Fizjoterapia w leczeniu chorób przewlekłych to jedna ze skuteczniejszych form terapii. Ze względu na to, iż proces leczenia nierzadko rozciągnięty jest na lata i towarzyszy choremu do końca jego życia, zabiegi fizjoterapeutyczne okazują się nieocenionym wsparciem. Nie tylko pomagają odzyskać wiele z utraconych wcześniej funkcji, ale też utrzymać ciało oraz umysł w dobrej kondycji.
Jakie dokładnie korzyści niesie ze sobą fizjoterapia neurologiczna i ruchowa dla pacjentów cierpiących na choroby przewlekłe?
Czym są choroby przewlekłe?
Dzięki postępowi medycyny wiele chorób nie stanowi dziś tak dużego zagrożenia dla zdrowia i życia, jak to miało miejsce jeszcze kilkadziesiąt lat temu. Nie oznacza to, że skuteczność leczenia jest tak wysoka, iż nie musimy się ich obawiać. Wciąż istnieją schorzenia, które, choć nie kończą się śmiercią, to bardzo trudno je wyleczyć. Wśród nich są też takie, które medycyna kwalifikuje jako nieuleczalne.
Gdy proces chorobowy rozciąga się w długim czasie, a zmiany w organizmie postępują powoli, wówczas określa się takie schorzenia mianem chorób przewlekłych. Odznaczają się one też tym, że:
- nie mają jednoznacznie określonej etiologii,
- są trwałe,
- są wynikiem nieodwracalnych zmian patologicznych,
- skutkują dysfunkcją lub niepełnosprawnością,
- wymagają specjalistycznego postępowania rehabilitacyjnego,
- mogą wymagać stałej opieki lub obserwacji.
W sytuacji, gdy nie ma szans na całkowite wyzdrowienie i odzyskanie pełnej sprawności, lekarze zwykle stosują leczenie objawowe. Bardzo ważna jest też fizjoterapia w leczeniu chorób przewlekłych. Dobrze prowadzona skutecznie hamuje postęp choroby i zwiększa komfort życia chorego.
Ruchowa i neurologiczna fizjoterapia w leczeniu chorób przewlekłych
W zależności od rodzaju schorzenia i obszaru twojego ciała, jaki został nią objęty, terapia może składać się z różnych zabiegów i form wsparcia. Choroby przewlekłe dotykają zarówno układ ruchu, jak i system nerwowy. Wolny od nich nie jest też twój układ oddechowy, trawienny, czy krążenia.
Fizjoterapia neurologiczna
Neurologiczna fizjoterapia w leczeniu chorób przewlekłych wskazana jest przede wszystkim u osób z problemami neurologicznymi. To może być padaczka, choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane, uszkodzenie rdzenia kręgowego, udar, dystrofie czy też powikłania neurologiczne po cukrzycy, miażdżycy lub nadciśnieniu.
Dobrze prowadzona rehabilitacja pomaga poprawić motorykę twarzy, ust i języka, pomaga w nauce chodzenia oraz kontrolowania mięśni tułowia i głowy. Regularne zabiegi i ćwiczenia w wielu przypadkach pomagają utrzymać sprawność przez cały czas trwania choroby.
W chorobach przewlekłych, w których pojawiła się dysfunkcja układu nerwowego, rehabilitant może stosować działania aktywizujące pracę mięśni. Inne z kolei wykorzystują neuroplastyczność mózgu i pobudzają oraz stymulują nieczynne neurony do tworzenia nowych połączeń synaptycznych. Dobre efekty przynoszą tu masaże, integracja sensomotoryczna i metoda Vojty, która polega na torowaniu odruchów i dążeniu do odbudowania utraconych lub zaburzonych wzorców ruchowych.
Do innych technik stosowanych w fizjoterapii neurologicznej, a które pomagają w jak najdłuższym utrzymaniu samodzielności i sprawności osoby chorej, należy też proprioceptywne nerwowo-mięśniowe torowanie ruchu oraz masaż funkcyjny i poprzeczny.
Dobre efekty przynosi również łączenie kilku odpowiednio dobranych technik fizjoterapeutycznych. Dzięki temu przewlekle chorzy mają większe szanse na to, aby samodzielnie radzić sobie z wykonywaniem codziennych czynności i cieszyć się większą niezależnością zarówno pod względem fizycznym, jak i umysłowym.
Korzyści są tym większe, im lepsza jest współpraca pacjenta z fizjoterapeutą. Nawet najlepiej dobrane zabiegi i ćwiczenia nie przyniosą spodziewanych efektów, jeśli zabraknie dobrej woli i zaangażowania osoby chorej. Gdy doda ona do tego wytrwałość zarówno gdy chodzi o spotkania ze specjalistą, jak i realizację zadań zleconych do wykonywania w domu, są duże szanse na spowolnienie procesu chorobowego i utrzymanie, a nawet poprawę ogólnej sprawności.
Fizjoterapia ruchowa
Wiele chorób przewlekłych prowadzi do upośledzenia i ograniczenia ruchomości w układzie ruchu. To zaś stopniowo skutkuje coraz większą niepełnosprawnością. Aby spowolnić, a nawet zatrzymać ten proces, wskazana jest kinezyterapia, czyli leczenie ruchem. Do głównych elementów tej formy terapii należą czynne i bierne ćwiczenia ruchowe oraz ćwiczenia oddechowe. Ich rodzaj w dużej mierze zależy od specyfiki schorzenia, w którego leczeniu mają pomoc.
Spotkania odbywają się zarówno w formie terapii indywidualnej, jak i grupowej. Terapia ruchem pomaga odtwarzać siłę ruchową, stabilizację stawową, zakresy ruchu, prawidłowe wzorce ruchowe i postawę ciała. Skutecznie pomaga też zmniejszać dolegliwości bólowe, które w przypadku wielu chorób mają charakter przewlekły.
Głównym celem fizjoterapii ruchowe jest jak największe przywrócenie sprawności, którą pacjent utracił w wyniku choroby przewlekłej. W trakcie ćwiczeń fizjoterapeuta wykorzystuje taśmy, drabinki, piłki, ciężarki i specjalistyczne tory.
Wskazaniem do tej formy terapii są:
- różnego rodzaju schorzenia neurologiczne,
- przewlekłe stany pourazowe,
- różne stopnie niepełnosprawności,
- udary,
- zawały
- choroby reumatyczne,
- choroby zwyrodnieniowe stawów,
- dysfunkcje kończyn, będące następstwem urazów doznanych w trakcie uprawiania wybranych dyscyplin sportowych.
Dobrze sprawdza się też w leczeniu osób z uszkodzonym rdzeniem kręgowym i dysfunkcją nerwów obwodowych.
Regularnie wykonywane ćwiczenia usprawniają chorych i przygotowują ich do dalszego życia z chorobą, której leczenie potrwa do końca ich życia.
Fizjoterapia w leczeniu chorób przewlekłych to jeden z kluczowych elementów terapii. Dzięki indywidualnie dobranym formom terapii, regularnym zabiegom i pełnemu zaangażowaniu w proces leczenia, chorzy mogą cieszyć się z większej sprawności fizycznej i umysłowej. Wiele z utraconych w wyniku przewlekłej choroby funkcji stopniowo wraca, co możliwe jest między innymi dzięki odpowiedniemu oddziaływaniu na mózg i wykorzystywaniu jego zdolności do tworzenia nowych połączeń neuronowych.
