Rak jelita grubego przez długi czas może nie dawać absolutnie żadnych objawów. Nierzadko zdarza się, że w momencie pojawienia się niepokojących objawów, szanse na wyleczenie są niewielkie. Kolonoskopia to najważniejsze badanie w profilaktyce nowotworu jelita grubego. Wczesne wykrycie niepokojących zmian, podwyższa szanse na wyleczenie choroby nawet do 100%. Badania nie powinniśmy się obawiać. To prawda, że nie należy do najprzyjemniejszych, ale opowieści, które krążą między pacjentami często są mocno przesadzone. Jak przebiega badanie i jak powinieneś się do niego przygotować?
Na czym polega badanie?
Pod kątem technicznym, badanie kolonoskopem polega na wprowadzeniu do odbytu cienkiego i giętkiego przewodu z zamontowaną niewielką, specjalistyczną kamerą. Przewód wprowadzany jest głęboko do jelita grubego, co umożliwia bardzo dokładne zbadanie jego stanu i zaobserwowanie ewentualnych niepokojących zmian. Czasem konieczne jest wpompowanie niewielkiej ilości powietrza, które rozciąga ściany jelita. Oprócz funkcji diagnostycznej, kolonoskopu używa się także w celach terapeutycznych. Podczas badania lekarz ma także możliwość pobrania wycinka.
Badanie najczęściej wykonywane jest w znieczuleniu miejscowym, choć czasem na życzenie pacjenta lub przy wskazaniach lekarza, może być także wykonane w znieczuleniu ogólnym. Po badaniu mogą utrzymywać się wzdęcia, dlatego po badaniu zalecane jest przyjęcie odpowiedniej pozycji, która umożliwia wydostanie się powietrza. Podczas badania z odbytu wydostają się charakterystyczne dźwięki, czym nie należy się przyjmować, ponieważ to naturalna reakcja na wprowadzenie przewodu i pompowanie powietrza. W zależności od zastosowanego znieczulenia, pacjent powinien odpocząć po zabiegu odpowiednią ilość czasu. Po znieczuleniu miejscowym może wrócić do domu, jednak nie może prowadzić samochodu. Po znieczuleniu ogólnym, pacjent powinien dojść do siebie w łóżku szpitalnym i odpoczywać przez cały dzień.
Kiedy należy poddać się badaniu?
Profilaktycznie badaniu powinna poddać się każda osoba, która ukończyła 35 lat. Ponadto, szczególną uwagę na badanie powinny zwrócić osoby, które obciążone są genetycznym ryzykiem zachorowania na nowotwór jelita grubego. Badanie jest zalecane także przy określonych dolegliwościach ze strony przewodu pokarmowego np. w chorobach zapalnych jelit, permanentnych zaparciach lub biegunkach. Badanie powinno być bezwzględnie wykonane wówczas, gdy zaobserwujemy krew w kale.
Jak przygotować się do badania?
Kolonoskopia jest badaniem, które wymaga od pacjenta przygotowania już na kilka dni przed wyznaczona datą jego wykonania.
- Tydzień przed badaniem – pacjent nie powinien zażywać żadnych preparatów i suplementów diety zawierających żelazo. Należy zrezygnować z jedzenia owoców zawierających drobne pestki np., winogron, malin, porzeczek lub truskawek. Nie należy spożywać także pieczywa zawierającego ziarna np. czarnuszkę czy słonecznik oraz zrezygnować całkowicie ze spożywania np. siemienia lnianego. Aby uniknąć zafałszowania wyników, pacjent nie powinien zażywać buraków czerwonych oraz szpinaku, ponieważ mogą wpłynąć na kolor śluzówki.
- 3 dni przed wyznaczoną datą badania – rezygnujemy z soków, mocnej herbaty i kawy. Możemy jeść chude, gotowane mięso, ryby, bulion warzywny (ale bez warzyw),. Dozwolone jest jasne pieczywo w niewielkich ilościach oraz klarowne zupy bez dodatków np. ziemniaków.
- 1 dzień przed badaniem – można zjeść niewielkie śniadania w postaci bulionu lub jajka. Potem nie należy już nic jeść i przez cały dzień przyjmować leki przeczyszczające przepisane przez lekarza.
Wskazania indywidualne – osoby cierpiące na niektóre choroby np. cukrzycę, choroby serca lub przyjmujące określone leki powinny stosować się do indywidualnych wskazań lekarza. Podczas konsultacji należy przynieść ze sobą dokumentacje medyczną i poinformować o wszystkich przyjmowanych lekach i ziołach. Kobiety ciężarne oraz karmiące piersią także otrzymają indywidualne wskazania dotyczące przygotowania do zabiegu.
W dniu badania należy wypić określoną, wskazaną przez lekarza ilość wody oraz przyjąć zalecane leki. Nie należy smarować okolic nóg i pośladków kremami lub balsamami.
