Choć codziennie 5 Polek umiera z powodu raka szyjki macicy, nie wszystkie kobiety regularnie wykonują badania cytologiczne i szczepią się przeciwko HPV. Samo badanie trwa około 5 minut i nie jest ani bolesne, ani nieprzyjemne. Dlatego tym bardziej trudno zrozumieć, czemu cytologia jest wciąż zaniedbywana. Być może głównym powodem jest niewiedza i brak świadomości, jak ważne jest dla zdrowia i życia.
Jeśli do tej pory się tym nie interesowałaś, czas nadrobić zaległości. Oto kilka najważniejszych informacji na temat taego, jak często robić cytologię i dlaczego mimo oporów, nie powinnaś jej unikać?
Po co w ogóle robić cytologię?
Cytologia to badanie profilaktyczne w kierunku raka szyjki macicy. Pomaga sprawdzić, czy w kanale i tarczy szyjki macicy, nie ma komórek przedrakowych lub rakowych. To procedura przesiewowa, podczas której lekarz pobiera za pomocą specjalnej szczoteczki wymaz, a następnie poddaje go badaniu pod kątem karcynogenezy, czyli nienormalnego wzrostu.
To częściowa odpowiedź na pytanie wielu kobiet, czy muszą, a jeśli tak, to po co mają robić cytologię. Osoby, u których odpowiednio wcześnie wykryto nowotwór, odpowiedziałyby jeszcze krócej: by żyć. One wiedzą, że gdyby nie regularne badania, ich życie już dawno by się skończyło. Poza tym cytologię warto robić, ponieważ z rakiem szyjki macicy można wygrać. I to jest argument, który powinien skutecznie przekonywać. Czy tak jest w rzeczywistości? Bywa różnie, ponieważ są kobiety, które wolą nie wiedzieć. Uważają, że skoro nic złego się nie dzieje, to nie ma potrzeby sprawdzać. Niestety, wiele z nich żałuje później swojej decyzji i być może gdyby mogły cofnąć czas, ich wybór było zgoła odmienny.
Jak często robić cytologię?
Pierwsze badania cytologiczne powinnaś wykonać albo między 20. a 25. rokiem życia, albo nie później, jak 3 lata po rozpoczęciu współżycia. Gdy natomiast badanie masz już za sobą, umawiaj się do ginekologa średnio co 3 lata. Czemu nie częściej?
Według amerykańskich naukowców ze stanu Nowy Meksyk, którzy przeprowadzili badania na grupie 876 kobiet z wykrytym rakiem szyjki macicy, ten przedział czasu w zupełności wystarczy. Okazało się bowiem, że badanie cytologiczne wykonywane raz na trzy lata, zapobiega aż 83% niezlokalizowanych nowotworów. Natomiast częstsze badania, nie przynoszą znaczących korzyści.
Co więcej, uważają oni, że częstsze badania to większe prawdopodobieństwo otrzymania wyniku fałszywie dodatniego. Może się on pojawić, gdy nie ma zmiany przedrakowej lub w sytuacji, gdy zmiana ta mogłaby ustąpić sama, bez interwencji lekarza. Poza tym, tego rodzaju wyniki, znacząco zwiększają stres i bezpodstawny niepokój w przypadku skierowania na kolejne testy diagnostyczne. Nie bez znaczenia są też koszty, jakie musi ponieść kobieta, zważywszy na fakt, że w Polsce refundowane są jedynie badania wykonywane w odstępie 3 lat.
W jakich przypadkach, badanie cytologiczne powinnaś wykonywać częściej?
Zdarzają się sytuacje, kiedy cytologię należy wykonać częściej, niż wynosi standardowa częstotliwość. W takiej sytuacji, tym bardziej pamiętaj, by przestrzegać wyznaczonych terminów.
Jeśli jesteś w grupie ryzyka, zwykle termin badania wyznacza ginekolog. Raz na rok wskazane jest w sytuacji, gdy wykryto u ciebie infekcję brodawczaka ludzkiego HPV lub HIV i kiedy często zmieniasz partnerów seksualnych. Również wtedy, gdy w twojej rodzinie kobiety chorowały na raka szyjki macicy.
Jeszcze częściej, czyli co pół roku powinnaś mieć badanie cytologiczne, jeśli jesteś po leczeniu dysplazji, czyli stanu przednowotworowego.
