Kolano to jeden z najważniejszych stawów w ciele człowieka. Jest też najbardziej narażony na urazy, a to za sprawą umiejscowienia, budowy i funkcji, jaką pełni. Odpowiedzialny jest za zginanie i prostowanie oraz ruchy rotacyjne przy jednoczesnym zginaniu. Zwykle nie myślimy o kolanie i roli jaką pełni, dopóki nie dojdzie urazu skutkującego między innymi unieruchomieniem. Tym może się skończyć między innymi uszkodzenie łąkotki.
Co warto wiedzieć o łąkotkach?
Gdy spojrzysz na ilustrację przestawiającą anatomiczną budowę kolana, dostrzeżesz dwa półksiężyce, które pogłębiają powierzchnię stawową kości piszczelowej. To łąkotki, czyli włóknisto-chrzęstne struktury zbudowane z mocno zbitej, elastycznej i odpornej na zgniatanie tkanki.
Ich zadanie polega na:
- dopasowaniu do siebie powierzchni stawowych pomiędzy piszczelą a kością udową,
- amortyzacji powierzchni stawowych i zmniejszaniu tarcia,
- rozprowadzaniu mazi stawowej,
- pogłębianiu powierzchni stawowych,
- odżywianiu chrząstki stawowej.
Gdy poruszasz kolanem, panewki przesuwają się w odpowiednim kierunku. Do tyłu, gdy zginasz kolano i do przodu, kiedy je prostujesz. Są niezbędne w utrzymaniu sprawności twojego kolana, dlatego tak ważne jest, byś zawsze dbał o odpowiednią rozgrzewkę przed jakimkolwiek treningiem i pracą obciążającą staw kolanowy. Przyda ci się również trening nastawiony na wzmocnienie tej części nóg.
Uszkodzenie łąkotki – kiedy do niego dochodzi
Podobnie jak w przypadku innych części stawu kolanowego, do uszkodzenia łąkotek może dojść zarówno w wyniku urazu, jak i zmian, które rozwijają się przez dłuższy czas.
Na urazowe uszkodzenie narażony jesteś szczególnie w sytuacji, gdy uprawiasz wybrane dyscypliny sportowe, w tym piłkę nożną lub ręczną, koszykówkę i jazdę na nartach, ale nie tylko. Zdarza się, że wraz z łąkotką, możesz uszkodzić też więzadła krzyżowe przednie oraz poboczne. Dochodzi do nich w wyniku działania mocnych sił skręcających oraz dużego przeprostu lub zgięcia w stawie kolanowym.
Prócz uszkodzeń mechanicznych, uszkodzenie łąkotek może mieć swoje źródło w zmianach zwyrodnieniowych. Powstają one zwykle w wyniku długotrwałego przeciążania kolana, co może być spowodowane nadwagą, ciężką pracą obciążającą staw kolanowy lub uprawianiem sportu. Zmiany degeneracyjne łąkotek mogą się też pojawić w przypadku szpotawości lub koślawości kolan.
Jak rozpoznać uszkodzenie łąkotki?
Pierwszym i nieodłącznym objawem, po którym możesz rozpoznać, że doszło do uszkodzenia łąkotki jest ból w przedniej części stawu kolanowego, bocznie lub przyśrodkowo od więzadła rzepki. W zależności od rodzaju urazu, możesz go doświadczać w trakcie obciążania kolana przy jednoczesnym skręcaniu nogi oraz w trakcie zgięcia i wyprostu.
Prócz tego może dojść do:
- obrzęku kolana,
- zablokowania stawu kolanowego,
- przeskakiwania w kolanie.
Leczenie – dlaczego jest tak ważne
W większości sytuacji musisz się liczyć z tym, że w przypadku uszkodzenia łąkotki lekarz może zdecydować o leczeniu operacyjnym. Jego zakres zależeć będzie zarówno od twojego wieku i stylu życia, jak i stopnia uszkodzenia, do którego doszło. Na szczęście zabieg należy do małoinwazyjnych i lekarze zwykle wykonują go metodą artroskopową.
Nawet jeśli obawiasz się operacji, nie lekceważ uszkodzenia tej części twojego ciała. Zaniedbanie leczenia może bowiem prowadzić do zaniku mięśnia czworogłowego uda.
Małoinwazyjne zabiegi ortopedyczne
