Co ile warto robić testy alergiczne?

Ze względu na niekorzystne zmiany środowiskowe, zanieczyszczenie środowiska, rzadkie przebywanie na łonie natury, czy spożywanie mocno przetworzonej i modyfikowanej genetycznie żywności, reakcji i chorób alergicznych doświadcza coraz więcej osób. Na szczęście obecna diagnostyka alergiczna jest na bardzo wysokim poziomie. Dzięki temu możesz z dużą dokładność określić, który czynnik wywołuje u ciebie objaw alergiczny.
Warto znać nie tylko rodzaje alergii, ale też rodzaje i częstość testów alergicznych. Dzięki temu będziesz miał alergię pod większą kontrolą i tym samym zwiększy się komfort twojego życia.

Oto najważniejsze informacje, które mogą ci w tym pomóc.

Czym jest alergia?

Alergia to z jednej strony naturalna reakcja układu odpornościowego na szkodliwy czynnik środowiskowy, który dostał się do organizmu lub gdy twoje ciało miało z nim kontakt poprzez skórę. Z drugiej jednak nie powinno do niej dojść w przypadku właściwie działających mechanizmów odpowiedzialnych za rozpoznawanie rzeczywistego zagrożenia. Nie należą do niego bowiem ani pyłki roślin, ani też sierść zwierząt czy roztocze kurzu domowego. Gdyby układ immunologiczny reagował prawidłowo, nie dochodziłoby u ciebie do żadnej reakcji obronnej po kontakcie z tymi czynnikami. Stąd tak naprawdę w przypadku alergii reakcja twojego układu odpornościowego nie jest naturalna, ale patologiczna.

W praktyce oznacza to, iż doświadczasz wielu różnych objawów chorobowych, ponieważ twój układ odpornościowy jest nadwrażliwy na wybrane czynniki powodujące alergię, czyli na tak zwane alergeny. Gdy tylko dochodzi do kontaktu z nimi, mechanizmy obronne rozpoznają je jako potencjalnie niebezpieczne. Następnie uruchamiają odpowiednie procesy, których celem jest zwalczenie intruza. Uszkadza to tkanki i doprowadza do zmian chorobowych, jak ma to miejsce przy infekcji bakteryjnej, wirusowej, czy grzybiczej. W tym drugim przypadku jednak zagrożenie jest prawdziwe. W przeciwieństwie do zetknięcia się z czynnikiem, który tak naprawdę nie jest niebezpieczny dla twojego zdrowia i życia.

Rodzaje alergii

Wyróżnia się cztery główne i najpopularniejsze rodzaje uczuleń, które determinują zarówno reakcję organizmu, jak i sposób leczenia. Oznacza to, że możesz cierpieć na alergię:

• pokarmową — zmagają się z nią zarówno dzieci (mleko krowie, kurze jaja, truskawki itp.), jak i dorośli, a reakcje alergiczne przyjmują postać dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takich jak wymioty, skurcze, nudności oraz wypryski skórne, a w skrajnych przypadkach wstrząs anafilaktyczny;
• kontaktową — może się pojawić, gdy dojdzie do kontaktu z chromem, niklem, barwnikami obecnymi w tkaninach, czy też konserwantem w użytym kosmetyku, co objawia się swędzeniem skóry oraz zmianami skórnymi wymagającymi interwencji alergologa i dermatologa;
• wziewną — w tym przypadku alergen w postaci pyłków roślin, pleśni, roztocza kurzu domowego lub sierści zwierząt, dostaje się do organizmu wraz z wdychanym powietrzem i powoduje wodnisty katar, uczucie zmęczenia, łzawienie oczu, zapalenie zatok, czy też problemy z zasypianiem;
• iniekcyjną — choć występuje rzadko, to warto wiedzieć, że może do niej dojść na przykład po podaniu znieczulenia u dentysty lub po przyjęciu leku zawierającego alergen, co może skończyć się nawet wstrząsem anafilaktycznym.

Jaka powinna być częstość testów alergicznych?

Jeśli zauważysz u siebie nienaturalną reakcję na zjedzony pokarm, katar w trakcie spaceru na łonie przyrody, wysypkę po użyciu kremu, czy też pogłaskaniu kota, zgłoś się do alergologa. Warto wiedzieć, na co ma się uczulenie, by w przyszłości na tyle, o ile to możliwe, unikać potencjalnych alergenów. Dzięki temu ograniczysz częstotliwość i nasilenie reakcji twojego układu odpornościowego na wybrane czynniki alergiczne.

Rodzaje testów alergicznych

W zależności od rodzaju alergenu alergolog może dostosować do niego jeden z 4 rodzajów testów alergicznych i przeprowadzić:

• testy skórne — te bardzo często wykonywane testy stosowane są przy podejrzeniu uczulenia na alergeny pokarmowe, atopowe zapalenie skóry, alergeny wziewne oraz wybrane leki;
• teksty z krwi — okazują się bardzo pomocne przy trudnych do wykrycia alergiach pokarmowych, gdzie nietolerancja zależy od nadmiernej produkcji przeciwciał IgG. W jej przypadku objawy zwykle występują dopiero po 96 godzinach od zjedzenia danego produktu spożywczego, co utrudnia identyfikację alergenu;
• testy naskórkowe płatkowe — stosowane w celu rozpoznania alergii skórnej, czyli kontaktowej;
• ekspozycje alergenowe — gdy alergen reaguje na konkretny organ twojego ciała, lekarz może w ten sposób sprawdzić, czy cierpisz na alergię pokarmową, lub wziewną wywołaną przez kilka rodzajów alergenów.

Częstość testów alergicznych

Na pytanie o częstość testów alergicznych nie ma tak naprawdę jednoznacznej odpowiedzi. Zwykle są one wykonywane w przypadku podejrzenia wybranego rodzaju alergii. Ich częstotliwość zależy między innymi od:

• rodzaju alergenu (wziewny, kontaktowy, pokarmowy),
• czasu i długości okresu występowania objawów (całoroczne, sezonowe),
• rodzaju testu alergicznego (z krwi, skórny, naskórkowy, prowokacyjny),
• skuteczności leczenia i profilaktyki alergii,
• zmian zachodzących zarówno w środowisku, w którym żyjesz, jak w diecie, którą stosujesz.

Najlepszym momentem na wykonanie testów alergicznych jest ten, w którym nie doświadczasz żadnych objawów wywołanych przez alergen. Na przykład, gdy od pewnego czasu nie masz kontaktu z psem lub kotem przy alergii na ich sierść, czy też w okresie od października do grudnia, gdy nie pylą rośliny, które mogą cię uczulać.
Co do testów z krwi każdy okres jest dobry. Jeśli natomiast miałbyś wykonać testy skórne i prowokacyjne, niezbędne będzie odstawienie na kilka dni leków sterydowych i przeciwhistaminowych.

Gdy chodzi o częstość testów alergicznych, najlepiej stosuj się do zaleceń alergologa. Jeśli jednak już teraz chcesz wiedzieć, to warto je wykonywać co kilka lat. Sprawdzisz w ten sposób, czy twoja nadwrażliwość na dany czynnik alergiczny wciąż się utrzymuje na tym samym poziomie. Może się też okazać, że zmniejszyła się lub wzrosła.
Testy alergiczne należy też powtarzać w ramach monitorowania skuteczności leczenia. Mowa tu między innymi o immunoterapii swoistej. Jej istotą jest wygaszenie nadmiernej odpowiedzi układu immunologicznego w stosunku do wybranych alergenów i tym samym wytworzenie tolerancji.

Jeśli masz podejrzenie alergii lub chcesz sprawdzić, na co jesteś uczulony, skonsultuj się z lekarzem alergologiem. Pomoże ci on dobrać odpowiedni test alergiczny i zinterpretować jego wyniki. Dzięki temu będziesz mógł skutecznie ograniczyć objawy alergii, co z pewnością poprawi komfort twojego życia. Dowiesz się też, z jakich form leczenia alergii mógłbyś skorzystać, by móc cieszyć się pełnym zdrowiem.