Praktycznie każda osoba pracująca zawodowo ma za sobą przynajmniej jedną wizytę w gabinecie lekarza medycyny pracy. Oznacza to, że w zależności od zawodu, robiła też wybrane badania medycyny pracy.
I choć niektórzy traktują pomoc tego specjalisty jedynie jako konieczność i niezbędny punkt do odhaczenia przed podjęciem nowej pracy, to dla większości osób dbających o swoje zdrowie i bezpieczeństwo, jego wsparcie okazuje się nieocenione.
Czym dokładnie zajmuje się lekarz medycyny pracy, jakie uprawnienia posiada i jaką rolę odgrywa w funkcjonowaniu firm oraz bezpieczeństwie zdrowotnym pracowników?
Czym zajmuje się lekarz medycyny pracy?
Nietrudno się domyślić, że zakres obowiązków lekarza tej specjalizacji, związany jest przede wszystkim ze sferą pracy osób z różnych zawodów. Jest on jedną z tych osób, od których zależy zatrudnienie pracownika w danej firmie, gdy określa, czy nie ma przeciwwskazań do wykonywania przez niego pracy w danym zawodzie.
To do lekarza medycyny pracy może się zgłosić każdy, kto ma problemy zdrowotne wynikające z wykonywanej pracy i kto doznał uszczerbku na zdrowiu z powodu wypadku z nią związanego. Do niego również przychodzą ci, którzy chcą wykonać badania medycyny pracy. A to tylko niewielka część tego, czym zajmuje się lekarz tej specjalizacji.
Do jego codziennych obowiązków należy również:
- przeprowadzenie dokładnego wywiadu medycznego i badania w trakcie konsultacji medycznej,
- zlecenie niezbędnych badań laboratoryjnych,
- kierowanie do innych specjalistów, których opinia i pomoc medyczna jest niezbędna przy dopuszczeniu do danego stanowiska pracy lub kiedy pracownik zapadł na wybrany rodzaj choroby,
- diagnozowanie i leczenie chorób zawodowych,
- wystawianie zwolnień lekarskich osobom chorym i tym samym czasowo niezdolnym do wykonywania swojej pracy,
- ocena zagrożeń w miejscu pracy i analiza czynników, które mogą negatywnie wpływać na zdrowie pracowników,
- opracowywanie programów profilaktyki i bezpieczeństwa zdrowotnego w przedsiębiorstwach i organizacjach,
- edukowanie pracowników i pracodawców w zakresie najlepszych praktyk mających na celu zapobieganie wypadkom i chorobom zawodowym,
- promowanie zdrowia i zasad bezpieczeństwa w miejscu pracy.
Priorytetem lekarza medycyny pracy jest zdrowie pracowników każdego szczebla. Dzięki temu mogą się czuć bezpiecznie, gdy wiedzą, że w razie problemów zdrowotnych, mogą liczyć na jego wsparcie. To zaś przekłada się na wydajność i satysfakcję z wykonywanej pracy.
Badania medycyny pracy — jakie są rodzaje i kto powinien je wykonać
Zwykle lekarz zleca wykonanie określonych badań w sytuacji, gdy pojawiły się u ciebie określone dolegliwości. Wyniki badań mają na celu pomoc w dokładnym zdiagnozowaniu przyczyny objawów i zastosowaniu skutecznych form leczenia. Tego rodzaju działania to również część pracy lekarza medycyny pracy. Może on zlecić badania zarówno wtedy, gdy pracownik jest chory, jak i wówczas, gdy musi on spełnić określone warunki zdrowotne, by móc wykonywać pracę w danym zawodzie. Jedne badania wykonuje sam lekarz medycyny pracy, a na inne kieruje do wybranych specjalistów.
Badania medycyny pracy można też podzielić na kategorie związane z okresem ich wykonywania. Twój pracodawca może cię bowiem skierować na badania:
- wstępne — są one niezbędnym warunkiem zarówno do podjęcia pracy po raz pierwszy, jak i przy ubieganiu się o zatrudnienie w nowej firmie, czy też przy zmianie stanowiska. Zaświadczenie lekarskie od lekarza medycyny pracy musi być przy tym aktualne, a nie sprzed kilku lat;
- okresowe — tego rodzaju badania medycyny pracy musisz wykonać raz na kilka lat, a ich częstotliwość uzależniona jest od rodzaju wykonywanej pracy i ryzyka wystawienia na działanie czynników szkodliwych dla twojego zdrowia;
- kontrolne — na to badanie zostaniesz skierowany w sytuacji, gdy przebywałeś na zwolnieniu lekarskim dłużej, niż jeden miesiąc.
Diagnostyczne badania medycyny pracy są obowiązkowe między innymi, gdy:
- zdajesz na prawo jazdy,
- zmieniasz stanowisko pracy,
- ubiegasz się o pracę jako kierowca zawodowy,
- starasz się o zatrudnienie w pierwszej lub kolejnej firmie,
- pracujesz na statku lub łódce,
- w pracy jesteś narażony na działanie czynników szkodliwych dla twojego zdrowia,
- chcesz otrzymać pozwolenie na broń,
- zbliżasz się do określonego wieku,
- uległeś wypadkowi lub masz podejrzenie choroby zawodowej.
Z czego wynika ważna rola, jaką odgrywa lekarz medycyny pracy?
Zdrowie i bezpieczeństwo pracowników to jeden z priorytetowych celów coraz większej liczby firm, przedsiębiorstw i organizacji na całym świecie. W jego osiągnięciu kluczową rolę odgrywają lekarze medycyny pracy, którzy zapewniają skuteczną opiekę medyczną i prewencyjne działania w miejscach pracy. Angażują się oni w tworzenie programów zdrowotnych, oceniają zagrożenia dla zdrowia osób zajmujących różne stanowiska i na bieżąco monitorują realizację zasad BHP zarówno przez szefów, jak i pracowników niższych szczebli.
Profesjonalna opieka i szybkie reagowanie na problemy zdrowotne pozytywnie wpływają na motywację pracowników oraz redukują nieobecności z powodu choroby. To właśnie lekarze medycyny pracy mają duży wpływ na tworzenie zdrowszego i bardziej efektywnego miejsca pracy. Ich wszechstronne umiejętności, specjalistyczna wiedza i zaangażowanie w promocję zdrowia, przekładają się na sukcesy zarówno pracodawców, jak i pracowników. Same badania medycyny pracy to ważny, ale nie jedyny aspekt ich pracy, której należy się uznanie i szacunek. Dzięki obecności na terenie firmy lekarze ci mogą niemal natychmiast reagować w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia pracowników. A jak ważny jest w tej sytuacji czas, wie każdy, kto czekał na przyjazd karetki pogotowia z pomocą dla siebie lub swoich bliskich.