Większość z nas doświadczyła bólu głowy przynajmniej raz w życiu. To bardzo popularna dolegliwość na którą zwykle pomaga zażycie dostępnego w aptece środka przeciwbólowego. Sporadyczne bóle głowy najczęściej nie świadczą o poważnej chorobie, jednak czasem może się okazać, że nasz organizm wysyła sygnał, że dzieje się coś, co powinno nas zaniepokoić. W jakich sytuacjach należy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu lub do neurologa? O czym mogą świadczyć bóle głowy?
Międzynarodowe Towarzystwo Bólów Głowy wyróżnia aż kilkadziesiąt ich rodzajów. Klasyfikacja jest wciąż aktualizowana. Na potrzeby tego artykułu, bóle głowy można podzielić na dwa podstawowe rodzaje: samoistne bóle głowy, które są chorobą samą w sobie oraz objawowe bóle głowy, które mogą świadczyć o innej, nierzadko poważnej chorobie.
Samoistne bóle głowy
Do najpopularniejszych, samoistnych bólów należą migrena, napięciowy ból głowy oraz klasterowy ból głowy. Wszystkie trzy rodzaje stanowią samodzielną jednostkę chorobową i wymagają od pacjenta unikania czynników powodujących bóle oraz leczenia farmakologicznego.
Migrena – stanowi najbardziej popularną chorobę układu nerwowego. Szacuje się, że występuje aż u 10% populacji. Objawy choroby często pojawiają się już w młodym wieku i mogą trwać aż do później starości. Objawy migreny polegają na napadowych bólach głowy. Może trwać kilka godzin lub kilka dni. Najczęściej dotyczy jednej części głowy: prawej lub lewej. W ciężkich postaciach napadów, pacjenci mają problem z normalnym funkcjonowaniem. Ból głowy nasila się wtedy nawet pod wpływem światła, zapachów czy dźwięków. Migrenę leczy się objawowo, dostosowując odpowiednie środki przeciwbólowe oraz poprzez edukację pacjenta mającą na celu poznanie i unikanie czynników powodujących napady np. krótki sen, zmęczenie, unikanie śniadań itd.
Napięciowy ból głowy – spowodowany najczęściej stresem. Objawem charakterystycznym jest uczucie zaciskającej się obręczy. Ból ustępuje najczęściej samoistnie lub pod wpływem odprężenia. Czasem konieczne jest przyjęcie leku przeciwbólowego dostępnego w aptekach.
Klasterowy ból głowy – dość rzadko diagnozowany rodzaj samoistnego bólu głowy. Polega na bardzo silnych napadach bólowych, który obejmuje najczęściej jedną stronę w tym także skroń, oko i oczodół. Bólowi może towarzyszyć zaczerwienienie oka oraz łzawienie. Napady trwają od kilkunastu minut do kilku godzin. Mogą pojawiać się kilka razy w ciągu doby – przez kilkanaście tygodni. Po tym czasie najczęściej następuje remisja. Klasterowy ból głowy wymaga wizyty u lekarza i specjalistycznego leczenia farmakologicznego. Dostępne środki przeciwbólowe raczej nie pomagają.
Objawowe bóle głowy
Bóle głowy mogą świadczyć o wielu chorobach i aby móc zdiagnozować przyczynę bólów głowy oraz chorobę z nim powiązaną, trzeba przeprowadzić z pacjentem dokładny wywiad, badanie przedmiotowe oraz niejednokrotnie zlecić specjalistyczne badania. O jakich chorobach mogą świadczyć bóle głowy?
Zapalenie zatok – pojawia się szczególnie w okresie jesienno -zimowym. Spowodowany jest nadmiarem wydzieliny zalegającej w zatokach. Pacjenci odczuwają pulsujący ból, nasilający się przy pochylaniu głowy. Może obejmować także oczodół, policzek, skroń i ucho. Wymaga wizyty u lekarza i wdrożenia leczenia farmakologicznego.
Nadciśnienie tętnicze – ból pojawia się wówczas, kiedy dochodzi do skoków ciśnienia lub jego wartość jest wysoka. Pacjent najczęściej odczuwa bóle z tyłu głowy. Choroba wymaga kompleksowego leczenia polegającego na dążeniu do wyrównania ciśnienia.
Choroby kręgosłupa – zwłaszcza zmiany zwyrodnieniowe w obrębie odcinka szyjnego. Ból odczuwalny jest w okolicach potylicy i nasila się wraz z odchyleniem jej do tyłu. Choroba wymaga postawienia trafnej diagnozy oraz leczenia specjalistycznego.
Wstrząs mózgu – ból spowodowany urazem głowy. Najczęściej towarzysza mu inne objawy takie jak nudności, wymioty oraz senność. Jeśli po uderzeniu doświadczasz takich objawów, należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza.
Zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych – silny ból głowy, któremu towarzyszy gorączka, nudności i wymioty. Charakterystycznym objawem jest sztywność karku.
Polekowy ból głowy – ból spowodowany przede wszystkim nadużywaniem silnych leków przeciwbólowych.
Tętniak mózgu – ból jest niezwykle silny. Mogą towarzyszyć mu takie objawy jak silne wymioty, uczucie osłabienia w nogach i rękach oraz zaburzenia widzenia.
To tylko niektóre spośród objawowych bólów głowy, które mogą świadczyć o innych schorzeniach. Niektóre z nich mogą być także efektem chorób zębów, oczu, uszu lub zatrucia. Jeśli bóle głowy są niepokojące, zdarzają się często lub są silne – należy niezwłocznie udać się do lekarza pierwszego kontaktu lub bezpośrednio do lekarza neurologa. Bóle głowy nie muszą świadczyć o poważnej chorobie, jednak potrafią być uciążliwie i ograniczać, a czasem nawet uniemożliwiać codzienne funkcjonowanie. W każdym przypadku, warto skonsultować się z lekarzem, bo przyjmowanie dostępnych leków przeciwbólowych może nie tylko nie pomóc w uporaniu się z bólem, ale wręcz zaszkodzić zdrowiu.
