Podobnie jak kobiety powinny wykonywać samobadanie piersi, tak też mężczyznom zaleca się regularne samobadanie jąder. Ta prosta czynność ma ogromne znaczenie, gdy chodzi o profilaktykę nowotworową. Zarówno rak piesi, jak i rak jąder to choroby, które wykryte we wczesnym stadium są niemal w 100% wyleczalne. Jest więc o co walczyć, dlatego, jeśli tego nie robiłeś, wyrób w sobie nawyk regularnego sprawdzania swoich jąder pod kątem obecności podejrzanych zmian.
Oto kilka najważniejszych informacji na temat samego badania oraz instrukcja krok po kroku, jak powinieneś to robić. Na koniec dowiesz się, kiedy powinieneś udać się do lekarza, który z pomocą dostępnych metod diagnostycznych, sprawdzi, czy z twoimi jądrami jest wszystko w porządku. Gdyby było inaczej, zleci dodatkowe badania i zaplanuje skuteczne leczenie.
Jak często należy badać jądra?
Choć na raka jądra najczęściej zapadają mężczyźni między 20. a 40. rokiem życia, to zaleca się, aby samobadanie jąder stosowali już młodzi chłopcy, którzy ukończyli 15 lat. Czynność ta trwa zaledwie kilka minut i wystarczy, że będziesz ją wykonywać regularnie raz w miesiącu po kąpieli. W ten sposób jesteś w stanie odpowiednio wcześnie wyczuć zmiany, z którymi powinieneś zgłosić się do lekarza.
Poza comiesięcznym samobadaniem jąder powinieneś raz w roku umawiać się na wizytę do urologa. To specjalista, który zajmuje się między innymi profilaktyką, diagnozowaniem i leczeniem chorób w obrębie narządów płciowych mężczyzn. W przypadku badania jąder wykonuje on badanie fizykalne, które uzupełnia nieinwazyjnym i bezbolesnym badaniem USG.
Jak wykonać samobadanie jąder — instrukcja krok po kroku
Gdy będziesz dotykać jąder w trakcie samobadania, zauważysz, że są one podobnej, choć nie zawsze tej samej wielkości. Mają gładką powierzchnię i wiszą swobodnie w mosznie, dzięki czemu możliwe jest utrzymanie ich w niższej temperaturze. Moszna jest pomarszczona, ukrwiona i można ją łatwo rozciągać.
Zdrowe jądra mogą różnić się między sobą wielkością i zwisać w mosznie na różnej wysokości, co jest całkiem naturalnym zjawiskiem. Możesz również w trakcie badania wyczuć najądrze, czyli małą, zwiniętą rurkę, która przypomina mały guz, ale nim nie jest.
W trakcie samobadania jąder powinieneś zwracać uwagę zarówno na obecność guzków i twardych grudek, jak i na zmiany w wielkości, twardości, konsystencji i kształcie jąder. Bądź delikatny i wykonuj badanie tak, by nie powodowało bólu.
Samobadanie jąder krok po kroku
Każde z jąder poddaj samobadaniu oddzielnie. Oto krótka i prosta instrukcja, jak powinieneś to robić.
- Samobadanie wykonaj po ciepłym prysznicu lub gorącej kąpieli. Dzięki temu luźniejsze będą mięśnie moszny i łatwiej ci będzie wyczuć powierzchnię jąder.
- Weź jedno jądro w obie dłonie między kciuki i środkowe palce, a następnie delikatnie, ale zdecydowanie tocz je między palcami. Powinno być gładkie i miękkie w dotyku. Jeśli jest inaczej, skonsultuj to z lekarzem urologiem.
- Staraj się wyczuć pod palcami miejsca, które nie są gładkie, poza tylną ścianą, gdzie przebiega nasieniowód i najądrza.
- Stań przed lustrem i sprawdź, czy nie ma obrzęku na skórze moszny.
To wszystko.
Kiedy udać się do lekarza?
Nie każdy mężczyzna chętnie rozmawia o swoich jądrach z obcym mężczyzną. Tym bardziej bez choćby odrobiny skrępowania zgadza się na ich dotykanie, które jest niezbędnym elementem badania fizykalnego w gabinecie lekarskim. Nie pozwól jednak, by powstrzymało cię to przed konsultacją medyczną w sytuacji, gdy w trakcie samobadania wyczujesz coś, co uznasz za nietypową zmianę. Tym bardziej że od tego może zależeć nie tylko twoje zdrowie, ale też życie.
Poza badaniem fizykalnym lekarz przeprowadzi wywiad medyczny, by sprawdzić twoją historię chorobową, dowiedzieć się o przypadkach nowotworów u mężczyzn w twojej rodzinie, czy też o przyjmowanych przez ciebie lekach i prowadzonym stylu życia.
Warto bowiem wiedzieć, że nowotworom sprzyja między innymi:
- dieta — bogata w tłuszcze zwierzęce i nadmiar mięsa, słodyczy, bardzo ostrych lub kwaśnych potraw i alkoholu oraz uboga w warzywa i owoce,
- nadwaga i otyłość,
- nałogowe palenie tytoniu,
- siedzący tryb życia i znikoma aktywność fizyczna.
Czynniki te nie zawsze prowadzą do rozwoju raka, ale nie pozostają bez wpływu na ogólną kondycję twojego organizmu, w tym układu odpornościowego. Ten zaś ma bardzo duże znaczenie, gdy chodzi o ochronę przed chorobami i regenerację organizmu w trakcie procesu leczenia.