Życie z alergią pokarmową nie należy do najprostszych i nierzadko wymaga rezygnacji z wybranych produktów. Nie to jest jednak najgorsze, ponieważ znajomość konkretnych alergenów pozwala wyeliminować z twojej diety to, co ci nie służy i co wywołuje konkretne reakcje IgE skierowane przeciwko nim. Problemem mogą być ukryte alergeny, co oznacza, że do końca nie wiesz, co cię uczuliło po zjedzeniu danej potrawy, albo też reakcja pojawiła się z dużym opóźnieniem i nie wiesz, który produkt jest za nią odpowiedzialny.
Na czym polega diagnozowanie alergii pokarmowych i jak zmniejszyć ryzyko spożycia produktów, które uczulają cię, choć nie powinny?
Rodzaje alergii pokarmowych
Najbardziej popularną i tym samym najczęściej spotykaną, jest alergia pokarmowa IgE zależna, zwana też natychmiastową. Gdy tylko zjesz coś, co cię uczula, w twoim ciele dochodzi do szybkiego uwalniania dużych ilości przeciwciał IgE. Efektem tego są konkretne objawy alergii na ciele lub w formie duszności, wymiotów, kataru, czy biegunki.
Przeczytaj także: Co ile warto robić testy alergiczne?
Innym rodzajem alergii pokarmowej, jest alergia opóźniona. W tym przypadku po zjedzeniu alergenu objawy nie pojawiają się od razu, ale z pewnym opóźnieniem. Dolegliwości możesz zacząć odczuwać po kilkunastu godzinach, a nawet kilku dniach. Jak łatwo się domyślić, mocno utrudnia to zdiagnozowanie prawdziwej przyczyny reakcji alergicznej twojego organizmu.
W tym przypadku objawy dodatkowo utrudniają wykrycie alergenu i skojarzenie ich akurat z alergią pokarmową. Wynika to z faktu, iż niektóre z nich w ogóle nie są związane z układem pokarmowym, jak choćby ból mięśni i stawów, wahania nastroju, zaburzenie rytmu serca, czy pogorszenie widzenia.
Jak rozpoznać alergię pokarmową — różne metody diagnostyczne
Gdy zgłosisz się do alergologa, przygotuj się na rozmowę, do której też powinieneś się przygotować. Lekarz przeprowadzi z tobą wywiad medyczny, by wstępnie ustalić, które produkty mogą wywoływać u ciebie reakcję alergiczną. Dzięki temu będzie wiedział, jakich próbek użyć w trakcie szczegółowej diagnostyki i które testy alergiczne w twoim przypadku mogą okazać się najdokładniejsze.
W przypadku alergii pokarmowej pomocne mogą się okazać:
dieta eliminacyjna
To jeden z prostszych i jednocześnie skutecznych sposobów na ustalenie, który produkt cię uczula i tym samym powinieneś usunąć go ze swojej diety lub znacznie ograniczyć jego spożycie (jeśli alergia jest niewielka). Dla pewności możesz wykorzystać tę wiedzę w spotkaniu z alergologiem. Pomoże ci on ustalić z większą dokładnością, który składnik danego produktu może wywoływać u ciebie reakcję alergiczną.
alergiczne testy z krwi
Celem tego badania diagnostycznego jest oznaczenie przeciwciał, które odpowiadają za twoją alergię pokarmową. Lekarz może w ten sposób:
- określić ogólny poziom IgE całkowitego, co pomaga określić, na jak dużo alergenów jesteś uczulony,
- sprawdzić reakcję na pojedyncze alergeny, w czym pomaga ocena poziomu IgE specyficznych.
Testy z krwi można wykonać też w zestawach zawierających od kilku do kilkudziesięciu alergenów.
oznaczenie IgE alergenowo swoistych
To badanie przesiewowe pomaga poznać reakcję organizmu na konkretny alergen pokarmowy. Sprawdza się również jak sposób na monitorowanie skuteczności podjętej terapii w przypadku zdiagnozowania alergii pokarmowej.
pokarmowe testy prowokacyjne
Gdy lekarz podejrzewa u ciebie konkretną alergię pokarmową, może przeprowadzić test prowokacyjny poprzedzony dwutygodniową dietą eliminacyjną obejmującą wybrany składnik żywności. Następnie poda ci go, by sprawdzić reakcję organizmu. W wybranych przypadkach może być konieczne przeprowadzenie testu w szpitalu.
Ukryte alergeny — jak radzić sobie z alergią pokarmową w codziennym życiu
W obecnych czasach, kiedy bardzo trudno kupić produkty wolne od alergenów i o znikomym stopniu przetworzenia, życie alergika nie należy do najłatwiejszych. Nawet jeśli wiesz dokładnie, co cię uczula i tym samym, czego nie powinieneś jeść, wciąż istnieje ryzyko, że ukryte alergeny wnikną do twojego ciała. Najłatwiej tego uniknąć w domu, gdy sam przygotowujesz posiłki. Zanim jednak to zrobisz, musisz zrobić zakupy i tu dla niektórych zaczynają się schody. Są też inne sytuacje, w których przestrzeganie diety eliminacyjnej może być w pewnym stopniu utrudnione.
Zakupy
Jeśli masz alergię na konkretne produkty, wystarczy, że nie będziesz ich kupował. Problem pojawia się w sytuacji, gdy alergia dotyczy pojedynczych składników dodawanych do innych produktów. Stąd ważne, byś dokładnie czytał etykiety ze składem, zanim coś włożysz do koszyka. To samo z wędlinami na wagę — zawsze masz prawo poprosić o etykietę z worka, w którym wcześniej był tego rodzaju produkt. Jednak im bardziej produkt jest przetworzony, tym większe prawdopodobieństwo, że są w nim ukryte alergeny opatrzone niezrozumiałymi terminami.
Niestety, nawet jeśli dany alergen jest na etykiecie, to nie ma podanej ilości, a to w przypadku dużej wrażliwości, może skutkować reakcją alergiczna, a nawet wstrząsem anafilaktycznym.
Poza tym może dochodzić do alergii krzyżowych między alergenami przypraw i pyłkami. Innym przykładem alergii krzyżowej jest pektyna, która może cię uczulić, jeśli masz alergię na orzechy nerkowca i pistacje.
Wizyta w restauracji
Jadanie w restauracjach, barach i punktach gastronomicznych w galeriach handlowych również może być utrudnione. Spowodowane jest to tym, że w przypadku dań nieoczywistych ze względu na obecność wybranych alergenów, będziesz musiał prosić o podanie składu lub dopytywać, czy w potrawie nie ma konkretnych alergenów. Jeśli nie otrzymasz takiej informacji, warto zmienić lokal, by uniknąć problemów zdrowotnych.
Udział w imprezie (wesele, imieniny, koncerty plenerowe itp.)
To kolejna sytuacja, w której istnieje ryzyko zjedzenia czegoś, co cię uczula. Jeśli jednak bierzesz udział w tego rodzaju spotkaniach, unikaj typowych potraw, w których na pewno są alergizujące cię składniki. Wybieraj zaś te, w których ryzyko pojawienia się alergenów jest znikome. Tu również możesz dopytać o skład wybranej potrawy.
Ukryte alergeny — na co powinieneś szczególne uważać
Trudno zrezygnować z większości produktów, bo wówczas twoja dieta będzie zbyt uboga. Warto jednak uważać i wyszukiwać jak najlepszej jakości produkty i do tego o jak najprostszym składzie.
Podczas planowania posiłków, a następnie robienia zakupów, biorąc jednocześnie pod uwagę swoje konkretne alergie, zwracaj szczególną uwagę na produkty, w których najczęściej można spotkać ukryte alergeny. Należą do nich między innymi:
- szynka,
- pieczywo,
- majonezy,
- parówki,
- czekolada,
- lody,
- sery żółte,
- margaryna do smarowania.
Bądź czujny również w przypadku produktów, na których widnieje informacja o braku konserwantów i dodatków smakowych.
Źródło: