PCOS czyli zespół policystycznych jajników, jest jednym z najczęściej występujących zaburzeń hormonalnych, które dotykają kobiety w wieku rozrodczym. Pomimo iż nie ma na to obecnie żadnego skutecznego leku ani metody terapeutycznej, to można ograniczyć nasilenie objawów i zwiększyć szansę na zajście w ciążę.
Jakie objawy PCOS powinny zwrócić twoją uwagę i skłonić cię do wizyty u ginekologa oraz jak zmiana stylu życia może wpłynąć na ich ograniczenie?
Co to jest zespół policystycznych jajników i jakie są objawy PCOS?
Terminem tym określane jest zaburzenie, które dotyka kobiety będące w wieku rozrodczym. Nazwa zaś pochodzi o uwidocznionych w trakcie badania USG, zepchniętych na obwód pęcherzyków występujących w jajnikach. Przy zespole policystycznych jajników jest ich kilka razy więcej, niż powinno.
Przy zdiagnozowaniu PCOS określany jest też jako hipoandrogeniczny brak owulacji, wielotorbielowatość jajników, czy też zespół Steina-Leventhala.
Nieleczony zespół policystycznych jajników może prowadzić do bezpłodności, a także znacząco zwiększa ryzyko cukrzycy typu 2, nowotworów, nadciśnienia, chorób sercowo-naczyniowych, czy też depresji i zaburzeń lękowych.
Jakie objawy PCOS powinny skłonić cię do wizyty u ginekologa lub ginekologa-endokrynologa?
Niestety, nieznajomość najważniejszych objawów sprawia, że zespół policystycznych jajników diagnozowany jest dość późno. Dlatego każda kobieta powinna posiadać przynajmniej podstawową wiedzę na temat objawów najważniejszych chorób ginekologicznych.
Najczęstsze objawy PCOS, które powinny zwrócić twoją uwagę i skłonić do wizyty u lekarza, to:
- zbyt częste (poniżej 21 dni) lub zbyt rzadkie (powyżej 35 dni) miesiączki,
- problemy z zajściem w ciążę,
- wtórny brak miesiączki — nagły zanik okresu jeszcze przed menopauzą,
- łysienie androgenowe typu męskiego,
- nadmierne owłosienie w okolicach charakterystycznych dla mężczyzn (hirsutyzm),
- przetłuszczanie się włosów i skóry głowy,
- trądzik,
- stany przedcukrzycowe i cukrzyca.
Zespołowi policystycznych jajników nierzadko towarzyszy też:
- nieuzasadniona (przy stosowaniu niezmiennie tej samej diety) otyłość typu jabłko (nadmiar tkanki tłuszczowej gromadzący się w okolicy brzucha),
- insulinooporność,
- hiperinsulinemia.
Zespół policystycznych jajników — jakie mogą być przyczyny
W grupie ryzyka są między innymi kobiety, u których w rodzinie były lub są osoby chorujące na PCOS, co sprawia, że kolejne pokolenia są bardziej narażone na to schorzenie.
Na ten moment naukowcy i lekarze nie wykryli głównego mechanizmu odpowiadającego za zespół policystycznych jajników. Natomiast wśród czynników, które zwiększają ryzyko tego schorzenia podają zaburzenia hormonalne, a dokładnie nadprodukcję androgenów oraz zbyt dużą ekspozycję płodu na nie w czasie ciąży.
Czynnikiem który może zwiększyć ryzyko wystąpienia PCOS, jest też otyłość, cukrzyca i niska masa urodzeniowa.
Na czym polega leczenie PCOS?
Niestety nie ma metody na skuteczne leczenie PCOS, co oznacza, że lekarze mogą jedynie ograniczać nasilenie już występujących objawów i zapobiegać kolejnym. Dzięki temu kobieta może liczyć na poprawę komfortu życia oraz zwiększyć szansę na zajście w ciążę.
Leczenie zachowawcze
Wybór metody leczenia zachowawczego zależy między innymi od występujących objawów i dotyczą w pierwszej kolejności zmianę stylu życia.
Jeśli więc cierpisz na otyłość, pierwszym etapem będzie podjęcie kroków w celu zrzucenia nadmiaru kilogramów. Pomocna w tym może się okazać konsultacja u dietetyka klinicznego i fizjoterapeuty. Zdrowa dieta charakteryzująca się ujemnym bilansem energetycznym oraz umiarkowana aktywność fizyczna zalecona przez fizjoterapeutę, to skuteczny sposób na stopniowy spadek nadmiaru tkanki tłuszczowej. To zaś w pewnym stopniu ograniczy dodatkową produkcję hormonów, w tym androgenów.
Ginekolog endokrynologiczny w Centrum Medycznym INTER-MED Katowice,Będzin
Innym sposobem na zmniejszenie nadprodukcji androgenów jest rzucenie palenia, jeśli do tej pory było to twoim nałogiem.
Poza tym, jeśli nie starasz się o dziecko, lekarz może zalecić terapię hormonalną z użyciem dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych. Pomaga ona przywrócić regularne miesiączki zaburzone przez PCOS. Dzięki obniżeniu w ten sposób poziomu androgenów i LH nie dochodzi do powstawania nowych torbieli w jajnikach.
Leczenie chirurgiczne
W przypadku braku widocznych rezultatów leczenia zachowawczego lekarz może rozważyć leczenie chirurgiczne. Najczęściej stosowaną metodą jest małoinwazyjna metoda laparoskopowa, przy której chirurg wykonuje małe nacięcia w skórze. Po wprowadzeniu niewielkiej kamerki wspomaganej przez źródło światła oraz małych narzędzi chirurgicznych usuwa nieprawidłowe zmiany w jajnikach.
Przeczytaj także: Najczęstsze choroby ginekologiczne kobiet
Choć PCOS jest przyczyną nieregularnych miesiączek, a nierzadko też ich braku i zwiększa ryzyko poronień, to i tak wielu kobietom udaje się zajść w ciążę. Oczywiście lekarz każdy przypadek traktuje indywidualnie, ale pomimo braku leku na PCOS, warto wykorzystać możliwe metody terapii, które zwiększą szansę zarówno na zajście w ciążę, jak i zdrowy oraz bezpieczny poród we właściwym czasie.
Źródło i inspiracja:
