi obawami kładą się spać kolejnego dnia. To zaś, jak łatwo się domyślić, wcale nie sprzyja dobrej jakości nocnego odpoczynku.
Choroby, którym towarzyszy bezsenność
Wybrane choroby, zwłaszcza przewlekłe, również mogą skutecznie zaburzać nocny odpoczynek. Tym bardziej, jeśli leczenie nie przynosi spodziewanych efektów, a wręcz twój stan zdrowia się pogarsza. Problemy z zaśnięciem i płytki sen może być w tym przypadku skutkiem zarówno dolegliwości bólowych, jak i natłoku dręczących myśli i martwienia się o swoją przyszłość.
Do chorób, które można uznać za przyczyny bezsenności, należą między innymi:
- obturacyjny bezdech senny,
- choroby nowotworowe,
- zespoły bólowe,
- astma,
- zaburzenia hormonalne,
- zespół niespokojnych nóg,
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- cukrzyca,
- choroby neurologiczne.
Oprócz leczenia podstawowej choroby warto skorzystać z pomocy psychologicznej lub psychiatrycznej. Tego rodzaju terapia pomoże ci szybciej i skuteczniej uporać się z bezsennością. To zaś pozytywnie wpłynie na proces leczenia choroby podstawowej.
Jak objawia się bezsenność?
Jeśli zastanawiasz się, czy twoje problemy ze snem można określić mianem bezsenności, oto najczęstsze objawy, które na nią wskazują. Jeśli cierpisz na bezsenność, wówczas:
- nie możesz zasnąć i znaleźć wygodnej pozycji do spania,
- budzisz się w nocy i nie możesz szybko zasnąć,
- wybudzasz się wcześniej, niż planowałeś i nie możesz już zasnąć do wyznaczonej pory wstawania,
- po źle przespanej nocy:
- nie możesz się skupić,
- masz spowolnione myślenie,
- masz trudności w zapamiętywaniu prostych informacji,
- masz wrażenie, jakbyś działał w zwolnionym tempie,
- brakuje ci energii do działania,
- jesteś senny,
- doświadczasz wahań nastroju, jesteś drażliwy i nerwowy.
Zwróć uwagę, czy tego typu objawy nie są twoim udziałem, a następnie przyjrzyj się, jak często w ciągu tygodnia występują problemy z zasypianiem i utrzymaniem dobrej jakości snu.
Skuteczna metoda leczenia bezsenności
Sprawdzenie, jakie mogą być przyczyny bezsenności to jedno, a sposób na przywrócenie dobrej jakości snu to drugie, bardzo ważne zadanie, jakie stoi przed tobą, jeśli zmagasz się z tego rodzaju problemem.
Jedną z najskuteczniejszych i zarazem podstawowych form leczenia bezsenności, jest terapia poznawczo-behawioralna. Sprawdza się ona zarówno w przypadku osób cierpiących na bezsenność pierwotną, jak i wtórną. Aby przyniosła spodziewane efekty, wymaga twojego pełnego zaangażowania i stosowania się do zaleceń terapeuty.
Istotą tej terapii jest zmiana nawyków utrwalających bezsenność. Takie bowiem pojawiają się z czasem, jako próby samodzielnego radzenia sobie z zaburzeniami snu. Być może również w dobrej wierze wydłużasz rano czas spędzony w łóżku w nadziei, że jeszcze zaśniesz, wcześniej kładziesz się spać, choć nie czujesz się jeszcze senny, robisz drzemki w ciągu dnia, czy też na siłę próbujesz zasnąć i leżysz w łóżku pomimo braku efektów tego typu działań.
Gdy znasz już możliwe przyczyny bezsenności i do tej pory nie udało ci się uporać z tym problemem, pomyśl o skorzystaniu z pomocy psychologa lub psychiatry. Dzięki temu szybciej uwolnisz się od problemów z zasypianiem i cieszyć się będziesz zdrowym, nocnym odpoczynkiem.
Źródło i inspiracja:
