Otyłość to przewlekła choroba, która wciąż dotyka wiele osób w różnym wieku. Utrzymaniu prawidłowej masy ciała nie sprzyja szybkie i stresujące tempo życia, łatwy dostęp do wysoko przetworzonej żywności, czy choroby cywilizacyjne.
Otyłość olbrzymia to stan, który nie tylko utrudnia codzienne funkcjonowanie, ale też może doprowadzić do poważnych schorzeń. Dlatego ważne jest jak najszybsze rozpoczęcie leczenia, którego skuteczność w dużej mierze zależy od twojego zaangażowania.
Na czym dokładnie polega leczenie otyłości olbrzymiej i co możesz zrobić, by przywrócić ciału prawidłową wagę?
Czym jest otyłość olbrzymia?
Otyłość, niezależnie od stopnia zaawansowania, to choroba przewlekła. Diagnozowana jest w sytuacji, gdy poziom tkanki tłuszczowej przekracza w przypadku mężczyzn 20% masy ciała, a u kobiet 30%. Natomiast wskaźnik masy ciała, czyli BMI jest ≥30 kg/m2.
Otyłość olbrzymia to otyłość III stopnia i diagnozowana jest, gdy twój wskaźnik BMI jest większy niż 40kg/m2. Może na nią wskazywać również zawartość tkanki tłuszczowej w organizmie, która u mężczyzn przekracza 35%, a u kobiet 50% masy ciała.
Jeśli nie podejmiesz natychmiastowych działań, otyłość olbrzymia może doprowadzić do chorób układu pokarmowego i sercowo-naczyniowego oraz do przeciążenia stawów, cukrzycy, depresji i niepłodności. Zwiększa też ryzyko rozwinięcia się niektórych chorób nowotworowych.
Przyczyny otyłości olbrzymiej
Zwykle nie ma jednej przyczyny otyłości olbrzymiej, ale składa się na nią wiele czynników. Nie pojawia się też z dnia na dzień, stąd ważne, by zacząć się leczyć już w chwili pojawienia się otyłości I stopnia. Oczywiście najlepiej by było w ogóle nie dopuścić do tego rodzaju schorzenia, ale nie zawsze jest to takie łatwe.
Otyłość rozwija się w sytuacji, gdy wraz z pokarmem dostarczasz swojemu organizmowi dużo więcej energii, niż jej potrzebujesz i wydatkujesz w ciągu dnia.
Do czynników sprzyjających należą między innymi te, które składają się na twój styl życia. Do wzrostu masy ciała może w znaczącym stopniu przyczynić się bardzo niska aktywność fizyczna i źle dobrana dieta. Wskaźnik BMI będzie wyższy, gdy spożywać będziesz produkty o dużej kaloryczności, mocno przetworzone, bogate w węglowodany proste i ubogie w składniki odżywcze w postaci witamin, błonnika i mikroelementów. Dodatkowo, twojej otyłości sprzyjać będzie przewlekły stres i zaburzenia nastroju.
Otyłość olbrzymia może wystąpić również w sytuacji, gdy:
- cierpisz na zaburzenia endokrynologiczne (między innymi te dotyczące nadnerczy i tarczycy),
- zespół policystycznych jajników, hiperinsulinemię,
- na stałe przyjmujesz leki przeciwpadaczkowe, psychiatryczne i kortykosteroidy.
Otyłość olbrzymia – na czym polega leczenie
W przypadku otyłości olbrzymiej, zwykle nie wystarczają niechirurgiczne metody leczenia w postaci diety, aktywności fizycznej, czy farmakoterapii. Skuteczność tego typu terapii jest bardzo niska. Dlatego najlepszym i przynoszącym dobre efekty sposobem leczenia otyłości olbrzymiej są operacje bariatryczne.
To zabiegi, których celem jest zmniejszenie pojemności żołądka i ograniczenie ilości przyjmowanych przez ciebie pokarmów. Jednym z efektów jest też zmniejszenie wydzielania hormonu głodu, czyli greliny. Większe jest też uwalnianie glukagonopodonego peptydu 1 po posiłku. Dzięki temu szybciej i dłużej czujesz się nasycony oraz masz mniejsze łaknienie.
W zależności od ogólnego stanu twojego zdrowia oraz obecności chorób współistniejących, lekarz może zdecydować o wykorzystaniu jednej z poniższych metod bariatrycznych, do których należą:
- rękawowa resekcja żołądka – polega na wycięciu części żołądka wzdłuż krzywizny większej i utworzenie wąskiego zbiornika z pozostałej części, co prowadzi do zmniejszenia żołądka nawet o 80%,
- gastric bypass – to wyłączenie większej części żołądka z drogi pokarmowej i połączenie pozostałego fragmentu o pojemności 100 ml z jelitem cienkim,
- opaska żołądkowa – w przypadku tej metody chirurg zakłada regulowaną opaskę wokół górnej części żołądka, dzięki czemu może systematycznie zmniejszać jego wielkość, a tym samym ograniczać ilość przyjmowanych przez ciebie pokarmów,
- endoskopowa gastroplastyka – to zszycie części żołądka i ograniczenie tym apetytu oraz samego miejsca na pokarm,
- balon żołądkowy – to najmniej inwazyjna metoda, która polega na umieszczeniu w żołądku balona i napełnieniu go solą fizjologiczną, przez co zmniejsza się objętość tego narządu.
Od czego zależy skuteczność leczenia otyłości olbrzymiej?
Operacja bariatryczna to tylko etap w całym procesie leczenia otyłości olbrzymiej. Jeśli ograniczysz się tylko do niego, nie przyniesie on spodziewanych korzyści. Dlatego tak ważna i dokładna jest kwalifikacja każdego pacjenta do tego rodzaju zabiegu. Jednym z kluczowych warunków jest świadoma i dobrowolna deklaracja udziału w stałej i długoterminowej współpracy z lekarzem prowadzącym oraz dietetykiem. Bez podporządkowania się zaleceniom dotyczącym zmiany stylu życia i nawyków żywieniowych, szanse na poprawę stanu zdrowia są znikome.
Podstawą jest dobrze zbilansowana dieta. W połączeniu z nowymi nawykami żywieniowymi, pomoże ci ona w utrzymującej się na odpowiednim poziomie utracie masy ciała. Cykliczne kontrole w gabinecie bariatry pomogą ci skorygować błędy i znaleźć jak najlepsze metody na poradzenie sobie z pojawiającymi się problemami. Musisz się też przygotować na chwile kryzysu w trakcie leczenia. Wtedy zaś bardzo ważne jest, byś nie rezygnował z koniecznej pomocy. Najlepiej więc, byś od samego początku był pod opieką nie tylko lekarza bariatry i dietetyka, ale też psychologa. Taka kompleksowa pomoc może okazać się niezbędna, jeśli naprawdę chcesz przywrócić swoje ciało do równowagi i odzyskać utracone zdrowie.
W przypadku każdego pacjenta, czas stabilizacji masy ciała może być różny, ale zwykle jest to okres około 2 lat. Nie oznacza to, że po tym czasie możesz wrócić do dawnych nawyków. Do końca życia powinieneś stosować się do zaleceń, które otrzymałeś w trakcie leczenia i tych, które otrzymasz po jego zakończeniu. Tylko w ten sposób masz szansę w pełni wykorzystać efekty, jakie niesie ze sobą operacja bariatryczna.