Dna moczanowa, znana również pod nazwą podagra i artretyzm, to choroba na ten moment nieuleczalna. Zwykle zajmuje stawy, a jeśli dojdzie do zaawansowanej postaci, może również uszkodzić nerki, spowodować kamicę nerkową oraz przyczynić się do powstania guzków dnawych w tkankach miękkich.
Co sprzyja jej powstaniu, jak dokładnie się objawia i na czym polega jej leczenie?
Co to jest dna moczanowa?
Główną przyczyną dny moczanowej jest odkładanie kryształków moczanu sodu w tkankach. Spowodowane to jest przez hiperurykemię, czyli większe stężenie kwasu moczowego. Do przekroczenia jego poziomu w organizmie może dojść zarówno w wyniku mniejszego wydalania go, jak i nadmiernej produkcji. Jeśli lekarz stwierdzi u ciebie hiperurykemię, nie musi to od razu oznaczać, że zachorujesz na dnę moczanową. Bardzo możliwe, że do tego nie dojdzie.
W przypadku, gdy dna moczanowa przejdzie w stan zaawansowany, zajęty staw zostaje uszkodzony w sposób nieodwracalny, co skutkuje jego niesprawnością. Zajęte też zostają inne narządy.
Dna moczanowa – czynniki sprzyjające
Czynniki, które sprzyjają dnie moczanowej, nie są tym, co ją bezpośrednio wywołuje. Mogą jednak znacząco przyczynić się do jej pojawienia się.
Czynniki, na które masz wpływ:
- dieta składająca się z dużych ilości produktów bogatych w puryny, które obecne są między innymi w podrobach, mięsie i owocach morza,
- nadużywanie piwa i silnych alkoholi,
- odwodnienie,
- duża ilość fruktozy w diecie,
- nadwaga i otyłość,
- nadciśnienie tętnicze,
- leki zwiększające stężenie kwasu moczowego.
Czynniki, na które nie masz bezpośredniego wpływu:
- zaburzenia w metabolizmie kwasu moczowego, wynikające z uwarunkowań genetycznych,
- płeć – siedem razy częściej od kobiet, na dnę moczanową chorują mężczyźni,
- twój wiek – kobiety najczęściej chorują po menopauzie, a ogólnie, do rzadkości należą przypadki zachorowania przed trzydziestym rokiem życia,
- stan, w którym jesteś po przeszczepie narządów,
- ciężkie choroby, w tym nowotwory,
- radioterapia,
- zakażenie,
- niedokrwistość hemolityczna,
- niedoczynność tarczycy,
- nadczynność przytarczyc,
- niedawno doznany uraz lub przebyta operacja,
- uwarunkowania genetyczne,
- padaczka,
- nefropatia,
- torbielowatość nerek.
Jak objawia się dna moczanowa?
Jak każda choroba, tak też dna moczanowa ma swoje charakterystyczne objawy, które mogą być przewlekłe lub ostre. Atakując stawy u podstawy dużego palca, staw skokowy, stawy palców, staw kolanowy lub nadgarstka, powoduje ból, który nasila się głównie w nocy. W dzień natomiast utrudnia lub uniemożliwia ruch. Mogą też pojawić się: wysoka temperatura, zmęczenie i nadżerki kostne.
Staw może być też obrzęknięty, a skóra w tym miejscu zaczerwieniona, błyszcząca i napięta.
Zdarza się, że pierwsze objawy ustępują po kilku tygodniach i znikają na jakiś czas. Nie znaczy to jednak, że ustąpiła sama choroba. Jeśli od razu nie zostanie rozpoznana i poddana leczeniu, wróci z dużo większą siłą i obejmie kolejne stawy.
Napady dny moczanowej mogą być spowodowane między innymi czynnikami, o których mowa była powyżej. Dlatego tak ważne jest po pierwszym incydencie zrewidowanie swoich codziennych nawyków, przyzwyczajeń i działań, by zminimalizować kolejne napady.
Leczenie dny moczanowej
Jeśli zauważysz u siebie pierwsze objawy tej choroby, zgłoś się do reumatologa lub ortopedy. W porę zdiagnozowana, daje szansę na szybkie uśmierzenie bólu i zapobiegnięcie kolejnym atakom w przyszłości. Zwykle, pomaga w tym regularne przyjmowanie leków, obniżających stężenie kwasu moczowego we krwi i przyspieszających jego wydalanie.
Zmiana stylu życia
Na stężenie kwasu moczowego duży wpływ ma twój styl życia. Dlatego:
- aktywnie spędzaj czas i dbaj o kondycję fizyczną,
- utrzymuj prawidłową wagę ciała, a jeśli to konieczne, z pomocą dietetyka zmień dietę, która pomoże ci zrzucić nadmiar kilogramów,
- rzuć palenie,
- nawadniaj się,
- kontroluj ciśnienie tętnicze,
- sprawdzaj stężenie lipidów i glukozy.
Dieta, jako ważny elementy w leczeniu dny moczanowej
Bardzo ważną rolę, już od samego początku leczenia, odgrywa dieta. Dlatego też wskazane jest korzystanie z pomocy dietetyka. Dieta uboga w puryny, wspiera farmakoterapię i pozwala utrzymać prawidłową masę ciała. Do tego, konieczne jest odstawienie alkoholu i wyrobów tytoniowych.
Zamiast tego na twoim talerzu powinny pojawić się warzywa (w tym strączkowe), orzechy i chudy nabiał. Zwróć uwagę na sposób przygotowywania posiłków, a smażenie zamień na gotowanie na parze lub w piekarniku.
W porozumieniu z dietetykiem możesz też pić napary o działaniu moczopędnym.
Leczenie farmakologiczne
Leczenie farmakologiczne dny moczanowej uzależnione jest od tego, czy chodzi o napad dny, czy też jej stan przewlekły.
W przypadku, gdy doszło do napadu dny moczanowej, bardzo ważne jest złagodzenie bólu, który jej towarzyszy. Nie zażywaj leków na własną rękę, ale skonsultuj się wcześniej z lekarzem, nawet drogą telefoniczną, jeśli ból uniemożliwia ci dotarcie do gabinetu.
Gdy cierpisz na dnę moczanową, która jest w stanie przewlekłym, celem leczenia farmakologicznego jest zmniejszenie stężenia kwasu moczowego oraz zahamowanie postępu choroby. W ten sposób zmniejsza się też ryzyko wystąpienia napadów dny. Okresowo też powinieneś kontrolować stężenie kwasu moczowego w osoczu.
Źródło:
https://www.mp.pl/pacjent/reumatologia/choroby/63788,dna-moczanowa
https://www.doz.pl/czytelnia/a16422-Dna_moczanowa__przyczyny_objawy_leczenie_zalecenia
https://www.aptekaolmed.pl/blog/artykul/dna-moczanowa-objawy-przyczyna-dieta-i-leczenie-dny-moczanowej,123.html