Bardzo możliwe, że niejeden raz wpadło ci coś do oka i szukałeś sposobu na to, by szybko się tego pozbyć. Ciało obce w oku powoduje dyskomfort, a niekiedy także ból i to nie są wszystkie objawy, jakie mogą się pojawić. Wiele zależy od tego, czy to powierzchowne, czy wewnątrzgałkowe ciało obce. Co robić w takiej sytuacji i kiedy powinieneś zgłosić się do lekarza?
Rodzaje ciał obcych w oku
Najczęściej do oka dostają się pyłki, rzęsy, piasek i małe muszki. Dochodzi do tego podczas wietrznej pogody, jazdy na rowerze, w miejscu pracy oraz w miejscach szczególnie zanieczyszczonych i zapylonych. Tego rodzaju ciało obce w oku zwykle osiada na powierzchni gałki ocznej i wywołuje reakcję obronną w postaci łez. Ta dobrze znana ci ciecz, zawiera bowiem przeciwciała, których zadaniem jest unieszkodliwienie bakterii obecnych w ciałach obcych. Poza tym łzy działają oczyszczająco, dzięki czemu to, co dostało się do oka, ma szansę samoczynnie z niego wypłynąć.
Gorzej, jeśli ciało obce dostanie się do twojego oka z dużą siłą, wbijając się głęboko w gałkę oczną. Może się to zdarzyć w trakcie wykonywania różnych prac na stolarni, czy szlifierni, a także w trakcie wypadku drogowego. Opiłki metalu, drzazgi, czy inne obce ciała mogą doprowadzić do dużo poważniejszych urazów, które wymagają interwencji lekarskiej.
Ciało obce w oku – co może spowodować
Jednym z najczęstszych objawów dostania się ciała obcego do oka jest ból oraz uczucie drapania w oku. Tak jest przede wszystkim w przypadku powierzchniowych ciał obcych. Najsilniejszy ból możesz odczuwać wówczas, gdy coś dostanie się pod powiekę i rysuje rogówkę.
Również silny ból wywoła ciało obce w rogówce, ale większy jest ten spowodowany przez ubytek nabłonka.
Najmniej dokuczliwe są ciała obce w zewnętrznej warstwie oka, czyli w spojówce.
Wbrew temu, co mogłoby się wydawać, wewnątrzgałkowe ciało obce w oku nie powoduje bólu, z wyjątkiem sytuacji, gdy duża jest rana wlotowa. Wywołuje za to choćby reakcję w postaci pogorszenia widzenia. Zwykle jest to następstwem krwotoku do komory przedniej lub ciała szklistego, uszkodzenia centralnej części rogówki, czy też uszkodzenia siatkówki. Do rzadkości należy uszkodzenie nerwu wzrokowego przez ciało obce.
Niestety, brak odczuwalnych objawów może sprawić, że uznasz problem za rozwiązany. Nic nie boli, wciąż dobrze widzisz, więc czym miałbyś się przejmować. To błąd, ponieważ przeoczone ciało obce wewnątrz oka, może powodować poważne powikłania.
Co się stanie, gdy nie usuniesz ciała obcego z oka?
Mowa tu przede wszystkim o ciałach obcych wewnątrzgałkowych. Gdy dostają się do oka, często rana wlotowa zasklepia się i jeśli nie daje to żadnych objawów, łatwo całą zdarzenie zlekceważyć. Jeśli wiec poczułeś, że coś wpadło ci do oka, zgłoś się do lekarza, który ma odpowiedni sprzęt do zbadania tego typu urazów. Sprawdzi, czy rzeczywiście coś znajduje się w twoim oku i usunie to, jeśli zajdzie taka potrzeba.
W innym przypadku, wokół ciała obcego utworzy się naciek, a jeśli do oka dostało się ciało metaliczne, powstanie pierścień rdzy.
Do poważniejszych uszkodzeń wewnątrz gałki ocznej należą:
- zapalenie wnętrza gałki wskutek reakcji na uszkodzoną soczewkę,
- miedzica – reakcja toksyczno-zapalna, które może doprowadzić do utraty wzroku,
- żelazica – skutki zwykle rozciągnięte są w czasie i ostatecznie prowadzą do upośledzenia funkcji wzrokowych.
Jak bezpiecznie usunąć ciało obce z oka?
Niegroźne i powierzchowne ciała obce może usunąć domowymi sposobami. Zwykle wystarczy nawilżony wacik lub róg chusteczki. Możesz zrobić to samodzielnie lub poprosić drugą osobę. Jeśli masz taką możliwość, na koniec przemyj oko solą fizjologiczną.
W przypadku ciała obcego wewnątrzgałkowego, które wbiło się w rogówkę, nie obędzie się bez interwencji lekarza. Ustali on, czy nie wdało się zakażenie i po wstępnej diagnozie usunie to, co dostało się do twojego oka. Może to zrobić za pomocą igły, a w przypadku ciała obcego, które utknęło głęboko w rogówce lub przebiło się do komory przedniej oka, usunie je na sali operacyjnej przy wsparciu mikroskopu.
O ile usunięcie ciała obcego z komory przedniej i tęczówki należy do mniej złożonych i nie powinno być problemu z usunięciem ich przez okulistę, to inaczej jest przy poważniejszych urazach. Mowa tu o ciałach obcych, które tkwią głęboko w siatkówce lub pod nią. Niezbędne w takich sytuacjach jest wykorzystanie zaawansowanych technik, by uniknąć ryzyka witreoretinopatii proliferacyjnej.
Oko to jeden z wrażliwszych organów twojego ciała, dlatego tym bardziej powinieneś o niego szczególnie dbać. Pamiętaj, by w pracy, gdzie zagrożenie dostania się ciała obcego do oka jest duże, stosować dobrze dopasowane okulary ochronne. Nie próbuj też usuwać ciał obcych wewnątrzgałkowych samodzielnie, bo może się to skończyć uszkodzeniem oka. Jedynym rozsądnym rozwiązaniem w takiej sytuacji będzie zgłoszenie się do okulisty i skorzystanie z jego pomocy.
