Błona śluzowa odbytu

Szukając odpowiedzi na pytanie, czym jest błona śluzowa odbytu, rzadko kto spodziewa się, że jest częścią błony pokrywającej cały przewód pokarmowy. Zaczyna się w jamie ustnej, a kończy na jelicie grubym.
Pełni głównie funkcje ochronne, natomiast w jelitach bierze udział we wchłanianiu składników odżywczych. Składa się z nabłonka oraz tkanki łącznej, nazywanej blaszką właściwą, zawierającej naczynia krwionośne, naczynia limfatyczne, komórki nerwowe, receptory oraz gruczoły i mięśnie gładkie.

Wypadnięcie błony śluzowej odbytu

Wypadanie odbytu, to przemieszczenie ściany jelita grubego poza kanał odbytu i odbyt. Zależnie od zaawansowania, może dojść do wypadnięcia niepełnościennego, wypadnięcia samej błony śluzowej albo też do przemieszczenia wszystkich warstw ściany odbytnicy poza odbyt.
Gdy dochodzi do wypadnięcia błony śluzowej, z czasem ulega ona narastającemu obrzękowi, zaś na jej powierzchni stopniowo pojawiają się owrzodzenia. Zwykle sączy się z nich krew lub przezroczysty śluz.

Objawy

W początkowym stadium, wypadnięcie błony śluzowej odbytu łatwo pomylić z hemoroidami, szczelinami, czy przetokami. Przy wypróżnianiu pojawiają się coraz większe bóle i zdarza się, że występuje świąd okolicy odbytu. Innym z objawów jest mocne parcie na stolec. Z jednej strony chory skarży się na zaparcia, a z drugiej na nietrzymanie stolca i brak kontroli nad gazami.

Przyczyny

Głównym źródłem i przyczyną wypadania błony śluzowej odbytu jest osłabienie mięśni dźwigaczy odbytu oraz mięśni krocza, przez co zmniejsza się napięcie dna miednicy. Osłabienie to może być wrodzone lub nabyte.
Do wypadnięcie błony śluzowej odbytu może dojść w wyniku wzmożonego wysiłku fizycznego, kichania, kasłania czy ziewania. Bywa też, że wystarczającym powodem jest samo parcie na stolec. Z tym zaś związane są przewlekłe zaparcia, nawracające biegunki, czy nadużywanie środków przeczyszczających.

Grupa ryzyka

Na chorobę tę cierpią przede wszystkim dzieci przed 3. rokiem życia oraz osoby w średnim i starszym wieku, u których szczyt zapadalności przypada na okres 4.–7. dekady życia. Większość to kobiety, które chorują 5–6 razy częściej niż mężczyźni. Wśród kobiet, największą grupę stanowią te, które rodziły siłami natury, oraz u których poród połączony był z szyciem krocza.
U 10–25% kobiet, u których doszło do wypadnięcia odbytu, może dojść też do wypadnięcia macicy. Natomiast u 35% występuje również przepuklina pęcherza moczowego.

Na wypadania błony śluzowej odbytu narażone są też osoby chore na stwardnienie rozsiane, z niedowładem po udarach mózgu, z uszkodzonym kręgosłupem, z nieleczonym żylakami odbytu oraz po przebytych rozległych operacjach okolicy odbytu.

Leczenie

Najskuteczniejszą metodą w przypadku tej choroby, jest chirurgiczny zabieg usuwania błony śluzowej odbytu.
Może być wykonany zarówno z dostępu brzusznego (techniką klasyczną laparoskopową), jak i kroczowego (resekcyjne lub zwężające).
W przypadku wypadania samej błony śluzowej odbytu, możliwe jest przeprowadzenie niewielkiego zabiegu w znieczuleniu miejscowym. Polega on na wycięciu nadmiaru błony śluzowej, a następnie zdwojeniu brzegów pozostałej błony.
Drugim sposobem jest wycięcie nadmiaru błony śluzowej za pomocą staplera okrężnego, co jest operacją bardziej rozległą.

W bardziej zaawansowanych stadiach choroby, może być konieczne otwarcie jamy brzusznej i wycięcie pełnej grubości ściany jelita.