Przepuklina brzuszna to problem, który wiele osób lekceważy, zwłaszcza w początkowym jej stadium, gdy jest jeszcze niewielka. Niestety, małe wybrzuszenie w okolicy brzucha nie znika samoczynne, a wręcz często ma tendencję do powiększania się. To zaś, w przypadku braku interwencji medycznej, może prowadzić do poważnych powikłań, w tym martwicy jelit.
Czym jest przepuklina brzuszna, jakie są jej rodzaje i które metody leczenia okazują się najbardziej skuteczne?
Co to jest przepuklina brzuszna i jakie są jej rodzaje?
O przepuklinie brzusznej mówimy wówczas, gdy ma miejsce uwypuklenie otrzewnej, co zwykle spowodowane jest zarówno osłabieniem jej ścian, jak i zbyt wysokim ciśnieniem w jamie brzusznej. Wówczas narządy lub części narządów, które normalne znajdują się w obrębie jamy brzusznej, zaczynają wydostawać się na zewnątrz i wypełniać powiększający się worek otrzewnowy.
Początkowo przybiera on postać niewielkiego, miękkiego guza. Niektórzy próbują wciskać go do środka, co jeśli już się udaje, to sprawdza się na krótką metę. Nie jest to bowiem skuteczna metoda leczenia przepukliny.
Przepuklina brzuszna składa się z wrót, kanału, worka utworzonego z otrzewnej oraz z jego zawartości. Ze względu na umiejscowienie, wyróżniamy przepuklinę:
- pachwinową,
- pępkową,
- udową,
- kresy białej,
- pooperacyjną.
Co może doprowadzić do powstania przepukliny brzusznej?
Przepuklina może być skutkiem zaistnienia kilku czynników, a najczęściej dwóch. Mowa o:
- osłabieniu ściany jamy brzusznej — nie we wszystkich miejscach jest ona równie silna, stąd ze względów anatomicznych to te najsłabsze okazują się najbardziej podatne na powstanie przepukliny,
- dużym ciśnieniu w jamie brzusznej — takie właśnie bardzo często powstaje przy kichaniu, parciu na stolec, podnoszeniu dużych ciężarów, czy uporczywym kaszlu, co powoduje zwiększenie napierania przez jelita i inne narządy na ściany jamy brzusznej.
Przepuklina brzuszna może się częściej pojawiać u osób uprawiających sporty siłowe, szczególnie podnoszenie ciężarów. Bo choć mają oni bardzo mocne mięśnie brzucha, to ćwiczenia nie wzmacniają powięzi brzusznej, a to właśnie ubytek w jej obrębie jest istotą przepukliny. Gdy dodatkowo dojdzie do tego zwiększone ciśnienie, które wytwarzane jest w trakcie unoszenia ciężarów, ryzyko przepukliny jest bardzo duże.
Na przepuklinę pachwinową narażeni są szczególnie mężczyźni. Po zstąpieniu jąder do moszny muszą one być na stałe połączone z wnętrzem brzucha za pomocą naczyń krwionośnych i nasieniowodów. Tym samym powłoki brzuszne nie mogą być w tym miejscu szczelnie zamknięte, stąd po obu stronach występują otwory zwane pierścieniem pachwinowym głębokim. I to właśnie tu, w osłabionym miejscu najczęściej powstaje przepuklina u mężczyzn.
Inną grupą ryzyka, gdy chodzi o przepuklinę brzuszną, są osoby otyłe oraz chorujące na choroby metaboliczne, w tym cukrzycę.
Przepuklina brzuszna — leczenie
Leczenie zachowawcze w postaci obserwacji możliwe jest tylko w przypadku małych przepuklin brzusznych bezobjawowych. Jednak ze względu na możliwość ich powiększenia, powinieneś być w stałym kontakcie z lekarzem, by w porę zdecydować o podjęciu leczenia operacyjnego.
To ono bowiem jest jedyną skuteczną metodą leczenia przepukliny brzusznej. Lekarz zwykle ma do wyboru dwie metody — klasyczną i laparoskopową.
Klasyczna metoda leczenia przepukliny brzusznej
W trakcie klasycznej metody operacyjnego leczenia przepukliny brzusznej chirurg po wykonaniu odpowiedniej długości nacięcia, usuwa przepuklinę. W trakcie zszywania rany operacyjnej wszywa dodatkowo specjalną siatkę przepuklinową z materiału syntetycznego. Ma ona zapobiegać nawrotom przepukliny i ponownemu wydostaniu się narządów na zewnątrz do worka otrzewnowego.
Przepuklina brzuszna leczona laparoskopowo
Mniej inwazyjną metodą i tym samym taką, która nie wymaga długiego okresu rekonwalescencji, jest metoda laparoskopowa.
W tym przypadku zamiast jednego dużego nacięcia na skórze, chirurg wykonuje kilka niewielkich miejscu, gdzie pojawiła się przepuklina brzuszna. Następnie wprowadza przez nie mini kamerę ze źródłem światła oraz specjalne narzędzia chirurgiczne. Kamera pozwala obserwować pole operacyjne na dużym monitorze, a narzędzia służą do usunięcia przepukliny i wprowadzenia w to miejsce siatki przepuklinowej. Nie wymaga ona wyjmowania, ponieważ po pewnym czasie zrasta się z okolicznymi tkankami. W ten sposób osłabione wcześniej miejsce w powłoce brzusznej lekarz wzmacznia, co zmniejsza ryzyko nawrotów przepukliny brzusznej.
W przypadku laparoskopowego leczenia przepukliny, jeśli przeszedłeś operację w godzinach przedpołudniowych, zwykle jeszcze tego samego dnia możesz wrócić do domu. Natomiast na powrót do pełnej aktywności fizycznej, w tym uprawiania sportu, powinieneś poczekać kilka dni, choć ostateczną decyzję w tej sprawie podejmuje lekarz operujący.