Hashimoto – co to za choroba? To przewlekłe, autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, w którym układ odpornościowy błędnie atakuje własne komórki. Jest to jedna z najczęstszych chorób tarczycy i główna przyczyna niedoczynności tego gruczołu w krajach rozwiniętych. Choroba Hashimoto rozwija się powoli, często przez wiele lat bez wyraźnych objawów, a jej skutki mogą znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie.
Co to jest choroba Hashimoto?
Choroba Hashimoto, nazywana również przewlekłym limfocytowym zapaleniem tarczycy, to schorzenie o podłożu autoimmunologicznym. Oznacza to, że układ odpornościowy zamiast chronić organizm zaczyna produkować przeciwciała atakujące komórki tarczycy. Prowadzi to stopniowo do uszkodzenia gruczołu, jego stanu zapalnego, a w konsekwencji do zmniejszonej produkcji hormonów tarczycy.
Hashimoto rozwija się powoli, często przez wiele lat, dlatego pierwsze objawy bywają bagatelizowane lub przypisywane innym problemom zdrowotnym. Na czym polega choroba Hashimoto? Główny mechanizm to przewlekły proces zapalny, który stopniowo niszczy tkankę tarczycy. W miarę postępowania choroby najczęściej rozwija się niedoczynność tarczycy, czyli niedobór hormonów niezbędnych do prawidłowej pracy organizmu.
Innymi słowy, choroba Hashimoto to proces, w którym tarczyca traci swoje funkcje na skutek autoagresji organizmu. To właśnie odróżnia ją od innych schorzeń tarczycy, np. wrodzonej lub jatrogennej (pooperacyjnej) niedoczynności.
Masz niepokojące objawy? Umów się na wizytę do:
Jakie są objawy Hashimoto?
Objawy choroby Hashimoto są bardzo zróżnicowane i często rozwijają się stopniowo, co utrudnia szybką diagnozę. W początkowej fazie choroba może przebiegać bez wyraźnych dolegliwości – pacjenci czują się osłabieni, ale nie łączą tego z tarczycą. Z czasem, gdy gruczoł produkuje coraz mniej hormonów, pojawiają się symptomy charakterystyczne dla niedoczynności tarczycy.
Najczęstsze objawy Hashimoto:
- przewlekłe zmęczenie i senność,
- przybieranie na wadze mimo braku zmian w diecie,
- spowolnienie metabolizmu, uczucie zimna,
- problemy skórne (suchość, szorstkość),
- wypadanie i łamliwość włosów, przerzedzanie brwi,
- obrzęki twarzy i kończyn,
- zaburzenia koncentracji, problemy z pamięcią, tzw. „mgła mózgowa”,
- wahania nastroju, a nawet depresja,
- u kobiet zaburzenia miesiączkowania i trudności z zajściem w ciążę.
Jakie objawy przy Hashimoto pojawiają się najwcześniej? Najczęściej to uczucie chronicznego zmęczenia, ospałość i pogorszenie samopoczucia psychicznego. Niestety są one mało charakterystyczne, dlatego choroba bywa wykrywana dopiero wtedy, gdy niedoczynność tarczycy jest wyraźna i potwierdzona badaniami krwi (TSH, FT3, FT4, przeciwciała anty-TPO).
Jakie są przyczyny choroby Hashimoto?
Pytanie „co powoduje Hashimoto?” nie ma jednej, prostej odpowiedzi, ponieważ choroba rozwija się w wyniku współdziałania wielu czynników. Najczęściej wymienia się zarówno uwarunkowania genetyczne, jak i środowiskowe.
- Predyspozycje genetyczne – osoby, u których w rodzinie występowały choroby autoimmunologiczne (np. cukrzyca typu 1, celiakia, reumatoidalne zapalenie stawów), mają większe ryzyko zachorowania.
- Zaburzenia odporności – nieprawidłowa reakcja układu immunologicznego prowadzi do produkcji przeciwciał niszczących komórki tarczycy.
- Czynniki środowiskowe – przewlekły stres, infekcje wirusowe i bakteryjne, a także zanieczyszczenie środowiska mogą zwiększać ryzyko rozwoju choroby.
- Dieta i gospodarka jodem – zarówno niedobór, jak i nadmiar jodu mogą zaburzać pracę tarczycy. Podobnie dieta uboga w selen czy cynk może osłabiać funkcjonowanie tego gruczołu.
- Płeć i hormony – Hashimoto zdecydowanie częściej dotyczy kobiet, zwłaszcza w wieku 30–50 lat. Zauważono też, że choroba często ujawnia się po ciąży.
Choroba Hashimoto wynika z kombinacji predyspozycji genetycznych i czynników środowiskowych, a jej rozwój bywa procesem powolnym, często niezauważalnym przez wiele lat.
Czy Hashimoto to niedoczynność tarczycy?
Często te dwa pojęcia są ze sobą mylone, ale Hashimoto nie jest tym samym co niedoczynność tarczycy. Hashimoto to przewlekła choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy atakuje tarczycę. Proces zapalny stopniowo niszczy komórki gruczołu.
Niedoczynność tarczycy to stan, w którym tarczyca produkuje zbyt mało hormonów niezbędnych do prawidłowej pracy organizmu.
Hashimoto jest najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy, ale nie jedyną. Niedoczynność może wynikać także z operacyjnego usunięcia tarczycy, leczenia jodem promieniotwórczym czy wrodzonych wad gruczołu.
Innymi słowy, choroba Hashimoto prowadzi do niedoczynności tarczycy, ale nie każda niedoczynność jest Hashimoto. Musimy wykonać badania krwi (TSH, FT3, FT4) i przeciwciał przeciwtarczycowych (anty-TPO, anty-TG), a także USG tarczycy.
Sprawdź: Jak zdiagnozować Hashimoto?
Czy Hashimoto to choroba przewlekła?
Tak, Hashimoto to choroba przewlekła, ponieważ proces autoimmunologiczny utrzymuje się przez całe życie. Układ odpornościowy stale produkuje przeciwciała atakujące tarczycę, co powoduje jej stopniowe uszkadzanie i zmniejszanie produkcji hormonów.
Nie oznacza to jednak, że osoba z Hashimoto jest skazana na złe samopoczucie. Dzięki odpowiedniej terapii, czyli najczęściej suplementacji hormonów tarczycy (lewotyroksyną), można skutecznie wyrównać gospodarkę hormonalną i prowadzić normalne życie.
Musimy wtedy pamiętać o:
- regularnym kontrolowaniu poziomu TSH, FT3 i FT4,
- przyjmowaniu leków zgodnie z zaleceniami lekarza,
- dbaniu o dietę i higienę stylu życia (redukcja stresu, odpowiednia podaż selenu, cynku i witaminy D).
Hashimoto to choroba przewlekła, ale przy właściwym leczeniu i kontroli hormonalnej nie jest śmiertelna ani jednoznacznie groźna. Zaniedbana może jednak prowadzić do poważnych powikłań, więc pamiętaj o regularnych badaniach lekarskich!
Masz niepokojące objawy? Umów się na wizytę do: