Helicobacter pyroli to bakteria, która może być obecna w ciele większości ludzi żyjących na całym świecie. Wielu z nich do końca życia pozostanie jedynie nosicielami, a tylko u części dojdzie do zmian chorobowych w okolicy żołądka i dwunastnicy. Do zakażenia może dojść niezależnie od wieku. Gdy chodzi o Helicobacter u dzieci, ze względu na to, iż wywołany przez bakterię proces zapalny błony śluzowej żołądka zwykle ma charakter przewlekły, może się on okazać szczególnie groźny w skutkach dla ich zdrowia i życia. Dlatego tak ważne jest wczesne rozpoznanie i wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Czym jest Helicobacter pylori, jak dochodzi do zakażenia i na czym polega leczenie?
Czym jest Helicobacter pyroli?
Bakteria odpowiedzialna za stany zapalne oraz zmiany chorobowe w obrębie żołądka i dwunastnicy ma spiralny kształt i zaopatrzona jest w rzęski, którym zawdzięcza zdolność do przemieszczania się. Helicobacter pyroli, bo o niej mowa, po raz pierwszy została zauważona przez lekarza Walerego Jaworskiego w osadzie z treści żołądka. Jednak to lekarze Barry J. Marshall i J. Robin Warren z Australii uznani zostali za jej odkrywców. Za swoje dokonania, w 2005 roku otrzymali oni nagrodę Nobla.
Gram-ujemne bakterie Helicobacter pyroli, poprzez wytwarzaną ureazynę rozkładającą mocznik w amoniak i dwutlenek węgla, tworzą przyjazne dla siebie zasadowe środowisko w żołądku. Tym samym są chronione przed kwasami żołądkowymi i mogą przenikać w głąb jego błony śluzowej. Tu wytwarzają toksyny, które wywołują stany zapalne, prowadzące między innymi do wrzodów i zmian nowotworowych w dwunastnicy i żołądku.
Helicobacter pyroli u dzieci — jak dochodzi do zakażenia
Do zakażenia Helicobacter u dzieci, dochodzi drogą ustno-ustną lub kałowo-pokarmową, a źródłem zakażenia jest najbliższa im osoba. Okresem, gdy są one szczególnie chronione przed tą bakterią, jest pierwsze pół roku, kiedy to działają przeciwciała przekazane przez matkę wraz z pokarmem.
Do zakażenia przez osobę zainfekowaną zwykle dochodzi w sposób nieświadomy. Czymś normalnym bowiem w trakcie opieki nad dzieckiem, jest oblizanie smoczka lub łyżeczki przed podaniem jej do ust malucha. Bakterie mogą też bytować na ręczniku, w który opiekun wytarł niedokładnie umyte dłonie po wypróżnieniu się. Gdy z ręcznika skorzysta też dziecko, również może dojść do zakażenia.
Bakteria może też bytować na płytce nazębnej i jamie ustnej po tym, jak przedostanie się do niej wraz ze zwracaną treścią (np. w trakcie wymiotów).
To wszystko sprawia, że Helicobacter najszybciej rozprzestrzenia się między najbliższymi członkami rodziny.
Ryzyko zakażenia Helicobacter u dzieci jest tym wyższe, im niższy jest status społeczny rodziny, w której żyje i gorsze warunki, w których na co dzień przebywa. W Polsce częstotliwość zakażeń mieści się w przedziale pomiędzy 40 a 60 procent.
Objawy Helicobacter u dzieci i diagnostyka
Objawy zakażenia bakterią Helicobacter pylori nie są niestety na tyle oczywiste i charakterystyczne, by można je było od razu odpowiednio przypisać do rzeczywistej przyczyny. Poza tym bardzo często pojawiają się dopiero po wielu latach, co staje się okazją do ich wykrycia w organizmie i rozpoczęcia leczenia.
Gdy chodzi o Helicobacter u dzieci, twoją uwagę jako rodzica lub opiekuna powinny zwrócić poniekąd zwykłe i powszechne dolegliwości w postaci:
- bólu brzucha 2-3 godziny po posiłku,
- nudności,
- wymiotów,
- wzdęć,
- zaparć,
- odbijania,
- braku apetytu,
- zgagi.
Na obecność Helicobacter u dzieci mogą też wskazywać inne choroby, w tym anemia, immunologiczna plamica małopłytkowa, trądzik różowaty, przewlekła pokrzywka idiopatyczna oraz te bardziej groźne w postaci chłoniaka nieziarniczego i gruczolakoraka.
Metody diagnostyczne przy Helicobacter u dzieci
W przypadku podejrzenia obecności Helicobacter pylori u dziecka lekarz może skorzystać z kilku metod diagnostycznych. Zaleca się, by badania inwazyjne wybierane były wyłącznie u dzieci, u których na podstawie objawów klinicznych lekarz stwierdził chorobę organiczną górnego odcinka przewodu pokarmowego.
Gastroenterolog dziecięcy w CM INTER-MED
Metody diagnostyczne dzielą się na:
- inwazyjne — wymagają endoskopii górnego odcinka przewodu pokarmowego,
- nieinwazyjne:
- test oddechowy z mocznikiem znakowanym radioaktywnym węglem,
- oznaczanie swoistych przeciwciał w ślinie, moczu, surowicy i pełnej krwi,
- oznaczanie antygenu Helicobacter pylori w kale.
Badania tego typu lekarz wykonuje tylko w sytuacji, gdy planuje leczenie konkretnych zmian chorobowych. Natomiast wybór metody zależy od obecnej sytuacji zdrowotnej dziecka. Gdy wskazane jest badanie endoskopowe górnego odcinak przewodu pokarmowego, metodą z wyboru jest badanie histologiczne bioptatów błony śluzowej i test ureazowy.
Na czym polega leczenie Helicobacter pyroli u dzieci?
Najczęściej stosowaną metodą leczenia w przypadku zakażenia bakterią Helicobacter pylori jest antybiotykoterapia. Ze względu na to, iż bakteria oporna jest na działanie tylko jednego antybiotyku, niezbędne jest jednoczesne przyjmowanie aż czterech różnych. Dopiero ich kombinacja w połączeniu ze środkami, które zobojętniają kwas żołądkowy i blokują jego produkcję, okazuje się skuteczna. Tego rodzaju terapia zwykle trwa około 10 dni, choć ostateczną decyzję podejmuje lekarz prowadzący leczenie.
Oprócz regularnego podawania dziecku przepisanych leków możesz zadbać, by nie odczuwało głodu w ciągu dnia. Możesz to uzyskać poprzez zmniejszenie porcji i zwiększenie częstotliwości posiłków. Złagodzi to możliwy ból brzucha, który bywa jednym z ubocznych skutków zażywania antybiotyków, działających drażniąco na delikatne ściany żołądka.
Jak zapobiegać Helicobacter u dzieci?
Na chwilę obecną nie ma szczepionki, która skutecznie uchroniłaby dzieci przed zakażeniem bakterią Helicobacter pyroli. Możesz jednak podjąć pewne kroki w ramach działań profilaktycznych. Są one na tyle proste, że każdy bez problemu może je zastosować. W rzeczywistości należą one bowiem do ogólnie przyjętych zasad higieny i pomagają zapobiegać też innym problemom zdrowotnym. Zwłaszcza tym, które wynikają z przedostania się groźnych bakterii do organizmu.
Aby zmniejszyć ryzyko zakażenia dziecka bakterią Helicobacter pyroli, przestrzegaj podstawowych zasad higieny, zwłaszcza tych związanych z korzystaniem z toalety. Jeśli jesteś nosicielem tej bakterii, pamiętaj, aby nie używać tych samych sztućców i butelek, z których pije dziecko. Nie oblizuj też ich w trakcie karmienia, podobnie w przypadku smoczków. Nie całuj też malucha bezpośrednio w usta.
Jeśli to tylko możliwe, po urodzeniu karm dziecko piersią, by zapewnić mu odpowiednią ilość przeciwciał zwalczających Helicobacter pyroli.
I ostatnia rzecz to dieta bogata w antyoksydanty, czyli witaminę C, E i beta-karoten.
Jeśli mimo wszystko zauważysz wspomniane wcześniej niepokojące objawy, które mogą świadczyć o Helicobacter u dzieci, umów się na konsultację do lekarza rodzinnego lub gastroenterologa dziecięcego. Wczesna diagnoza pomoże odpowiednio szybko wdrożyć odpowiednie leczenie i zapobiec rozwojowi poważnych chorób żołądka i dwunastnicy.
Źródło:
