To staropolskie porzekadło pokazuje, jak często zapominamy w młodym wieku o przywarach starości. A przecież czeka nas ona nieuchronnie – przynajmniej tą szczęśliwą część z nas, która do niej dożyje.
Jak się zmieniamy z wiekiem
Choć osobowość oraz psychika człowieka kształtuje się w okresie dorosłości, to na starość może ona ulegać stanom znacznego pogorszenia. W wieku starczym człowiek traci zdolność przystosowania się do nowych sytuacji, umiejętność pozytywnego patrzenia na świat i ludzi raz poczucie humoru. Coraz mniej zaczynają interesować go sprawy ogólne. Również i te, które dotyczą bezpośrednio jego znajomych, czy nawet bliskich.
Dodatkowo, na starość człowiek zaczyna dziwić się wielu rzeczom, co prowadzi do ogólnego poczucia przerażenia i przytłoczenia otaczającą go rzeczywistością. Często ludzie zaczynają się wycofywać, a otoczenie nie chce, a nawet w większości nie potrafi, nawiązać z nim kontaktu. Od takiego stanu umysłu starych ludzi jest tylko krok do popadnięcia w depresję, urojenia czy inne zaburzenia psychiczne.
Choroba Alzheimera
Choroba ta jest zwyrodnieniową chorobą mózgu, w przebiegu której dochodzi do powstania zaburzeń wyższych funkcji umysłowych, takich jak pamięć, mowa czy myślenie abstrakcyjne.
Do czynników wpływających na rozwój Alzheimera zalicza się:
- starczy wiek, czyli taki po przekroczeniu 65-go roku życia,
- niski poziom wykształcenia
- cukrzyca
- czynniki genetyczne – jeśli w najbliższej rodzinie stwierdzono ten zespół chorobowy
Zdarza się również, że choroba Alzheimera zaczyna się rozwijać u osób, które były świadkami silnych przeżyć traumatycznych lub były poddane działaniu mocnego oraz długotrwałego stresu.
Objawy choroby Alzheimera
Początkowo objawy zaburzenia tego rodzaju mogą przypominać nerwice oraz stany lękowe. Z czasem do objawów podstawowych zaczynają dołączać się również inne, związane z zaburzeniami pamięci. Dodatkowo, dochodzi także do upośledzenia zdolności do pracy oraz pojawienie się zaburzeń afatycznych, czyli związanych z funkcjami językowymi. Do wczesnych objawów choroby Alzheimera należą również zaburzenia orientacji wzrokowo-przestrzennej.
W późniejszym etapie powoli zaczyna rozwijać się również zespół otępienny, który z biegiem czasu prowadzi do całkowitej bezradności chorych. Pacjenci mogą mieć coraz większy problem z zapamiętaniem nowych rzeczy, często jednak bardzo dokładnie pamiętają fakty, i to bardzo dokładnie, z zamierzchłej przeszłości.
Chorzy stają się również agresywni w zachowaniu w stosunku do innych osób. Z racji zaburzeń rytmu snu i czuwania dochodzi również do nadmiernej drażliwości. Zdarzają się też omamy – chorzy widzą oraz słyszą osoby, których nie ma w pobliżu.
W schyłkowej fazie choroby Alzheimera, pacjent nie jest w stanie samodzielnie funkcjonować oraz nie potrafi wykonywać codziennych czynności. Chorzy zaczynają mieć również problemy z poruszaniem się, a także są bardziej narażeni na różnego rodzaju upadki. Coraz więcej czasu spędzają również w łóżku, przez co pojawiają się problemy z utrzymaniem moczu oraz stolca, a także z połykaniem.
Leczenie choroby Alzheimera
Przy obecnym stanie wiedzy, choroba Alzheimera jest nieuleczalna. Można ją jednak spowolnić w rozwoju, stosując odpowiednią farmakologię oraz będąc wsparciem dla chorego.
W kwestii farmakologicznej stosuje się leki antydepresyjne, ponieważ depresja często towarzyszy chorobie. Dodatkowo, w czasie leczenia wykorzystuje się również leki neuropletyczne po to, aby opanować zaburzenia zachowania, takie jak agresja, bezsenność czy nadmierne pobudzenie. Jako leki wspomagające stosuje się również nicergolinę, witaminę E i lecytynę.
Rokowanie w przebiegu Alzheimera jest niepomyślne. W czasie trwania, zazwyczaj z powodu powikłań, dochodzi do śmierci pacjenta. W ostatnim okresie życia chorzy wymagają stałej opieki rodziny.
Ważne, aby opiekun był empatyczny oraz bardzo wyrozumiały dla pacjenta. Zaleca się skorzystanie z profesjonalnej opieki lub specjalistycznego domu opieki, gdzie pacjent będzie miał zapewnioną fachową pomoc.
Jeżeli zauważasz jakiekolwiek objawy u kogoś z bliskich skontaktuj się z naszą rejestracją: neurolog w Katowicach, neurolog w Olkuszu lub poradnia neurologiczna w Będzinie prowadzą terapię osób z chorobą Alzheimera.
Demencja starcza
Demencja starcza jest terminem parasolowym grupy objawów związanym z występowaniem otępienia. Charakteryzuje się obniżeniem sprawności poznawczej oraz umysłowej. Choroba na zazwyczaj przewlekły charakter i postępujący przebieg. Występuję przy niej zaburzenia licznych wyższych funkcji korowych.
Objawy demencji starczej
Warunkiem koniecznym rozpoznania demencji starczej jest stwierdzenie występowania zaburzeń poznawczych. Zalicza się do nich problem z pamięcią krótkotrwałą. Chory na pierwszym etapie zapomina o tym, co wydarzyło się kilka dni temu, a w zaawansowanym stadium nie pamięta tego, co działo się kilka czy kilkanaście minut wcześniej.
Dodatkowo, u pacjentów występują także zaburzenia orientacji czasowo-przestrzennej związane z pogorszeniem pamięci krótkotrwałej. W początkowych etapach otępienia mogą przykładowo występować problemy z określeniem daty, później chory może gubić się w dobrze znanej okolicy. U osób zaawansowaną demencją starczą pojawiają się problemy z rozpoznawaniem ludzi, nawet bliskich osób.
Kolejnym objawami demencji starczej jest agresja, która może pojawiać się na różnych etapach choroby, jak i zaburzeniami w rozpoznawaniu mowy i wymowy. Dodatkowo, chorzy mają trudności w nazywaniu przedmiotów oraz trudności w uczeniu się nowych rzeczy.
U pacjentów występują również zaburzenia związane z postrzeganiem rzeczywistości oraz oceny sytuacji. Często osoba chora nie potrafi ubrać się stosowanie do warunków pogodowych oraz nie dostrzega zagrożenia w potencjalnie niebezpiecznych sytuacjach.
Leczenie demencji starczej
Choroby wieku starczego a zwłaszcza demencja są nieuleczalne. Demencja starcza wynika z fizycznych zmian zachodzących w mózgu chorego. Współczesne metody leczenia są w stanie jedynie poprawić standard życia osób chorych. Leczenie demencji starczej odbywa się dwutorowo, czyli farmakologicznie oraz z zastosowaniem treningu mózgu. Ćwiczenia powinno się rozpocząć jak najwcześniej, gdy tylko pojawiają się pierwsze objawy demencji.
W farmakologicznym leczeniu demencji starczej stosuje się memantynę, czyli stymulator ośrodkowego układu nerwowego pobudzający działanie obszarów mózgu odpowiedzialnych za funkcjonowanie pamięci oraz świadomości. Leczenie uzupełnia się ekstraktem z miłorzębu japońskiego, witaminą E i selegliną.
Trening ćwiczenia mózgu powinien polegać na jego stymulacji poprzez odbywającej się poprzez czytanie książek, rozwiązywanie zadań szaradziarskich, czy graniu w karty bądź w gry planszowe. W zaawansowanym stadium demencji starczej stosuje się jedynie metody farmakologiczne.
Urojenia w podeszłym wieku
Na starość zaczynają się również problemy z racjonalnym myśleniem i zauważaniem związku przyczynowo-skutkowego. Osoby cierpiące na urojenia przepełnia lęk, który często idzie w parze z agresją wobec bliskich. Chory czuje się zagrożony i staje się uciążliwy dla otoczenia. Urojenia już na początkowym etapie, trzeba odpowiednio leczyć. Pomocna jest w tym psychoterapia, która pomaga wyzbyć się przekonania, że otaczający świat jest zagrożeniem dla chorego.
W naszej poradni psychiatrycznej w Będzinie lub w Katowicach uzyskasz fachową pomoc psychiatryczną dla osób z wszelkimi dolegliwościami wieku starczego.