Kolonoskopia to badanie dolnego odcinka przewodu pokarmowego, które służy do wczesnego wykrycia polipów, owrzodzeń i innych zmian w jelicie grubym. Wielu osobom wciąż kojarzy się ono z czymś nieprzyjemnym i bolesnym. To jeden z częstszych powodów, dla którego odkładają oni wizytę i tym samym zwlekają z diagnostyką jelita grubego.
W rzeczywistości badanie okazuje się nie takie straszne, a lekki dyskomfort w trakcie jego wykonywania jest nieporównywalnie mniejszy od tego, o którym nierzadko można usłyszeć w potocznych rozmowach. Warto o tym wiedzieć, ponieważ ta informacja może uratować życie. Wynika to z faktu, iż kolonoskopia pomaga nie tylko zdiagnozować raka jelita grubego, ale też mu zapobiec. Wczesne wykrycie zmian przedrakowych oraz nowotworu we wczesnym stadium rozwoju pomaga w jego pełnym wyleczeniu.
Rodzaje kolonoskopii
Kolonoskopia może być wykonywana zarówno w celach diagnostycznych, jak i terapeutycznych. Na tego rodzaju działania pozwala samo urządzenie zwane kolonoskopem. W trakcie badania diagnostycznego jest ono wykorzystywane do oceny stanu jelita grubego, odkrycia zmian i wstępnej oceny ich charakteru oraz rozmiaru.
Może się jednak okazać, że niezbędne będzie pobranie wycinków, które mogą wskazywać na zmiany nowotworowe. Wówczas również za pomocą kolonoskopu i miniaturowych narzędzi chirurgicznych, lekarz może wykonać biopsję. Pobrany wycinek poddany badaniu w laboratorium pozwoli ocenić charakter zmian i postawiać ostateczną diagnozę.
To nie wszystko, ponieważ lekarz może też w ramach kolonoskopii terapeutycznej:
- usunąć polipy i ciała obce,
- udrożnić jelito,
- zatamować krwawienie z owrzodzeń i guzów,
- poszerzyć miejsce zwężania w przewodzie pokarmowym.
Jakie są wskazania do kolonoskopii?
Choć strach przed badaniem może być duży, to nie powinien on mieć decydującego wpływu na decyzję o poddaniu się badaniu kolonoskopowemu. Chodzi tu bowiem o twoje zdrowie, a nawet życie. Dlatego nie powinieneś zwlekać z wizytą u lekarza, jeśli dolegliwości ze strony jelit i przewodu pokarmowego utrzymują się od dłuższego już czasu. Nie wszystkie one będą wskazaniem do kolonoskopii, ale jeśli tak się stanie, skorzystaj z zabiegu, by znaleźć przyczynę problemu.
Lekarz może zdecydować o kolonoskopii, jeśli:
- od dłuższego czasu masz naprzemiennie zaparcia i biegunki,
- tracisz na wadze mimo utrzymywania takiej samej diety,
- nie masz apetytu,
- masz utrzymujące się wzdęcia,
- w stolcu widać ślady krwi.
Profilaktycznie powinieneś wykonywać badania kolonoskopii, jeśli jesteś obciążony rodzinnie ryzykiem zachorowania na raka jelita grubego.
Lekarz może skierować cię na badanie, jeśli podejrzewa raka jelita grubego, chorobę Leśniowskiego i Crona oraz wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Kolonoskopia wykonywana jest również w ramach działań kontrolnych u osób, które są po leczeniu raka lub polipów jelita grubego.
Gdyby w trakcie wywiadu medycznego i przeprowadzonych badań lekarz stwierdził u ciebie:
- ostre zapalenie uchyłków jelita grubego,
- perforację jelita,
- zapalenie otrzewnej,
nie będzie mógł wykonać kolonoskopii aż do czasu wyleczenia tych i innych problemów zdrowotnych, które stanowią poważne przeciwwskazanie. Kolonoskopia nie jest też wykonywana u kobiet w ciąży.
Jak wygląda badanie?
Ze względu na to, iż jelito grube zwykle jest zanieczyszczone, kolonoskopia wymaga odpowiedniego przygotowani.
Przygotowanie do badania
Jelita na co dzień wypełnione są strawionym pokarmem, dlatego przed badaniem musisz je odpowiednio oczyścić. Kilka dni wcześniej powinieneś przejść na dietę półpłynną. W dniu przed zabiegiem możesz zjeść lekkie śniadania a w ciągu dnia rosół bez dodatków. Od tego momentu nie możesz już spożywać żadnych pokarmów. Dozwolona jest jedynie woda. Wieczorem powinieneś przyjąć podany przez lekarza lek przeczyszczający, który pomoże w opróżnieniu jelit z zanieczyszczeń i tym samym wstępnie przygotować je do zabiegu. W tym czasie powinieneś pić dużo płynów, by nie dopuścić do odwodnienia.
Przed samym zabiegiem należy wykonać lewatywę. Dzięki temu w trakcie badania ściany jelita będą wystarczająco czyste, co pomoże dostrzec ewentualne zmiany chorobowe.
Badanie kolonoskopowe
Kolonoskopia to badanie, które nie wymaga znieczulenia, choć jeśli są ku temu wskazania, lekarz może zastosować płytkie znieczulenie, które nie wymaga zakładania rurki dotchawiczej.
Podczas badania leżysz na lewym boku, ze zgiętymi kolanami blisko brzucha.
W celu przeprowadzenia badania lekarz wprowadza przez odbyt giętki wziernik, który umożliwia obejrzenie całego jelita grubego. W tym czasie może pojawić się pewien dyskomfort spowodowany wprowadzanym przez kolonoskop powietrzem. Jest to niezbędne do rozszerzanie ścian jelita i tym samym przesuwania wziernika przez kolejne jego części.
W trakcie samego badania wykryte niegroźne polipy o średnicy do 1 cm mogą być od razu usunięte dzięki temu, że wziernik wyposażony jest w odpowiednie mikroskopijne narzędzia operacyjne. W przypadku wykrycia większych polipów lub zmian w miejscach ciężko dostępnych lekarz pobiera wycinki do badania, aby przeprowadzić szczegółową diagnozę.
Samo zakończenie badania, czyli wyciągnięcie kolonoskopu, jest prawie nieodczuwalne.
Kolonoskopia to badanie endoskopowe, które jest całkowicie bezpieczne i nie niesie ze sobą ryzyka powikłań. Może jedynie powodować tymczasowy dyskomfort w postaci wzdęć lub wzmożonego oddawania gazów.
Dlaczego kolonoskopia jest bardzo ważnym badaniem?
To badanie bardzo cenne diagnostycznie. Nawet jeśli nie występują niepokojące objawy, warto iść na kolonoskopię, aby tylko upewnić się, że nie ma powodów do obaw.
Warto wiedzieć, że w Polsce realizowany jest Narodowy Program Zwalczania Chorób Nowotworowych, gdzie każda osoba w wieku 50-69 lat może poddać się bezpłatnej kolonoskopii. Również osoby w wieku 40-49 lat objęte są programem, jeśli są w tzw. grupie ryzyka, czyli mają krewnych pierwszego stopnia (rodzice i rodzeństwo), u których wystąpił rak jelita grubego.
Rak jelita grubego jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych typów nowotworu. Rozwija się nawet kilkanaście lat ze zmutowanych komórek nabłonka jelita grubego, z których powstają polipy. Usunięcie polipa we wczesnej fazie (nosi wtedy nazwę gruczolaka) to ratunek przed rakiem złośliwym i szansa na powrót do zdrowia. Dlatego tak ważne jest badanie kolonoskopowe, które pozwala na wczesne wykrycie choroby.
Zapraszamy do kontaktu w sprawie badania.
Źródło:
