Operacja bariatryczna to obecnie jedna z najlepszych i najskuteczniejszych metod leczenia otyłości. Jednak pomimo swoich atutów, wciąż jest tylko jednym z elementów w procesie leczenia tej przewlekłej choroby. Aby cieszyć się pełnią korzyści jakie niesie, niezbędna jest odpowiednio dopasowana dieta po operacji bariatrycznej.
Poniższe informacje na jej temat potraktuj bardziej jako wprowadzenie, ponieważ najistotniejsza jest twoja ścisła współpraca z lekarzem i dietetykiem oraz stosowanie się do ich wytycznych i zaleceń.
W jakim celu stosuje się dietę po operacji bariatrycznej?
Po operacji bariatrycznej twój żołądek jest dużo mniejszy, przez co proporcjonalnie mniejsze powinny być też twoje posiłki. Fizycznie niemożliwe jest jednorazowe spożycie dużej ilości jedzenia, dlatego nowa dieta zwykle bardzo różni się od tej, którą stosowałeś dotychczas. Poza tym, istnieje ryzyko niedoboru niezbędnych składników odżywczych i pokarmowych, dlatego twoje posiłki powinny być urozmaicone i odpowiednio zbilansowane.
Musisz niejako na nowo nauczyć się jeść, jeśli chcesz odnieść korzyści płynące z zabiegu. Dieta po operacji bariatrycznej jest niezbędna, aby:
- ukształtować nowe nawyki żywieniowe związane z częstotliwością, objętością i wartością energetyczną posiłków,
- ograniczyć ilość spożywanych kalorii,
- zapobiec:
- niedoborom witamin i minerałów,
- nadmiernemu rozciągnięciu żołądka,
- ponownemu przytyciu,
- skutkom ubocznym w postaci wymiotów, niedrożności jelit i bólu.
Dieta po operacji bariatrycznej – najważniejsze zalecenia
Nowy sposób odżywiania po przejściu operacji zmniejszenia żołądka można podzielić na czas bezpośrednio po operacji i resztę życia.
Dieta w bezpośrednim okresie po operacji
Przez pierwsze 3 dni przygotuj się na dietę płynną w postaci czystej wody, klarownego bulionu, jogurtu naturalnego oraz wysokobiałkowych preparatów medycznych.
Po tych czasie wciąż obowiązywać cię będzie wyłącznie dieta płynna i papkowa aż do 14. dnia.
Przebywając w domu możesz przyjmować klarowne zupy, zmiksowane zupy krem, naturalne produkty fermentowane i koktajle z małą ilością lekkostrawnych owoców. Do tego lekarz może zalecić ci przyjmowanie wysokobiałkowych preparatów odżywczych.
Pod koniec tego okresu możesz włączyć delikatne serki i posiłki przygotowane na bazie zmielonych jaj, ryb i mięsa oraz ugotowanych owoców i warzyw.
W ciągu kolejnych czterech tygodni, w porozumieniu z dietetykiem możesz wprowadzać produkty pełnowartościowe. Na początku miękkie, a z czasem takie, które będziesz mógł zjeść po dokładnym ich pogryzieniu. Poza konsystencją, bardzo ważny jest skład produktów. Na pierwszym miejscu powinno być białko, a zaraz po nim zdrowe tłuszcze, złożone węglowodany i warzywa. Posiłki powinieneś jeść nie częściej niż co 3-4 godziny, zaś o ich wielkości powinien decydować twój dietetyk.
Dieta w dalszym okresie
Po kilku pierwszych tygodniach, nowe nawyki żywieniowe powoli zaczną się utrwalać. Ty zaś powinieneś zrobić wszystko, by wytrwać w zaleceniach lekarza i dietetyka.
W swoim codziennym postępowaniu kieruj się następującymi zasadami, które dla większej przejrzystości zostały podzielone na dwie kategorie:
Pokarmy stałe
Gdy chodzi o spożywanie pokarmów, powinieneś:
- ograniczyć ilość spożywanych pokarmów – dokładne proporcje zależą od rodzaju przeprowadzonej operacji bariatrycznej i mogą wynieść od 50 do 150 ml,
- spożywać posiłki regularnie – w praktyce oznacza to od 4 do 8 posiłków w regularnych odstępach,
- dokładnie żuć pokarmy – do tego jeść powoli i połykać bardzo małe kęsy, skupiając się na jedzeniu, co uchroni cię przed nieświadomym pochłanianiem większych porcji,
- poszerzać dietę stopniowo – co wynika z dolegliwości bólowych, wymiotów, nudności i biegunki, które mogą się pojawić szczególnie w początkowym okresie, ale z czasem powinny ustępować,
- wybierać produkty o wysokiej wartości odżywczej – dzięki temu zapobiegniesz różnego rodzaju niedoborom pokarmowym,
- unikać potraw tłustych i smażonych – opóźniają opróżnianie żołądka i mogą być przyczyną refluksu żołądkowo-przełykowego oraz biegunki i mdłości,
- spożywać produkty bogatobiałkowe – dostarczają łatwo przyswajalne białko, a to jest niezbędne do budowy komórek i gojenia rany pooperacyjnej oraz zapobiegania utraty tkanki mięśniowej,
- uzupełniać niedobory witamin i składników mineralnych – szczególnie witamin z grupy B oraz wapnia i żelaza.
Prócz pokarmów, ważne są również płyny, co do których też obowiązują pewne zasady.
Przyjmowanie płynów
Ze względu na małą objętość żołądka, również ilość płynów musi ulec ograniczeniu. Niemniej jednak, nie są to ilości aż tak małe, ponieważ dieta po operacji bariatrycznej dopuszcza minimum 1,5 litra płynów na dzień, a to całkiem sporo. Pamiętaj jednak, aby nie pić przed posiłkiem, w jego trakcie oraz przez około pół godziny po. Dzięki temu nie doprowadzisz do przepełnienia żołądka.
Gdy chodzi o ich rodzaj, dopuszczalna jest woda mineralna niegazowana, słaba herbata owocowa, czarna i zielona. Nie wolno ci natomiast pić:
- napojów gazowanych i słodzonych,
- nierozcieńczonych soków warzywno-owocowych i warzywnych,
- mocnej kawy i herbaty,
- alkoholu.
O czym jeszcze powinieneś wiedzieć?
Dopóki nie nabędziesz nowych nawyków żywieniowych, powinieneś być pod stała kontrolą dietetyka i korzystać z jego wsparcia. W sytuacjach kryzysowych, rozważ skorzystanie z pomocy psychologa. Pamiętaj, że musisz codziennie przestrzegać rygorystycznej diety, a to przy otyłości może się okazać wyzwaniem ponad twoje siły. Poza tym w samym jedzeniu nie chodzi tylko o zaspokojenie głodu fizycznego, ale też emocjonalnego. Ten zaś jest o wiele trudniejszy do opanowania i zaspokajanie w inny niż dotychczas sposób może sprawiać ci ogromne problemy.
