Menopauza to jeden z etapów w życiu kobiety, który często nazywa się również przekwitaniem lub klimakterium. Cechuje się stopniowym wygaszaniem czynności płodowych jajników, zwłaszcza w zakresie produkcji estrogenów. Menopauza w ujęciu biologicznym oznacza trwałe fizjologiczne zatrzymanie cyklu miesięcznego. Pojęcie traktuje się jednak często jako opis objawów, które towarzyszą okresowi przekwitania. Zalicza się do nich najczęściej popularne huśtawki nastrojów, spadek libido czy suchość pochwy
Etapy menopauzy
Aby rozpoznać pojawienie się okresu przekwitania, konieczne jest stwierdzenie braku miesiączki przez kolejne 12 miesięcy, a przy tym wykluczeniu innych przyczyn mogących mieć związek z zatrzymaniem miesiączkowania. W ginekologii opisuje się także okresy premenopauzy, czyli kilkuletnie okresy poprzedzające menopauzę, w których pojawiają się już objawy wygasania funkcji jajników. Można do nich zaliczyć przykładowo dłuższe przerwy między krwawieniami miesiączkowymi oraz bardziej skąpe krwawienie. Dodatkowo, wyróżnia się także okres postmenopauzy, czyli czas w życiu kobiety po menopauzie.
Ostatnie krwawienie miesiączkowe występuje średnio w wieku 50 lat, między 45 a 53 rokiem życia. Okres, w którym wystąpi menopauza uzależniony jest między innymi od:
- Palenia tytoniu,
- Uprzedniego stosowania doustnych środków antykoncepcyjnych,
- Picia alkoholu,
- Czynników genetycznych – zalicza się do tego np. wiek, w którym wystąpiła ostatnia miesiączka u matki.
Objawy menopauzy
Objawy przekwitania diagnozowane są u niemal 90% dojrzałych kobiet, dlatego też ich występowanie jest całkowicie naturalne. Z medycznego punktu widzenia, najbardziej uciążliwe huśtawki nastrojów powinny trwać maksymalnie 2-3 tygodnie. Jeżeli w tym czasie nie ustąpią, warto wybrać się do specjalisty, aby wykluczyć inne czynniki mogące wpływać na pogorszenie się nastroju.
Do najczęstszych objawów menopauzy zalicza się:
- Brak energii życiowej
- Uczucie lęku
- Obniżona koncentracja
- Kłopoty z zasypianiem
- Nieuzasadniony pesymizm
- Uderzenie gorąca
- Suchość skóry
- Płaczliwość
- Utrata zainteresowań
Huśtawki nastrojów i rozdrażnienie w okresie menopauzy
Wahania nastrojów występują u zdecydowanej większości kobiet. Główną przyczyną ich występowania jest niedobór estrogenów. Oddziałuje on negatywnie na przekazywanie impulsów nerwowych w obrębie ośrodkowego układu nerwowego. Dzieje się to sprawą obniżenia poziomu substancji wpływających na nastrój oraz chęci do działania, takich jak katecholamin czy serotonina. Uniemożliwia również pobudzenie niektórych obszarów w mózgu odpowiadających za emocje, należących do układu limbicznego.
Na stan psychiczny i emocjonalny kobiety w okresie menopauzy ma wpływ świadomość zmian, jakie niesie ze sobą okres przekwitania. Wtedy też kobiety odczuwają zbliżającą się starość, co wpływa na poczucie bezużyteczności i pojawiającego się braku sprawczości w życiu. Objawy menopauzy mogą również wpływać na pogorszenie się jakości codziennego życia, przez co obserwuje się w tym przypadku efekt domina, działający na zasadzie pojawiania się objawów, które mogą być konsekwencją poprzednich.
Jak sobie radzić z huśtawką nastrojów?
Zmień podejście
Samopoczucie jest w dużej mierze uzależnione od naszego nastawienia. Menopauza to początek pięknego etapu w życiu kobiety, czas nowych wyzwań, stawiania przed sobą nowych celów i w taki sposób warto o niej myśleć. To również czas refleksji nad tym, co udało się osiągnąć oraz weryfikacja możliwości spełniania dalszych pragnień.
Zadbaj o swoje ciało
Systematyczne ćwiczenia mają korzystny wpływ na ciało i organizm na każdym etapie życia. Zacznij od kilku ćwiczeń i stopniowo zwiększaj czas treningu. Regularna aktywność fizyczna oraz zdrowia dieta jeszcze przed okresem menopauzy, sprawiają, że jej objawy są znacznie lżejsze.
Wybierz się do ginekologa
Niezależnie od wszystkiego co się z Tobą dzieje, pamiętaj, że jesteś kobietą i nadal potrzebujesz fachowej porady w kwestiach kobiecych. Przygotuj sobie pełną listę tematów jakie chciałabyś omówić ze swoim lekarzem i umów się na wizytę. Lekarz ginekolog dobierze właściwe leki oraz poradzi Ci czego powinnaś unikać
Dbaj o odpowiedni wypoczynek
Odpoczynek regeneruje siły, dlatego też pozwoli na uniknięcie rozdrażnienia i nagłych huśtawek nastrojów. Zadbaj zatem o regularne godziny snu i odpoczywaj, kiedy poczujesz zmęczenie. Warto również pozwolić sobie na chwile indywidualnego relaksu, czyli np. relaksującą kąpiel lub wizytę u masażysty.
Hormonalna terapia menopauzalna
Za huśtawki nastrojów w czasie menopauzy może odpowiadać niedobór estrogenów, dlatego to ich dostarczanie stanowi podstawę działania HTM. Najnowszą metodą, o wiele bezpieczniejszą od tradycyjnej kuracji hormonalnej, jest fitohormonalna terapia zastępcza. Przy jej stosowaniu podaje się pacjentce hormony roślinne, podobne do hormonów żeńskich. Takie hormony występują np. w soi oraz w nasionach lnu. Zaobserwowano, że w krajach, gdzie soja stanowi ważny element diety, negatywne emocje towarzyszące menopauzie występują rzadziej i są lżejsze.
Podsumowanie
Menopauza nie musi być zatem okresem w życiu kobiety, w którym czuje się ona stara i niepotrzebna. Naturalne zmiany nastroju wynikają z i niepotrzebna. Naturalne wahania nastroju wynikają ze zmian fizjologicznych i hormonalnych w naszym organizmie. Chociaż początkowe etapy przekwitania mogę nie być łatwe, to ważne jest, aby w tyk okresie w szczególności zadbać o swoje zdrowie psychiczne i emocjonalne.
