Torbiel na jajniku to zmiana, która może się pojawić u kobiet w różnym wieku. Na szczęście większość torbieli jest niegroźna i ulega samoistnemu wchłonięciu. Zdarza się jednak, że wyleczone wciąż nawracają albo przybierają niebezpiecznie duże rozmiary i nabierają podejrzanych cech.
Jakie objawy powinny cię skłonić do wizyty u ginekologa? Który rodzaj torbieli może wymagać leczenia operacyjnego? Kiedy rozwój torbieli może skutkować usunięciem narządu rodnego?
Czym są torbiele na jajniku?
Torbiel na jajniku to rodzaj zmian na żeńskich, wewnętrznych narządach rozrodczych. Przyjmuje postać workowatej kuli wypełnionej cieczą o różnym kolorze i konsystencji. Ginekolog może zdiagnozować u ciebie pojedynczą lub mnogą torbiel. Nie musisz się jednak martwić na zapas. W przeważającej części przypadków są to zmiany łagodne, które nie zagrażają ani twojemu zdrowiu, ani życiu. Gdyby się jednak okazało, że lekarz dostrzeże odbiegające od normy cechy torbieli, wówczas zleca dodatkową diagnostykę. Dzięki temu może ostatecznie potwierdzić łagodność zmiany lub zdiagnozować inny jej charakter. Sposób powstania torbieli uzależniony jest od jej rodzaju.
Jak możesz rozpoznać, że masz torbiel na jajniku?
Zwykle torbiel nie daje wyraźnych objawów i rozpoznawana jest w trakcie rutynowych ginekologicznych badań kontrolnych. Dopiero w sytuacji, gdy urośnie do większych rozmiarów, możesz:
- odczuwać ból w podbrzuszu,
- mieć różnego rodzaju zaburzenia miesiączkowania,
- częściej sikać, gdy torbiel uciska na pęcherz,
- czuć ból w trakcie stosunku,
- mieć problem z zajściem w ciążę.
Powinnaś też wiedzieć, że silny ból w podbrzuszu może wskazywać, iż doszło do skręcenia torbieli jajnika. Jeśli nie skorzystasz z pomocy medycznej, może to skutkować niedokrwieniem i martwicą jajnika. Torbiel może też pęknąć, czego skutkiem jest rozlanie się płynu surowiczego w jamie brzusznej. W takiej sytuacji mogą pojawić się wymioty, gorsze samopoczucie, ból głowy, osłabienie, omdlenie, a to wszystko zapoczątkowane jest nagłym bólem w podbrzuszu.
Rodzaje torbieli na jajniku
Torbiel na jajniku może przybrać różną postać. Wyróżnić można kilka jej rodzajów.
Torbiel pęcherzykowa, czyli prosta
Występuje najczęściej, a jej pojawienie się jest skutkiem nieprawidłowego zachowania się jednego z pęcherzyków, które rozwijają się po zakończeniu każdej miesiączki. Wszystkie one rosną pod wpływem hormonu FSH. Jednak tylko jeden zostaje dominującym, podczas gdy reszta z czasem zanika. Kiedy jest on wystarczająco duży (ok. 2 cm średnicy), pęka i uwalnia dojrzałą komórkę jajową w trakcie owulacji. Zdarza się jednak, że nie pęka i rośnie dalej. Wówczas podwaja swój rozmiar. To z niego właśnie powstaje torbiel na jajniku. Nie jest jednak groźna i nie wymaga żadnej interwencji. Najczęściej bowiem dochodzi do jej wchłonięcia w trakcie kolejny cykli miesiączkowych. Torbiel prosta wypełniona jest przezroczystą i jednolitą treścią.
Torbiel ciałka żółtego
Podczas gdy torbiel prosta powstaje, jeśli nie dojdzie do pęknięcia pęcherzyka dominującego, tak torbiel ciałka żółtego jest skutkiem nieprawidłowego zanikania ciałka żółtego. To ono powstaje po tym, jak pęknie pęcherzyk dominujący i wówczas ciałko żółte zaczyna produkować progesteron, niezbędny do podtrzymania ciąży. Jeśli jednak nie dojdzie do zapłodnienia, najczęściej ciałko żółte zanika. W przypadku gdy tak się nie stanie, powstaje torbiel o wielkości od 4 do 6 cm.
Torbiel krwotoczna
Nie zawsze płyn wypełniający torbiel jest przezroczysty. Zdarza się, że do jej wnętrza przedostaje się krew, co jest skutkiem uszkodzenia przez pęcherzyk dominujący blisko położonych naczyń krwionośnych. Podobnie, jak dwie poprzednie, torbiel ta również nie należy do groźnych.
Torbiel czekoladowa
Może się pojawić jako jeden z objawów endometriozy, stąd nazywana jest też torbielą endometroidalną. Powstaje, gdy endometrium wyścielające macicę oderwie się i przemieści do innych części organizmu. Gdy dostanie się do jajnika, powstaje torbiel wypełniona ciemną i gęstą krwią. Nie jest już tak łagodna, jak poprzednie, ponieważ pękniecie i wylanie zawartości do wnętrza jamy brzusznej może skutkować zapaleniem otrzewnej.
Innym rodzajem torbieli czekoladowej jest torbiel dermatoidalna. Zawiera tkanki ze struktur zarodkowych, w tym włosy, zęby oraz paznokcie i może rozwinąć się do postaci potworniaka.
Przeczytaj także: Test na endometriozę — dla kobiet, które nie chcą żyć w niepewności
Torbiel jajnika — na czym polega leczenie
Jak już wiesz, proste torbiele typu pęcherzykowatego, czy ciałka żółtego, zwykle nie wymagają interwencji medycznej. Zanikają bowiem samoistnie i możesz nawet nie wiedzieć o ich istnieniu. Gdyby jednak przyjęły większy rozmiar lub było ich więcej, powinny być pod obserwacją ginekologa, który zdecyduje o wdrożeniu odpowiedniej terapii, która wyhamuje ich rozwój.
Leczenie operacyjne torbieli na jajniku
W sytuacji, gdy torbiel powoduje bóle i skutkuje innymi dolegliwościami, lekarz może rozważyć usunięcie jej w trakcie zabiegu operacyjnego. Mowa tu szczególnie o torbielach większych, niż te proste, które zwykle nie przekraczają 4 cm średnicy. Jeśli nie zostają wchłonięte i rosną dalej, mogą nie tylko zwiększać rozmiar, ale też rozwijać cechy nietypowe o charakterze nowotworowym.
W takiej sytuacji niezbędny może się okazać zabieg operacyjny. Najczęściej lekarz wybiera metodę laparoskopową, która charakteryzuje się niskim poziomem inwazyjności. Nie zawsze jednak kończy się na usunięciu torbieli. Gdyby ryzyko rozwinięcia się zmian nowotworowych było w ocenie lekarza bardzo duże, może on po konsultacji z pacjentką rozważyć usunięcie całego narządu rodnego.
W przypadku zdiagnozowania deformacji torbieli w postaci jej skręcenia, niezbędne może być usunięcie jajnika.
Jeśli miałaś zdiagnozowaną torbiel na jajniku i została ona wyleczona, powinnaś zgłaszać się do ginekologa na badania kontrolne. Ich terminy ustal z lekarzem. Zalecenie to zwykle spowodowane jest tendencją do tworzenia się nowych torbieli u osób, które już je miały.
Źródło i inspiracja:
