Legionella pneumophila, o której w ostatnich miesiącach coraz więcej można usłyszeć i przeczytać, to bakteria, która wywołuje choroby układu oddechowego. Na szczęście nie zawsze okazują się one niebezpieczne dla zdrowia i życia. Są jednak okoliczności, które sprzyjają groźnym skutkom zarażenia się tą bakterią.
Gdzie dokładnie może dojść do zakażenia? Jakie choroby i objawy wywołuje ta bakteria?
Czym jest Legionella pneumophila?
Legionella pneumophila to bakteria, która istnieje od dawna, ale po raz pierwszy została odkryta i opisana dopiero w 1976 roku w Pensylwanii. To właśnie wtedy stała się przyczyną zachorowania 186 osób, z których na ostre zapalenie płuc zmarło aż 34. Do zainfekowania bakterią doszło w trakcie zjazdu weteranów II wojny światowej, stąd nazwa Legionella pneumophila i legionelloza — choroba wywoływana przez bakterię.
Optymalna temperatura, w której dochodzi do rozwoju bakterii, wynosi 38°C, choć możliwe to jest również w przedziale temperatur 25-45°C. Im wyższa temperatura środowiska, w którym znajdują się bakterie, tym krótsza jest ich żywotność. Od razu giną, gdy osiągnie ona 70°C.
Korzystne dla jej rozwoju jest też niskie stężenie środków dezynfekujących, obecność biofilmu i mikroorganizmów oraz podłoże bogate w żelazo i mangan. Również duża wilgotność, osad bogaty w sole wapnia i magnezu oraz obecność dwutlenku węgla mogą przyspieszyć namnażanie Legionella pneumophila.
Gdzie i jak można się zarazić bakterią Legionella pneumophila?
Do zachorowania na chorobę wywołaną przez bakterię Legionella pneumophila może dojść w miejscach, które stanowią odpowiednie środowisko do jej rozwoju. Siedliskiem bakterii mogą być między innymi:
- baseny,
- jacuzzi,
- prysznice,
- wanny z hydromasażem,
- klimatyzatory,
- ozdobne fontanny,
- baseny termalne,
- nawilżacze powietrza,
- miejskie krany do picia wody,
- myjnie,
- zbiorniki ciepłej wody
- podgrzewacze,
- złożone systemy hydrauliczne,
- dializatory.
Bakterią możesz się zarazić tylko drogą inhalacji lub przez mikroaspirację wody. Samo wypicie wody, w której ją wykryto, nie spowoduje zachorowania. Nie dojdzie też do infekcji w trakcie kontaktów z osobą chorą.
Jakie choroby wywołuje Legionella pneumophila?
Bakteria wykryta przez Josepha MacDade wywołuje legionellozę pod dwoma postaciami. Jedna z nich ma łagodny przebieg i grypopodobne objawy. Druga natomiast charakteryzuje się ciężkim przebiegiem i w wybranych przypadkach może zakończyć się śmiercią.
Choroba Legionistów
Choroba Legionistów to ciężka postać zapalenia płuc wywołanego bakterią Legionella pneumophila. Nierzadko towarzyszą jej różnego rodzaju powikłania narządowe. Objawy występują z pewnym opóźnieniem (wylęganie trwa od 2 do 10 dni), ale pojawiają się nagle. Chorobę Legionistów rozpoznasz po wysokiej, sięgającej 39-40°C gorączce i bólach mięśniowych.
Inne objawy, które mogą wystąpić, to:
- trudności w oddychaniu,
- duszności,
- ból w klatce piersiowej,
- biegunka,
- dreszcze,
- nadmierna senność,
- kaszel,
- bóle głowy,
- zaburzenia świadomości (w ostrym przebiegu).
Choć pozapłucna postać choroby Legionistów jest łagodniejsza i występuje dużo rzadziej, to ostatecznie może zakończyć się śmiercią. Spowodowane to jest zajęciem i niewydolnością ważnych narządów w ciele (serca, wątroby, nerek).
W obu przypadkach wiele zależy od naturalnej odporności chorego w chwili zakażenia bakterią. O ile zdrowy i silny organizm radzi sobie z obroną, to w przypadku osób, u których system immunologiczny jest osłabiony, skutki zachorowania mogą być dużo gorsze. Mowa tu między innymi o osobach leczących się onkologicznie i na poważne choroby przewlekłe.
Gorączka Pontiac
Gdy diagnozowana jest gorączka Pontiac, zwykle dotyczy ona wielu osób i przyjmuje postać epidemii. Na szczęście nie jest tak groźna, jak choroba Legionistów i najczęściej mija po kilku dniach od wystąpienia pierwszych objawów. Te zaś łatwo możesz pomylić ze zwykłą grypą. W praktyce oznacza to dreszcze, gorączkę, osłabienie, suchy kaszel oraz bóle głowy i mięśni. Rzadziej doświadczysz wymiotów, nudności i biegunki, co jest charakterystyczne dla gorączki Pontiac.
Krótszy jest tu czas wylęgania się objawów od chwil zakażenia bakterią Legionella pneumophila, który wynosi od kilku godzin do 3 dni.
Na czym polega leczenie legionellozy?
Jak już wiesz, gorączka Pontiac nie wymaga ani hospitalizacji, ani stosowania leków, ponieważ jej objawy ustępują najpóźniej po 5 dniach.
Inaczej jest w przypadku choroby Legionistów. Tu w zależności od postaci, którą przyjmie, może być niezbędna hospitalizacja. Leczenie polega na podaniu odpowiednich antybiotyków i kontynuowanie terapii przez kilka tygodni. Ważne jest też uzupełnienie płynów i elektrolitów, których poziom spada z powodu wymiotów i biegunki.
W przypadku większości osób leczenie kończy się powrotem do pełnego zdrowia. Problemy z uzyskaniem pozytywnych efektów leczenia mogą się pojawić u osób starszych i zmagających się z chorobami współistniejącymi. Tu może dojść do licznych powikłań, które przyjmują postać niewydolności różnych narządów, czy też zaburzeń neurologicznych. Stąd też całkowite wyleczenie i odzyskanie pełnej równowagi w organizmie może się okazać niemożliwe. U osób w bardzo złym stanie zdrowia jeszcze przed zakażeniem bakterią Legionella pneumophila, w starszym wieku oraz z chorobami współistniejącymi, które późno rozpoczęły leczenie, ryzyko zgonu jest dużo większe.
Dlatego najlepszą profilaktyką w tym przypadku jest dbałość o dobrą kondycję systemu immunologicznego organizmu. Dzięki temu już na samym początku bakteria Legionella pneumophila napotka duże problemy z wywołaniem objawów chorobowych. A nawet, jeśli już dojdzie do zachorowania, leczenie ma dużo większe szanse powodzenia, niż ma to miejsce w przypadku osób z obniżoną odpornością.
Źródło:
