Znajdująca się w obrębie szyki tarczyca, to gruczoł endokrynny, który wpływa na działanie całego organizmu. Wydzielane przez tarczycę hormony T4, czyli tyroksyna oraz T3, czyli trójjodotyronina regulują działanie układu sercowo-naczyniowego, przemiany materii i termogenezy. Uwalniają też energię we wszystkich tkankach w organizmie, na etapie życia płodowego biorą udział we wzroście i dojrzewaniu komórek oraz odpowiadają za funkcjonowanie układu rozrodczego. Pokazuje to, jak ważny jest ten gruczoł i dlaczego warto dbać o jego prawidłowe funkcjonowanie. Jednym z działań profilaktycznych, jest badanie USG tarczycy.
Jakie zmiany i choroby pomaga zdiagnozować?
Na czym polega i kiedy wskazane jest badanie USG tarczycy i przytarczyc?
USG tarczycy oraz przytarczyc jest bezbolesne, bezinwazyjne, bezpieczne dla zdrowia i może być powtarzane wiele razy. Polega na nałożeniu specjalnego żelu na miejsce badania i powolne przesuwanie po nim aparatem do USG. Uzyskiwany obraz wyświetlany jest na monitorze.
Wskazaniem do wykonania USG tarczycy jest wcześniejsze uzyskanie nieprawidłowych wyników FT3, FT4, TSH oraz przeciwciał aty-TPO i aty-TG. Lekarz może je też wykonać, gdy zgłosisz się z objawami niedoczynności lub nadczynności tarczycy, a także podejrzeniem choroby Hashimoto i Gravesa-Basedowa.
Badanie to warto też zrobić, gdy problemy z tarczycą mają też inni członkowie twojej rodziny.
Poza tym USG tego gruczołu endokrynnego lekarz wykonuje po zdiagnozowaniu chorób tarczycy i po usunięciu nowotworu tarczycy w celu monitorowania rozwoju choroby lub nawrotów.
Profilaktycznie należy powtarzać to badania co kilka lat. Dzięki temu zwiększysz szansę na odpowiednio wczesne wykrycie raka tarczycy i rozpoczęcie skutecznego leczenia.
Co przy badaniu tarczycy pozwala wykryć USG?
W celu wykrywania różnych schorzeń endokrynolog zwykle łączy USG tarczycy z badaniami laboratoryjnymi i na tej podstawie stawia dokładną diagnozę. Dzięki badaniom może też ocenić stan gruczołu tarczycy, jego budowę i nieprawidłowości w działaniu. Może też dostrzec w dużym powiększeniu wszelkiego rodzaju zwapnienia i zwłóknienia, zwyrodnienia i zmiany tkankowe oraz nowotworowe, krwiaki, ropnie oraz powiększone węzły chłonne.
Przeczytaj także: Badanie TSH — o czym świadczy jego poziom
USG tarczycy okazuje się też pomocne przy diagnozowaniu chorób związanych z jej niedoczynnością lub nadczynnością oraz innych zmian, w tym nowotworowych. Mowa tu między innymi o:
- chorobie Hashimoto — to przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, w którego trakcie dochodzi do niedoczynności tarczycy, czyli zaburzenia jej pracy. W praktyce oznacza to wydzielanie zbyt małej ilości hormonów, niezbędnych do prawidłowej pracy organizmu. Hashimoto jest najczęstszą przyczyną pierwotnej niedoczynności tego gruczołu. Ze względu na to, iż choroba ta w początkowej fazie nie daje odczuwalnych objawów, pomocne w jej wczesnym wykryciu okazuje się badanie USG tarczycy;
- chorobie Gravesa-Basedowa — to również choroba o podłożu autoimmunologicznym, która jest też jedną z głównych przyczyn nadczynności tarczycy. W praktyce oznacza to, że układ odpornościowy atakuje receptory TSH. To zaś powoduje nienaturalnie dużą aktywność tarczycy i produkcję zbyt dużej ilości hormonów T3, T4 oraz kalcytoniny;
- guzkach tarczycy — to jeden z objawów nadczynności tarczycy, a dodatkowo one również mogą wydzielać nadprogramowe hormony tarczycy. Same guzki natomiast to nieprawidłowe zmiany na tarczycy, z których większość ma charakter niezłośliwy. Zdiagnozowane w trakcie USG tarczycy, wymagają dalszych badań diagnostycznych, które umożliwiają wykluczenie nowotworu tarczycy. Guzki mogą przybierać postać zmian litych, wypełnionych komórkami lub torbieli wypełnionych płynem.
Co jeszcze może się uwidocznić w trakcie badania USG?
USG pozwala dostrzec wszelkie zmiany w budowie gruczołu tarczycy i jego pracy. Wszelkie odchylenia od normy są sygnałem do poszerzenia diagnostyki i rozpoczęcia działań, których celem jest przywrócenie równowagi w tym narządzie.
Przykładając głowicę USG do szyi pacjenta, lekarz może dostrzec ogniskowe lub rozlane zaburzenia, naciekania sąsiednich narządów i tkanek na szyi czy też stan morfologiczny węzłów chłonnych w pobliżu tarczycy. Badanie pozwala też sprawdzić dokładną wielkość płatów tarczycy. Tym samym umożliwia zdiagnozowanie wola tarczycowego, czyli powiększoną tarczycę i rozpocząć poszukiwanie przyczyn. Odpowiedzialna za to może być choroba Hashimoto, niedobory jodu, choroba Gravesa-Basedowa, guzy tarczycy lub zła dieta.
Choć USG tarczycy samo w sobie jest nieskomplikowane, w praktyce okazuje się bardzo pomocne i skuteczne w diagnozowaniu poważnych schorzeń. Dlatego warto z niego skorzystać zarówno w ramach profilaktyki, jak i w przypadku zauważenia objawów wskazujących na niedoczynność lub nadczynność tarczycy.